Ay, yaptığı açıklamada, koronavirüs salgınında ortaya çıkan yeni varyantlar nedeniyle oluşan belirsizlik ve yüksek  enflasyon ortamından en fazla etkilenen sektörlerin başında inşaatın geldiğini belirtti.

Ay, “Ülkemiz ekonomisindeki döviz kurlarının yükselmesi ve enflasyon yüksekliği sebebiyle 2021 yılında inşaat maliyetleri 2020’ye göre yüzde 150 artış gösterdi. Bazı malzeme gruplarındaki artışlar yüzde 300 ila yüzde 500’e ulaştı. Bunu kontrol etmek her geçen gün zorlaşıyor.” dedi.

Son olarak yapı denetim hizmetlerine yapılan yüzde 80’lik zammın da zorlu sürece bir yük daha getirdiğini vurgulayan Ay, şöyle devam etti:

“Kamudan yapım işi alan firmalara yönelik yapı birim fiyatlarına  2022 yılı için verilen artış yüzde 50 civarındayken, zaten oldukça yüksek olan yapı denetim fiyatlarında yüzde 80 artış anlaşılabilir değil. Bunun bir gerekçesi olmadığını düşünüyorum. Geçen yıl yaşanan olumsuzluklara rağmen inşaat sektöründe sınırlı bir büyüme yaşandı. Üçüncü çeyrek itibariyle  çok sert ve keskin bir daralma başladı. Enerji maliyetlerindeki artış bütün malzeme grubundaki fiyat artışlarını hızlı bir şekilde tekrar yukarı doğru ivmelendiriyor. Bu olumsuz etkenler ve konuttaki zorunlu fiyat  artışları nedeni ile  vatandaşlar ‘bekle gör surecine’ geçti. Alım talebini zorunlu olarak erteliyor. Bu bekleyiş ve erteleme fiyat düşüşlerine sebep olmayacak, ancak sektörden geri çekilmeler ve proje ertelemeler olacaktır.”

İnşaatın 250’ye yakın farklı alanı da etkilediğinin altını çizen Ay, olumsuz durumun ciddi anlamda istihdam azalmasına ve diğer sektörlerinde darboğaza girmesine sebep olacağını savundu. Yetkililerden sektör olarak anormal fiyat artışı olan malzeme gruplarının denetlenmesini bununla birlikte sadece şehirde birkaç firma tarafından tedarik edilen malzeme gruplarının özellikle fiyat artışlarının sorgulanmasını isteyen Ay, bu konunun üzerine hassasiyetle gidilmesi gerektiğini ifade etti.

RUHSAT SÜRECİ GECİKMEMELİ

Ay, inşaat sektöründeki hareketliliği ve istihdamdaki sayıyı azaltan bir başka önemli unsurun da proje onay sürecinde uzun zaman alan ruhsat işlemleri olduğunu vurguladı. 7-8 ayda inşaatı tamamlanabilecek binaların ruhsat sürecinin 5-6 ay sürdüğünü kaydeden Ay, pandemi öncesi bu sürenin 1 ay olduğunu hatırlattı. Bu durumun ekonomik hareketliliği ve istihdamı yüzde 40 etkilediğini savunan Ay şunları kaydetti:

“Yüksek enflasyon, yüksek döviz kuru ve pandeminin oluşturduğu olumsuz koşullar konut  faiz oranlarındaki düşüşü de kısa vade de imkansız hale getiriyor. Geçen seneyi 1 milyon 492 bin konut satışıyla kapattık ama burada ayrıntılar önemli. İpotekli satışlar son 5 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Birinci el satışlarda azalma, ikinci el satışlarda artış görüyoruz. Demek ki vatandaşın alım gücünde ciddi bir düşüş var. Ancak ikinci el satışların artışı, inşaat sektörünün 250 alt sektörünü harekete geçirmeyen satışlar olduğu için bizim sektörümüzü memnun etmiyor. Çünkü sıfır konut satışları yapılmadıkça istihdam, katma değer sağlanamaz, sektörümüzün çarkları dönmez. Bazı önlemleri almamız lazım. Bu dönemde hiç kimse tek başına bu süreci tamamlayamaz. Devletimiz bazı imtiyazlar sağlamalı. Malzemeciler, üreticilerimiz desteklenmelidir. Herkes kârlarını minimize etmeli. Özellikle yurt dışına inşaat ham maddesi ihracatı yapan firmaların iç piyasa ihtiyaçlarını göz ardı etmemesi lazım. Bu konuda devletin yapması gereken şeyler var. İhracı kayda bağlı ürünlerin kapsamının genişletilmesi lazım. Çünkü seramik başta olmak üzere birçok malzemeye erişmekte zorluk yaşıyoruz.” dedi.