Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1. Çeyrek Banka Kredileri Eğilim Anket’nde yer alan verileri şu şekilde;

2020 yılının ilk çeyreğinde, bankaların işletmelere kullandırdıkları kredileri ile diğer bireysel krediler için uyguladıkları standartları gevşettiği, konut ve taşıt kredilerine uyguladıkları standartları se aynı bıraktığı görülmüştür. Yılın ikinci çeyreği için beklentileri, işletmelere kullandırılan kredi standartlarının gevşemeye devam edeceği, konut kredisi ve taşıt kredi standartlarının aynı kalacağı, diğer bireysel kredi standartlarının ise sıkılaştığı yönündedir.

Kredi Pazarı'nda yer alan habere göre; anket sonuçları kredi talebi açısından incelendiğinde, yılın ilk çeyreğinde işletmelere kullandırılan tüm kred türler ve tüm bireysel kredi türlerine olan talepte artış olduğu gözlenmektedir. Yılın ikinci çeyreğine ilişkin beklentiler, tüm işletme ve tüm bireysel kredi türlerinde talebin artmaya devam edeceği yönündedir.

Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişim incelendiğinde, yılın ilk çeyreğinde yurt içi ve yurt dışı fonlama koşullarının gevşediği görülmektedir. Yılın ikinci çeyreğinde ilişkin beklentileri, yurt içi ve yurt dışı fonlama koşullarında gevşemenin devam edeceği yönündedir.

Bireysel kredilere uygulanan standartların değişim incelendiğinde; konut ve taşıt kredilerinde standartlar temelde aynı kalırken, diğer bireysel kredilerde standartların biraz gevşetildiği gözlenmektedir. Diğer bireysel kredilerde, fon maliyetler/bilanço kısıtlamaları, genel ekonomik faaliyete ilişkin beklentiler ve tüketicilerin kredi itibarının standartları gevşetici yönde etkide bulunduğu, diğer bankaların rekabetinin ise standartları sıkılaştırıcı yönde etkiledi gözlenmektedir. Gelecek çeyrek dönem için beklentiler, standartların konut ve taşıt kredilerinde temelde aynı kalacağı, diğer bireysel kredilerde ise sıkılaştırılacağı yönündedir.

Konut Kredisi Talebini Etkileyen Faktörler

Bireysel kredi türlerinden konut kredisi talebini etkileyen faktörlere bakıldığında; konut piyasasına ilişkin beklentiler, bireysel tasarruflar ve tüketici güven talebi artırıcı yönde etkilerken, krediler üzerindeki vergi ve benzer yüklern talebi azaltıcı yönde etkisinin olduğu gözlenmektedir.

Konut Kredisi Koşulları

Konut, taşıt ve diğer bireysel kredilere uygulanan koşul ve kurallara bakıldığında; ortalama krediler üzerindeki kâr marjlarının önemli oranda azaltıldığı gözlenmektedir. Daha riskli krediler üzerindeki kâr marjlarının da azaltıldığı görülmektedir. Tüm bireysel kredi türlerinde, teminat ihtiyacı, vade ve faiz dışında alınan ücret ve komisyonlar ile konut kredilerinde bunlara ilave olarak kredi/teminat oranına ilişkin koşul ve kuralların temelde aynı kaldığı gözlenmektedir.