İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından gündeme getirilen ve çalışmalarına başlanıp çok yakında Meclis'e sunulması hedeflenen 'Fay Yasası', fay hatları üzerinde inşa edilen binaların dönüştürülmesi ve daha güvenli bölgelere taşınmasını kapsıyor. 

Yapılan bir araştırmada ise aralarında İzmir, Balıkesir, Aydın ve Muğla gibi kentlerin de bulunduğu 18 ilin içerisinden fay hattı geçerken söz konusu hatlar üzerinde bulunan yapı sayısı ise 100 bin civarında. 11. Kalkınma Planı'nda da kısmen bulunan düzenlemeyle binaların dönüşümünün yanı sıra imar planlarına yönelik de değişiklik yapılacağı tahmin ediliyor. 

Doğal afetlere karşı Fay Yasası getiriliyor. Sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, meslek odaları ile kamu kurum ve kuruluşlarının bulunduğu Türkiye Afet Risk Azaltma Platformu'nun düzenlediği toplantı sonrasında bir yasal düzenlemeye ihtiyaç olduğuna ilişkin ortak fikir gündeme geldi. 

Karar sonrası açıklamalarda bulunan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, yasal düzenleme için çalışma ekibinin oluşturulduğunu belirtti. Her biri alanında uzman deneyimli isimlerin meydana getirdiği çalışma grubunun hazırlayacağı taslak metin önümüzdeki günlerde Türkiye Büyük Millet Meclis'ine sunulacak.

Afet riskini en aza indirmek ve fay hattı geçen illerde, insanların can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla gündeme getirilen 'Fay Yasası' ile fay hatları üzerinde gerçekleşen yapılaşmaların engellenmesi, mevcutta var olanların ise kentsel dönüşümle yıkılarak vatandaşların daha güvenli bölgelere taşınması amaçlanıyor. 

486 DİRİ FAY VAR!

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından en son hazırlanan Türkiye Diri fay Haritası'na göre ise ülke genelinde 5.5 ve üzeri deprem üretebilecek 486 diri fay veya fay segmenti yer alıyor. Yapılan bir araştırmada, büyük deprem üretme potansiyeli olan diri fayların yerleşim yerlerine olan uzaklıklarına bakıldığında da 18 şehrin merkezi, 80'i aşkın ilçe ve 502 köy fay hatları üzerinde bulunduğu belirtildi. 

Fay hatlarının geçtiği 18 şehir ise Aksaray, Bolu, Sakarya, Yalova, Bursa, Balıkesir, Manisa, İzmir, Aydın, Denizli, Erzurum, Kahramanmaraş, Hatay, Hakkari, Muğla, Eskişehir, Kütahya, Bingöl şeklinde sıralanıyor. 

100 BİN BİNA BULUNUYOR

Fay hatları üzerinde bulunan söz konusu şehir merkezleri, ilçe ve köylerdeki yapılaşma oranına bakıldığında bugün gündeme gelen Fay Yasası'nın ne denli önemli olduğu bir kez daha görülüyor. Aynı araştırma kapsamında fay hatları üzerinde olan yerleşim yerlerinde 100 bin binanın bulunduğu belirtiliyor. 

DÖNÜŞÜMDE ÖNCELİK VERİLECEK

Henüz çerçevesinin tam olarak netleşmediği yasal düzenlemeyle kentsel dönüşüm çalışmalarında fay hatları üzerinde yer alan yerleşim yerlerine öncelik verilmesi planlanıyor. 11. Kalkınma Planı'nda da her şehre ayrın bir dönüşüm projesinin hazırlanıp yürürlüğe alınması, acil dönüştürülmesi gereken yerlerin belirlenmesi için çok ölçütlü değerlendirme sisteminin uygulanması ve fay hatlarına yakın yerlere dönüşümde öncelik verilmesine yer verilmişti. 

İMAR PLANLARI DEĞİŞECEK

Yasal düzenlemeyle fay hatlarına yönelik yapılmış binaların yıkılıp daha güvenli bir bölgeye taşınması da hedefleniyor. 

Diğer yandan belediyelerin bu alanlar için inşaat izni verilmesinin önüne geçilmesi için de imar planlarında kalıcı düzenlemeler yapılması ve hiçbir şekilde bu alanlara yapım izni verilmemesi, verilenlerin ise düzenleme kapsamında yıkılması amaçlanıyor.

FAYA YAKIN 20 İLÇE!

Büyük depremlerden birinin beklendiği megakent İstanbul'un en büyük şansı şehir merkezinde fay bulunmaması. Tabi bu durum olası depremde İstanbul'un zarar görmeyeceği anlamını taşımamakta. 

Uzmanlara göre; İstanbul genelinde 400 bin bina risk altında ve büyük bir depremde 30 binin yıkılabilir.

İstanbul Risk Haritası'ndaki fay hatlarına yakınlığa göre birinci derece riskli ilçeler şu şekilde: 

Avrupa yakasında Avcılar, Küçükçekmece, Bakırköy, Beylükdüzü, Güngören, Zeytinburnu, Bahçelievler ve Fatih, Anadolu yakasında Kadıköy, Üsküdar, Ataşehir, Ümraniye, Maltepe, Kartal, Pendik, Sultanbeyli, Sancaktepe, Tuzla ve Adalar olarak öne çıkıyor.