Salgın döneminde markalara 11 milyar TL’ye yakın kira desteği veren AVM’lerin yatırım değerinde erime devam ediyor. 443 AVM’nin yüzde 70’ini temsil eden Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği’nin (AYD) Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş, geride kalan dönemde önemli bir kısmı yabancı yatırımcılar tarafından hayata geçirilmiş AVM’lerin yatırım değerinin 150 milyar dolar olduğunu ancak son yaşanan gelişmelerin bu değeri önemli oranda erittiğini açıkladı. 3 yıldır AYD’nin başkanlık görevini sürdüren Altaş, “Salgın ile birlikte kira gelirimizde erime had safh aya ulaştı. Yıllık kira gelirimiz 26-27 milyar TL. Salgında bu gelirin 11 milyar TL’sinden markalara destek vermek adına feragat ettik. 7 yıl öncesi ile kıyaslandığında ise 100 dolar olan metrekare başına kira, 30 dolarlara kadar düştü. Yani yüzde 70 gerileme söz konusu. Bu gelişmeler yatırım değerinin de erimesine yol açtı. Geçmiş dönemde 150 milyar dolar olan AVM’lerin yatırım değeri 40 milyar dolara kadar düştü” diye konuştu.

Borç yapılandırması lazım

Altaş, bu durumun en önemli sebebinin kurda yaşanan artış ve düşen kira gelirleri olduğunu söyledi. Öte yandan sabit giderler ise artan kur karşısında her geçen gün artıyor. Hali hazırda AVM’lerin doğrudan 7 milyar dolar, dolaylı olarak da 11 milyar dolar borcu bulunuyor. Dolaylı borç 2,5 yıl önce yani 2020 başında 15 milyar dolar seviyesindeydi. Ancak kurdaki değerleme dikkate alındığında 2020 başında 15 milyar dolarlık borcun TL olarak karşılığı 111 milyar TL iken bugün 11 milyar dolara gerileyen borcun TL olarak karşılığı 182 milyar... Yani dolar olarak borç yüzde 26 gerilemesine rağmen TL olarak yüzde 60’tan fazla artmış bulunuyor. Bu da AVM’lerin zorlayan en önemli etken olarak göze çarpıyor. AYD Başkanı Altaş, bu noktada uzun süredir dile getirdiği borç yapılandırması konusunda destek talebini yeniledi. Hüseyin Altaş, “Geçmiş dönemde futbol kulüpleri ve konut sektöründe bu tarz yapılandırmalar gerçekleştirildi. AVM’ler için de benzer bir uygulama hayata geçirilmeli” değerlendirmesinde bulundu.

Yatırımlarda doygunluğa ulaşıldı

Altaş, tüm bu gelişmelere rağmen yine de iyimser. En kötü dönem olan salgının geride kaldığını ve hem adet hem de cirosal olarak salgın öncesine dönüldüğünü aktaran Hüseyin Altaş, “Bugünler iyi ve beklentimiz böyle de devam etmesi yönünde. En azından çalışıyor, üretiyoruz. Yeterli olmasa da gelir elde ediyoruz” ifadelerini kullandı. Altaş’ın AYD başkanlığı döneminde yani 2019’dan günümüze kadar geçen sürede AVM sayısı 432’den 443’e yükseldi. Bu noktada artık Türkiye’nin bu anlamda doygunluğa ulaştığını dile getiren Altaş, “Artık fazla yatırım yapılmayan bir sektör. Yeni bölgeler oluşuyor, yeni bölgeler oluştukça da yeni yatırımlar hayata geçecektir ancak bundan sonraki dönemde AVM’lerin dönüşümü çok daha önemli olacak. Tesisler birer yaşam merkezi olmalı. Bu noktada da çalışmalarımız sürüyor” dedi