Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede yapıların yeniden inşası, hazırlanan master planlar çerçevesinde gerçekleştiriliyor. Konut inşaatlarını başlatan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 14 milyon insanın etkilendiği tahmin edilen felaketin ardından şehir ve köylerdeki yapıların plan, ihale ve yapım süreçlerini yönetiyor. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü eliyle, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 ilde; 506 bin 739 konut ve 143 bin 271 köy evi ile toplamda 650 bin 10 deprem konutu yapılacak. İlk etapta bir yıl içerisinde 319 bin deprem konutunun teslim edilmesi planlanıyor. 11 ilde bugüne kadar 132 bin konut ve köy evinin temelleri atıldı. Toplamda 125 bin konut ve köy evinin ise ihale süreci tamamlandı.

MİKRO BÖLGELEME YAPILACAK

Ramazan Bayramı’nın ikinci gününde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla Gaziantep’in Nurdağı ilçesine bağlı Belpınar köyünde, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Belpınar ve Mesthüyük köyleri ile Kahramanmaraş Türkoğlu Özbek köyünde yapımı tamamlanan ilk köy evlerinin anahtar teslim gerçekleştirilmişti. Konutlar tamamlandıkça etaplar halinde anahtar teslimleri yapılacak.

Bakanlık tarafından, depremin ağır hasar verdiği bölgelerde 11 ilde 11 ayrı master plan çalışmaları yürütülüyor. Yapılan master plan çalışmaları çerçevesinde Türkiye’nin en ileri gelen mimarlarıyla birlikte ortak bir çalışma yürütülüyor. Akademisyenler, kanaat önderleri, sivil toplum kuruluşları, yerel yöneticiler, mimar, mühendislerin görüşleri alınarak yeni yerleşim yerlerine uygun alanlar belirlendi. Bu kapsmada yeni yapılacak afet konutları için yer tespiti yapılırken, deprem sebebiyle oluşan kırıklar dâhil olmak üzere zemin ayrıntılarıyla birlikte mikro bölgeleme ve ayrıntılı jeolojik etüt raporları hazırlandı.

Afet konutları radye temel üzerine tünel kalıp sistemiyle, yöresel mimariye uygun inşa ediliyor. Zemin artı 3-4 katı geçmeyecek ve 105 metrekare alana sahip daireler, 3+1 daire şeklinde planlandı. Köyleri yeniden ayağa kaldıracak projelerle bölgesel olarak farklı ihtiyaçlara göre 5 farklı tip olarak tek katlı, verandalı, yöresel mimari ve yaşam koşulları göz önüne alınarak tasarlandı. Konutların tüm tip planları ortalama brüt 122-127 metrekare, net 102-106 metrekare büyüklükte ve tüm tipler 3+1 oda sayısında daire planlaması yapıldı. Bakanlık tarafından, hayvancılık yapan ve ahırları kullanılamayacak şekilde hasar alan vatandaşlar için de köy evleri ahırlarla birlikte yapılıyor. Ahır tipleri brüt 85 metrekare, net 78 metrekare olarak planlandı. 100 hanenin üstü olan köylerde ise köy konağı ile cami veya cem evi planlaması yapılarak projeler hazırlanıyor.

TARİHİ YAPILARA ÖZEL ÇALIŞMA

Bakanlığa bağlı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü eliyle, deprem bölgesinde şehirlerin kültürünü yaşatacak, ihtiyaçlarını giderecek anlayışla projeler hayata geçirildiğine dikkat çekilirken, bu kapsamdaki projelerle ilgili şu bilgiler paylaşıldı: “Bu eksende tarihi yapılara hassasiyetle yaklaşılıyor. Şehirlerin kültürel mirasları enkaz altında bırakılmıyor. Yeniden Ulu Cami’nin, Habib-i Neccar Cami’nin, Kurtuluş Caddesi’nin aslına uygun şekilde inşa sürecininin yürütülmesi hedefleniyor. Bu noktada merkezle alakalı master plan çalışması yürütülüyor. Bu plan anlayışı içerisinde, Roma dönemine ait köprüleri dahi Amik Ovası’nda, Asi Nehri’nde yeniden inşa edecek, onların yeniden ayağa kaldırılması hedefleniyor.”

11 ilde ihalesi yapılan konut ve köy evleri sayıları

Adana: TOKİ eliyle 1.682 konut, Emlak Konut eliyle 21 bin 854 konut

Adıyaman: 3 bin 903 konut, 6 bin 198 köy evi

Diyarbakır: 6 bin 40 konut, 300 köy evi

Elazığ: 1.263 konut

Gaziantep: 15 bin 99 konut, 4 bin 356 köy evi

Hatay: 13 bin 626 konut, 6 bin 294 köy evi

Kahramanmaraş: 12 bin 267 konut, 6 bin 928 köy evi

Kilis: 1.743 konut, 486 köy evi

Malatya: 7 bin 174 konut, 7 bin 165 köy evi

Osmaniye: 3 bin 685 konut, 900 köy evi

Şanlıurfa: 3 bin 736 konut, 300 köy evi