Bu yazıma, doların ne kadar olduğunu yazarak başlayacaktım ama yazı yayınlanana kadar ne olacağını öngöremediğim için yazmamaya karar verdim. Öyle ki marketten ekmeğini alıp eve gelene kadar doların 5-10 puan arttığını görebiliyoruz.

Dolardaki bu artış 81 milyon insanımızı hedef alıyor. Milyonlarca doları bulunan iş adamından tutun, ömründe dolar sahibi olmamış bir çiftçiye kadar herkese olumsuz yansıyor. Bu yüzden bizim ayrısını, gayrısını bir kenara bırakıp 81 milyon olarak dolara karşı direnmemiz gerekiyor.

Yıllardan beri söylüyorum, yine de tekrarlıyorum üretmekten başka şansımız yok. Üreten bir ülke olmadığımız sürece kur korkusuyla yaşamaya devam edeceğiz. Yıllarca dişimizle, tırnağımızla kazandığımızı 1 gecede kaybetme korkusu yaşamaya devam edeceğiz.

Çok şükür eskisi gibi gecelik yüzde 1000, yüzde 1500 gibi ülkeyi iflasa sürükleyen faiz oranlarını atlattık.  2000’li yıllara oranla ekonomimiz baya yol aldı. Yeterli olmasa da başarılı bir ekonomi politikası yürüttüğümüzü düşünüyorum.

Ancak üretimi hep geri plana attık. Dış ticaret açığını artırdık. Böyle olunca ne kadar güçlü bir ekonomimiz olursa olsun dövize karşı savunmasız kaldık.

2017 yılında ihracatımız yüzde 10,2 artışla 157 milyar 55 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 17,7 artışla 233 milyar 792 milyon dolara yükseldi.

Dış ticaret açığımız her geçen yıl daha da artıyor. Sadece geçtiğimiz yıl dış ticaret açığı yüzde 36,8 artarak 56 milyar 89 milyon dolardan 76 milyar 736 milyon dolara yükseldi. 1 yılda yüzde 36 (20 milyar dolar) dış ticaret açığı çok ciddi bir rakam.

***

Faiz artırımı, dolar bozdurma gibi önlemler aspirin çözümlerdir. Bizim ihracatı artırmamız, yerli tüketime dönüp ithalatı azaltmamız gerekiyor. Eğer üreten bir ülke olsaydık, 56 milyar dolar dış ticaret açığı değil de, 56 milyar dolar dış ticaret fazlamız olsaydı ülkeye döviz girdisi artıyor diye doların yükselişine seviniyor olurduk. Bu yüzden üretmekten, ihracat yapmaktan başka bir şansımız yok.

***

Ülkemiz için sadece inşaat ve tekstil üretiyoruz desek yeridir. Ağır sanayi, savunma sanayi, bilişim, teknoloji, petrokimya, sağlık vb. sektörlerde çoğunlukla dışarıya bağımlıyız.

Bugün inşaat sektörüne baktığımızda dünyanın en büyük 250 müteahhiti listesinde 47 Türk firma var ve bu firmalar yurtdışından 25 milyar dolarlık (2016 yılı verileri) proje üstleniyor. Sadece müteahhitlik sektörü dış ticaret açığının neredeyse yarısı kadar ihracat yapıyor. İnşaat malzemeleri sektörü de keza öyle. 2017 yılında 9,3 milyar dolarlık inşaat malzemesi ithal ederken 17,82 milyar dolarlık inşaat malzemesi ihraç ettik.

Hem müteahhitlik hem de inşaat malzemeleri sektöründe ciddi bir dış ticaret fazlası yakalamamıza rağmen diğer sektörlerde geride olduğumuz için yine çok yüksek dış ticaret açığı veriyoruz.

Müteahhitler Türkiye ekonomisinin kalkınmasında çok önemli bir başarı yakalamış olsa da şu zor dönemde elinden gelenin daha fazlasını yapması gerekiyor. İnşaat sektörü doğrudan veya dolaylı olarak 200’den fazla sektörü etkiliyor. Eğer inşaatçılar yerli malzeme kullanımını artırır ve ithalatı düşürürse dış ticaret açığının küçülmesine önemli derecede katkıda bulunur. Ayrıca yerli ve milli olan 200 sektörün de büyümesinde katkıda bulunmuş olacaktır. Tabi ki ithalatı sıfıra indirmek mümkün değil. En azından bunu yarı yarıya bile düşürürsek bu bile büyük başarıdır. Bu bile doların düşmesinde etkili olur.

İnşaat sektörünün tek başına ülkeyi kalkındırmaya gücü yetmez. Biz istiyoruz ki Sanayicilerimiz de, çiftçilerimiz de, sağlık kuruluşlarımız da, bilişim şirketlerimiz de gıda şirketlerimiz de, enerji şirketlerimiz de, online alışveriş şirketlerimiz de dünyanın en büyük 250 şirketleri sıralamalarında yer alsın. Biz istiyoruz ki diğer sektörlerde de dış ticaret fazlası versin.

Hükümetin, muhalefetin, özel sektörün ve 81 milyon insanımızın el ele vererek hep birlikte milli olana yönelmemiz ve daha çok üretmemiz gerekiyor.