Gayrimenkul alım satımında gerçek satış değerini bildirmek de şart. Alım-satımı yapanlar, emlak rayiç bedelinden (belediyelerden öğreniliyor) az olmamak üzere satış değeri üzerinden belirli bir tapu harcı ödüyor. Fakat bazı uyanıklar, gerçek satış değerini değil de sadece rayiç bedeli beyan ediyor. Böylece daha az tapu harcı yani vergi ödüyorlar. Fakat eksik beyana büyük cezalar kesiliyor...

BİNDE 15’İ ÖDENİYOR

Posta gazetesinden Meltem Kara Söyleyenoğlu'nun haberine göre, tapu harcını, alıcı da satıcı da ödüyor. Normalde tapu harcı binde 20. Ancak 31 Aralık tarihine kadar yapılan vergi indirimiyle bu oran binde 15 olarak uygulanıyor. Örneğin; 100 bin TL'lik bir ev için alıcı da satıcı da ayrı ayrı 1500 lira (toplam 3 bin lira) harç ödüyor. Bir de alıcı döner sermaye bedeli (128 lira) ve ilave hizmet bedeli (17.50 lira) adı altında 145.50 TL daha harç ödüyor.

NAKİT ALIŞVERİŞ

Bu tapu harcını daha az ödemek için bazı oyunlar oynanıyor. Düşük beyan veren kişiler en çok nakit alışverişi tercih ediyor. Arada bir banka olmadan elden yapılan para transferlerine yönelik herhangi bir kayıt bulunmadığı için alıcı ve satıcı düşük beyanda bulunabiliyor. Bazı durumlarda da müteahhitler toplam bedelden daha düşük bedelli fatura da düzenleyebiliyor.

KREDİYE TAKİP

Banka kredisiyle konut alanlar daha sıkı takip ediliyor. Bankalar bir evin yüzde 80’ine kadar kredi kullandırabiliyor. Fakat elinde peşinatı bulunanlar, bankadan alınabilen tutara yüzde 20 daha ekleyip, bu rakamı beyan ediyor. Nakit verilen kısmı beyan etmeyerek, yine düşük tutar gösteriyor.

YÜZDE 25 CEZA

Satış tutarının emlak vergisi değerinden fazla olması halinde tapu harcının bu gerçek devir bedeli üzerinden hesaplanarak ödenmesi gerekli. Evraklar teslim edilirken belirtilen tutar, daha sonra değiştirilemiyor. Eksik beyanın tespit edilmesi durumunda aradaki fark üzerinden hesaplanan harç, hem alıcı hem de satıcıdan tahsil ediliyor. Ayrıca, her iki tarafa da harcın yüzde 25’i kadar vergi ziyaı cezası kesiliyor.

İLANDAN BİLE TAKİP

Tapu harcını düşük gösterenler, Maliye’nin yaptığı incelemelerle  büyük cezalarla karşı karşıya kalıyor. Önceden sadece bankalardan konut kredisi çekenler için takip yapılabilirken artık nakit olarak konut alanlar da kolaylıkla tespit ediliyor. Aynı apartmanda oturanların ödediği harçlar karşılaştırılıyor ve evin satılığa çıkan ilanları takip ediliyor.

PİŞMAN OLURSANIZ BEYANNAME VERİN

Diyelim ki eksik beyan verdiniz ve pişman oldunuz. Bu yanlışlığı, Maliye eksik harç ödediğinizi farketmeden ve size ceza göndermeden beyanname vererek düzeltmeniz mümkün. Böylece yalnızca pişmanlık zammı ödeyip, yüklü ceza ve gecikme faizlerinin de önüne geçebilirsiniz. Tapu müdürlükleri, alıcı ve satıcının ismi ve adresi ile gayrimenkulun değerini ve vasıflarını Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) düzenli olarak bildiriyor. GİB de tapu bilgilerinin yanı sıra birçok kamu ve özel sektör kurumundan bilgiler alıyor. Farklı kurum ve kuruluşlardan alınan bu verileri analiz eden GİB, doğruluğu kontrol ediyor ve fark varsa, ceza kesiyor.

EKSPERTİZ ZORUNLU OLUYOR

Yakın zamanda ikinci el dahil tüm satışlarda ekspertiz (değerleme) raporu hazırlanması da zorunlu olacak. Böylece konutun değerinin düşük gösterilmesinin önüne geçilecek. Kurulacak olan  ‘Taşınmaz Değerleme Sistemi’ ile alım-satımdaki vergi kaybı önlenecek. Bunun için ‘Taşınmaz Değerleme Dairesi Başkanlığı’ da kurulması kararlaştırıldı.