Dün bir arkadaşımla beraber Konak’ta bir federasyonun iftar programına katıldık. Yolda giderken inşaat sektörünün durumu hakkında biraz muhabbet ettik.

Çok yakın tanıdığı bir arsa sahibinden söz etti. Büyük bir proje yapmak için İzmir’de bilinen bir inşaat firması ile anlaşma sağlamış.

Arsanın bulunduğu lokasyon ne çok fazla değerli, ne de çok değersiz. Ortada bir yerde.

İnşaat firması ile yüzde 50 kat karşılığı anlaşmış. Ancak mevcut piyasa koşullarından dolayı inşaat firması projeye şu anda başlayamayacağını söylüyor. Arsa sahipleri ise inşaata bir an önce başlama konusunda ısrarcı.

 Anlaştıkları inşaat şirketi projeye başlamayınca arsa sahipleri yeni müteahhit arayışına çıkmış.

Bahsettiğim arkadaşım sen burayı düşünür müsün diye sordu.

Bu teklifin kişisel olmaktan ziyade sektördeki tüm paydaşları ilgilendirdiğini düşündüğüm için meslektaşlarımla paylaşıp değerlendirmek istedim.

***

Bu teklifle hangi müteahhite giderseniz gidin kabul etmez. Rakamlar ortada çünkü.

Mevcut piyasa gerçeğini bir tarafa bıraksak ve satış rakamlarının çok iyi olduğunu varsaysak bile inşaattaki enflasyon yüzde 50 kat karşılığın imkansız kılıyor.

İnşaat maliyetleri son 1 yılda reel olarak yüzde 40 arttı, satış rakamları ise yerinde sayıkladı. Müteahhitler yeni maliyetle inşaat yapıp mevcut fiyatlarla satış yaparsa kar etmeyeceği gibi zarar da edecektir.

Kimse zararına iş yapmayacağına ve inşaat maliyetlerinin düşmesi söz konusu olmadığına göre elde iki seçenek kalıyor.

Ya konut fiyatlarına yüzde 40 oranında zam yapılacak ya da arsa payları geriye gelecek…

Dövizdeki ve enflasyondaki artıştan dolayı vatandaşın alım gücü zaten geriledi. Alım gücü gerilediği halde, kriz öncesi bile alım gücünün çok çok üstüne çıkmış olan konut fiyatlarını yükseltmek sektörü tamamen tıkar.

Geriye bir tek çare kalıyor; arsa paylarının düşmesi.

Arsa sahipleri istese de istemese de arsa payları düşecek.

Rakamlar ortada. Yüzde 50 gibi rakamların mantalitesi kalmadı.

Ekonomi arz-talep dengesidir. Nasıl ki arsa arzının fazla olmasıyla arsa payları yüzde 50-60-70-80’lere çıktıysa, arzın düşmesiyle arsa payları yüzde 30-40’lı seviyelere gerileyecektir.

Çok değerli lokasyonlar haricinde, artık yüzde 50 kavramının inşaat sektörü literatüründen çıkması şart.

Başka türlü müteahhit sadece arsa sahibine hammallık yapmış olur.