Şehirlerin siluetinin korunması için kaçak yapılarla mücadele etmek, değerli konut vergisinden bina güçlendirmek amacıyla birçok alanda yapılan değişiklik ve düzenlemeleri içeren ‘Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’ Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girdi.

Yeni dönemde bina yükseklikleri artık belediye meclisi tarafından belirlenecek. Kaçak yapıların satışı engellenirken, yıkım sürecine de hız verilecek. Yapılan düzenlem kapsamında depreme karşı evini güçlendirmek isteyen vatandaşların da önü açılacak.

İmar Kanunu’nda yapılan değişiklikler şu şekilde;

1- Türkiye'de çok katlı yapılara sınırlama getirecek düzenleme yürürlüğe girdi. Yeni kanun kapsamında imar planlarında bina yüksekliklerinin ‘serbest’ olarak belirlenemeyecek. Mevcut imar planlarında değişiklik 1 Temmuz 2021 tarihine kadar yapılabilecek. Her bölgenin kendi koşullarına göre bir kat sınırı belirlenecek. Yeni yerleşim alanlarında ortalama 5 kat sınırı olacak.

2- Kaçak yapılar, 1 ayda ruhsata uygun hale getirilmediyse, 2 ayda yıkım kararı alınmadıysa, yıkım kararı olmasına rağmen 6 ay içinde yıkılmadıysa bu yapılar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yıktırılabilecek. Yıkım maliyetleri yüzde 100 fazlasıyla ilgili idaresinden alınabilecek.

3- Kaçak başladığı nedeniyle inşaatına ara verilen yapının imar mevzuatına aykırı olduğuyla ilgili bilgi, tapu dairesine en geç 7 gün içinde yazılı olarak bildirilecek. Tapu, beyanlar hanesine kaçak yapı şerhi işleyecek ve bu yapıların satışı ve kiralanmasın önüne geçilecek.

4- İmar planlarının ve imar uygulamalarının sürüncemede kalmaması, mülkiyet haklarının kısıtlanmaması ve idari işlemlerin istikrarının sağlanması amacıyla kesinleşmiş planlara ve parselasyon planlarına karşı kesinleşme tarihinden itibaren 5 yıl içinde dava açılabilecek.

5- Artık yoğunluğu, kat adedi ve yükseklikleri değiştirecek imar planı değişiklikleri parsel değil, ada bazında değerlendirilecek. Taşınmaz maliklerinin tamamının talebi üzerine ada bazında yapılacak imar planı değişikliğinin değerinde artış olan arsanın artan değerinin tamamı değer artış payı olarak alınacak.

6- Değer artış payının tespit edilmesiyle, belirlenen 2 adet SPK Lisanslı Değerleme şirketi yapacak ve bu bedel üzerinden Kıymet Takdir Komisyonu değerlendirme yaparak değer artış payı değerini nihai olarak belirleyecek. Değer artış payı, en geç taşınmazın ilk satışında veya ruhsat aşamasında taşınmaz maliklerince ödenecek. Değer artış payı kamunun olacak.

7- Yapı Kayıt Belgesi almış ancak imar mevzuatına aykırı yapılaşma alanları nedeniyle belediyelerce güçlendirme ruhsatı alamayan yapılar için geçerli olmak üzere ek inşaat alanı oluşturmamak kaydı ile güçlendirme ruhsatı belediyeler tarafından verilecek.

8- Değerli Konut Vergisi ertelendi ve değeri 5 milyon liraya kadar olan mesken nitelikli taşınmazlar vergiden muaf sayıldı. Ayrıca değeri ne olursa olsun tek konutu olanlar vergi ödemeyecek. 5 milyon lirayı aşan kısım için binde 3, binde 6 ve binde 10 oranında vergilendirme yapılacak.

9- Köylerde yapılması planlanan konut ve yapıların projeleri valilik tarafından onay verilecek ve muhtarlığa bildirilecek. Aykırı yapılar, muhtarlık tarafından valiliğe gönderilecek.