Ekonomideki kriz derinleşiyor. Kapısına kilit vuran esnaf sayısı hızla artıyor. Siftah bile yapmadan işyerini açıp kapatan esnaf durumu sürdüremeyince kapısına kilit vuruyor. 2016’da 2015’e göre kapanan esnaf sayısı 4 bin civarında artış gösterdi. Kepenk indirmeler yılın son çeyreğinde artış gösterdi. En fazla kepenk indiren meslek 10 bin 537 ile bakkalar ve büfeciler oldu.

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) verilerinden derlediğimiz bilgilere göre 2016’nın tamamında 101 bin 614 esnaf kapısına kilit vurdu. 2015’te kapanan esnaf sayısı 97 bin 715 civarındaydı. Kapısına kilit vuran işleri sayısı özellikle yılın son çeyreğinde dramatik artış gösterdi. Son çeyrekte her ay yaklaşık 10 bin esnaf dükkân kapattı. İşleri döndüremeyen, satış yapamayan esnaf çareyi işyerini kapatmakta bulurken, faaliyet alanını değiştiren esnaf sayısı ise geçen yıl yüzde 495 artış gösterdi. 2015’te 216 bin 309 esnaf meslek değişikliğine giderken bu sayı 2016’da 1 milyon 286 bin 103’e fırladı.

İstanbul ilk sırada

2016 içinde İstanbul’da 8 bin civarında esnaf işyerini kapatırken, İzmir’de kepenk indiren esnaf sayısı da 6 bin 814 oldu. Başkent Ankara’da iş yapamaz duruma gelen ve işyerini kapatan esnaf sayısı 5 bini aşarken Antalya’da bu sayı 4 bin 678 oldu. Antalya’da özellikle kötü geçen turizm sezonuna bağlı işyerleri de ardı ardına kapanıyor.

2016’nın 10 ayında iş yapamadığı için işyerini kapatan mesleklerin başında bakkalar ve bayiler geliyor. Bu dönemde 10 bin 537 bakkal ve büfe kapanırken, kahvecilikt bu sayı 5 bini aştı. En fazla kepenk indiren üçüncü meslek minibüsçülük oldu, minibüsçülerin 4 bin 394’ü kontak kapatırken kuaförlerin de 3 bin 189’u kapandı. Pazarcılıktan terziye, emlakçılıktan pastaneciliğe en fazla kepenk indiren 20 meslek grubu Ocak-Ekim 2016’da kapanan toplam esnafın yüzde 61’ini oluşturdu.

Kirayı ödeyemiyorlar

Satış yapamadığı için bankalara ve başka kuruluşlara borçlanan esnaf borçlarının ertelenmesini de istiyor. Neredeyse her gün açtıkları dükkânlarını siftah dahi yapamadan kapatmak zorunda kaldıklarını söyleyen esnaf, ekonomideki kötü gidişat yüzünden kira masraflarını dahi çıkaramadıklarını belirtiyor.

Şırnak en hızlısı

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Ekim 2016 verilerine göre ise Türkiye genelinde esnaf sayısı Ekim 2015’e göre 56 bin (yüzde 2.7) azalarak 1 milyon 971 bin oldu. Mevsimsellikten arındırılmış değerlere bakıldığında Eylül 2016’ya göre esnaf sayısı 707 arttı.

Son bir yılda esnaf sayısı en fazla (17 bin) İstanbul’da azaldı.

İstanbul’u, Ankara, Antalya, Bursa ve  Adana  takip etti. Oransal olarak bakıldığında esnaf sayısı en hızlı düşen kent sokağa çıkma yasaklarıyla adeta yerle bir edilen Şırnak’ta yaşandı. Şırnak’taki düşüş yüzde 11.1’i buldu.

TESK Yönetim Kurulu üyesi ve Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (DESOB) Başkanı Alican Ebedinoğlu, 2016’da bölge genelinde 10 bin dolayında esnafın kepenk kapattığını ve 16 bin esnafın kredi başvurularının bankalar tarafından reddedildiğini söyledi.

SATIŞLAR DURDU

Kruvaziyer gemilerinin İzmir’e gelmemesi nedeniyle zor günler yaşayan  İzmir  Alsancak Liman esnafı, geçen günlerde İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş’ı ziyaret ederek yardım istedi.

Kruvaziyer şirketlerinin 2016’da rotalarından İzmir’i çıkarması sonucunda hiç satış yapamayan ve kiralarını ödeyemeyen esnaf, İzmir TCDD 3. Bölge Müdürlüğü ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına yaptıkları başvuruların sonuçsuz kaldığını ifade etti. Esnafın sorunlarını dinleyen Demirtaş, “Son dönemde yaşanan terör olayları nedeniyle İzmir Limanı’na gelen kruvaziyer şirketleri, seferlerin tamamını iptal etti. Limandaki esnafın işleri tamamen durdu” diye konuştu.

Yolcu Salonu esnafı Şenol Süs de, yaşanan terör olayları sonucunda turist gemilerinin İzmir limanına seferlerinin iptal edildiğine dikkat çekerek, “Bu nedenle işlerimiz tamamen durdu. Kiralarımızı ödeyemez hale geldik. Yolcu salonu esnafı olarak, gemi seferlerinin tekrar başlayacağı tarihe kadar kiraların durdurulması, şayet bu yapılamıyor ise sembolik olarak belirlenecek bir rakam tespit edilmesini istiyoruz” dedi.