Devlet, hazırladığı yasa teklifi ile bu şirketlerin alacağı borca kefil olacak. Yeni hazırlanan yasa değişikliğinin nedeni yabancı kreditörlerin şirketlere borç vermeye sıcak bakmaması oldu. 

Kamu özel işbirliği (KÖİ) şeklinde isimlendirilen mega projelerde en fazla tartışmaya neden olan konuların ilk sırasında, Hazine’nin bu ihaleleri alan şirketlerin çektikleri kredilere kefil olması yer alıyordu.

Avrasya Tüneli, Yavuz Sultan Köprüsü, İstanbul-İzmir Otoyolu gibi bazı projelerde şirketlerin aldıkları kredilerin toplam 17.2 milyar dolarlık bölümüne Hazine kefil oldu. Yani devlet de, bankalarla bir borç üstlenim anlaşması imzalıyor. Eğer krediyi alan şirket borcunu ödeyemezse banka borcu devletten alabilecek. 

GARANTÖRLÜĞÜN KAPSAMI GENİŞLETİLİYOR

İşte şimdi devlet bu garantörlüğün kapsamını daha da genişletmek için adım attı. AK Parti'li milletvekilleri tarafından Meclis’e sunulan 12 maddelik kanun teklifinin 2’inci maddesinde şu ifadelere yer veriliyor:

“Covid-19 salgının ilk kez 11 Mart 2020 tarihinde ülkemizde görülmeye başlanması ile birlikte, salgınla mücadele kapsamında pek çok idari tedbir alınmıştır. Bu tedbirler küresel olarak içinde bulunulan finansal koşullar dolayısıyla, ihale kararı alınarak ihalesi yapılmış ancak henüz uygulama sözleşmesi imzalanmamış yap-işlet-devret projelerinin finansman temini aşamasında aksaklıkların meydana geldiği, özel sektörün finansman temin ederken zorlandığı görülmektedir. Bu durumda, içinde bulunulan mücbir sebep dolayısıyla, yabancı kreditörlerin özel bütçeli idarelerin harcama ve gelirlerinin birbirini karşılayamayacağı ve idarenin yükümlülüklerini ifa etmekte yetersiz kalabileceği konusunda tereddüt yaşadığı görülmüştür. Özellikle Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın borç üstleniminden faydalanamayan ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na bağlı özel özel bütçeli idarelerce yürütülen yap-işlet-devret projelerinde, genel bütçe kapsamındaki kamu idaresi olan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın, yabancı kreditörlerce sağlanan finansman için ilave teminat sağlayabilmesini teminen, projeyi yürüten özel bütçe kapsamındaki kuruluşların borç üstlenim anlaşmasından kaynaklanan yükümlülükleri ile sınırlı olmak üzere, 4749 Sayılı Kanun’un 4’üncü maddesi ile 8/A maddesinde yer alan hükümlere tabi olmaksızın, borç üstlenim anlaşmasına taraf olması öngörülmektedir.”

Bu değişiklik ile son yıllarda ihalesi yapılan neredeyse bütün altyapı projelerinde de devlet, kefil olabilecek. Kanal İstanbul projesi de bu kapsama alınabilecek.