Kentsel dönüşüm, Türkiye'nin son yıllarda gündeminden düşmeyen konulardan biri. Her yıl 500 bin yapının yıkılıp yeniden inşa edilmesi planlanıyor. Başta Başbakanlık Toplu Konut İdaresi olmak üzere büyük inşaat firmaları ile yerel müteahhitler işin büyük kısmını yükleniyor.

Kentsel Dönüşüm Uzmanı Mimar Nihat Şen, ‘Kendin Yık Kendin Yap’ adını verdikleri banka kredili modellini anlattı. 

Mimar Şen, 6306 sayılı yasanın vatandaşlara evlerini yıkıp yeniden yapması için birçok maddi avantaj sağladığını söyledi. Şen, hak sahiplerinin bu imkanlardan haberdar olmadığını ifade etti. Arsa paylaşımı sonrasında hak sahiplerinin evlerinin en az yüzde 30’unu kaybettiğini anlatan Şen, Kendin Yık Kendin Yap modelinde ise bir evin aynı metrekaresi ile dönüştüğünü belirtti. 

Değerini üçe katlıyor

Mimar Şen, bu yöntemle 1 milyon TL’lik bir evin 200 bin TL karşılığında aynı metrekarede 3 milyon TL’lik bir ev olarak inşa edildiğini ifade etti.  Şen, sistemi şöyle anlattı, "Ekipler gidip, binanın risk analiz raporunu çıkarttı. Raporu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na onaylattılar. İmar yönetmeliğine göre avam projeleri hazırlanıyor. Hangisi onaylanırsa projenin keşfi çıkartılıyor. Teknik şartnamesi hazırlanıyor. İstediğiniz malzemeyi seçiyor ev sahipleri. Belediye imar harcı yatırılıyor. Müttehitlik bedelinde anahtar teslimi anlaşılıyor. Anlaşmalı bankadan kentsel dönüşüm kredisi çıkarılıyor. Tüm sözleşmeler yapılıyor. İnşaat ruhsatı alınıyor. Anahtar teslimi inşaat bitiriliyor."

200 bin TL'ye 3 milyonluk ev

Şen, sistemde ev inşaatının dışında evin oturulması için gereken yasal izinlerin alınma sürecinin de yer aldığını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü; "Bu işlemlerin ardından iskan alınıyor. Bir yıllık sigorta poliçesi de kat irtifaklı tapu ile teslim ediliyor. Kendin yık kendin yap sisteminde birinci derecede garantör banka. İnşaat yapıldıkça müteahhide para ödeniyor. Su basmanına kadar müteahhit parayı kendi ödüyor. Daha sonra hak edişini bankaya gönderiyor ve onu kendi ödüyor. Diyelim ki Bostancı’da 100 metrekare evlerden oluşan 5 katlı bir bina var. Evlerin şimdiki satış değeri 1 milyon TL.  Bu binayı Kendin Yık Kendin Yap modeli ile inşaat ve diğer krediler dahil toplam 1 milyon 50 bin TL’ye inşa edebilirsiniz. Daire başına 200 bin TL eder. Yeni 100 metrekare evin değeri ise 3 milyon TL olur."