Karşıyaka Yapı Müteahhitleri Derneği başkanı ve İzmir Ticaret Odası inşaat komitesi meclis üyesi Niyazi Gültekin TR35’te Kutluhan Nesil’in sunduğu Uyandırma Servisi programında inşaat maliyetlerindeki artışlar ve kentsel dönüşümde emsal artışı ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.

TORPİLLE DEMİR SATIN ALMAYA ÇALIŞIYORUZ

Ton fiyatı 8.500 lirayı aşan inşaat demirindeki artışları eleştiren Gültekin, “İnşaat maliyetleri son 2 yıldı olağanüstü arttı ve artmaya devam ediyor. İnşaat demiri fiyatları o kadar arttı ki arttı artık inşaat malzemesi değil takı olarak kullanacağız. Düğünlerde takı olarak demir takacağız.  Öyle bir duruma geldik. Daha önce 3-4 bin liraya aldığımız demiri şimdi 8.500 liraya alıyoruz. Bu fiyatlara rağmen piyasadan demir bulamıyoruz. Torpille, hatırla demir satın almaya çalışıyoruz. Tüccarlar bu işi karaborsaya çevirdi. Dövizden dolayı maliyetlerinde artış var biliyoruz ama maliyetler bu kadar artmadı. Fırsatçılık yapılıyor. Diğer inşaat malzemelerinde de çok büyük artışlar var. Malzemedeki fiyat artışlarının müşteriye yansıması iki kat oluyor. Müteahhit ortalama yüzde 50 kat karşılığı ile yaptığı bir daire için iki ürün almış oluyor. Bu durum nihai tüketiciye yansıyor. Vatandaş artık ev alamayacak duruma geldi. Bu sorunu arsa üreterek çözebiliriz. İzmir’de tarıma elverişsiz araziler imara açılmalı” dedi.

ŞEHRİ KORUMALIYIZ

Maliyetteki artışların İzmir’deki kentsel dönüşüm projelerini de sekteye uğrattığını ifade eden Gültekin sözlerini şu şekilde sürdürdü, “30 Ekim İzmir depreminin ardından 1 yıl geçti. 10 bin konut deprem nedeniyle kullanılmaz hale geldi. Bu konutların bir an önce dönüştürülmesi gerekiyor. Ancak maliyetler yüzünden vatandaş evini dönüştüremiyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi kentsel dönüşümü hızlandırmak için parsel bazında yüzde 20, ada bazında yüzde 30 emsal artışı yaptı. Depremzedeler için büyük avantaj. Ancak şehircilik açısından da bakmak lazım. Mevcut yollar, altyapı, parklar nüfus yoğunluğu artacağı için yeterli olmayacak. Depremzedelere yardımcı olmalıyız. Belediye bunun için çaba harcıyor. Ama şehri de korumalıyız.”

DENİZİN ÖNÜ ÇİN SEDDİ GİBİ ÖRÜLDÜ

İzmir’in yapılaşması ile ilgili görüşlerini aktaran Niyazi Gültekin, “İzmir’in yapılaşmasında deniz referans alınmış. Denize yaklaştıkça değer artıyor, uzaklaştıkça değer azalıyor. Konak, Karşıyaka ve Bayraklı’da denizin önü Çin seddi gibi örüldü. Sadece denize sıfır olan parseller denizi görüyor. Dünya standartlarına göre doğru bir planlama değil. Denizden yamaçlara doğru kat artışı verilmeli ki denizden herkes faydalanabilsin. İzmir’in her tarafı gelişmeye, yapılaşmaya uygun. Her bölgenin kendi içerisinde bir güzelliği var” ifadelerini kullandı.

MÜTAHHİTLERİN DE MALZEMECİLERİN DE KALİTESİ ARTTI

İzmir’deki kentsel dönüşüm çalışmalarının yetersiz olduğuna dikkat çeken Gültekin 2000 öncesi yapıların sağlıksız olduğunu belirtti. Depreme dayanıksız bina yapılmasında sadece müteahhitlerin değil kalitesiz malzemelerin ve projelere izin veren kamu idarelerinin de payı olduğuna dikkat çeken Gültekin, “İzmir’deki yapıların büyük bir kısmı 2000 öncesinde inşa edildi. O zaman denetim yoktu. İnşaatlar müteahhitin bilgisi ve vicdanına göre yapılıyordu. Son zamanlarda sektör denetim altına alındı. Betonarme sistemi değişti. Deprem yönetmeliği ile inşaatlarda kullanılan olan demir miktarı 4 katına çıkarıldı. Beton kalitesi bakanlık denetimine geçti. 2000 öncesi binalara göre 3 kat daha sağlam binalar yapılıyor. 2000 öncesinde hazır beton yaygın değildi. Nervürlü demir yerine düz demir kullanılıyordu. İnşaat malzemelerinin kalitesi çok düşüktü. Malzemeler de denetime alınınca sadece müteahhitlerin de malzemecilerin de kalitesi arttı.”