2019 yılının ilk yarısını bitirdik sayılır.

İsterseniz ilk yarıdaki ekonomik beklenti ve bilançoları birlikte hatırlayalım.

Geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinden itibaren etkisini sert bir şekilde hissettiğimiz krizde 1 yıllık bilanço sektörümüz için çok ağır oldu.

İnşaat müteahhitlerinin ürettiği konutlar elinde kaldı, kamu müteahhitleri fiyat farkı ve düzenli ödeme alamadı, İnşaat malzemecileri ürün satamadı…

Yılın ilk çeyreğinde krizin habercisi geldi. İkinci çeyrekte tam anlamıyla krizi yaşadık.

Ekonomik kriz üçüncü çeyrekte zirve yaptı. Konut Kredisi faiz oranları yüzde 3’e çıktı. İpotekli satışlar yüzde 90 oranında düştü. İnsanlar konut yerine mevduata yöneldi.

Dördüncü çeyreğin sonuna doğru dengelenme sürecine girdik. Ancak olumlu gelişme yaşanmadı. Ekonomik göstergeler daha iyiye gitmese de kötü gidişat da durdu.

2019 yılının ilk çeyreğinden itibaren ekonomik toparlanma başladı. Genel tablo olumsuz olsa da ekonominin yukarı yönlü bir ivme kazanması sevindirici oldu.

Döviz geriledi, konut kredisi faiz oranları 1,28’e kadar düştü, mevduat faizleri yüzde 20’nin altını gördü. Ekonomik göstergelerde gözle görülebilir bir iyileşme oldu.

2019’un ikinci çeyreğinde 31 Mart yerel seçimlerindeki İstanbul belirsizliği, Merkez Bankası’nın döviz rezervi ile ilgili endişeler ve S-400 krizi ile ekonomi tekrar negatif yönlü bir sürece girdi.

Son 2 haftada faiz ve dövizdeki sert yükselişler durdu. Döviz ve faizde bir gerileme olsa da belirsizlik süreci devam ediyor.

***

2019 yılında daha hızlı bir toparlanma süreci beklentisi vardı. İlk çeyrekte toparlanma mevsimsellik etkileriyle daha yavaş olsa da konut satışlarının çok hızlı olduğu Nisan, Mayıs ve Haziran sezonundaki durağanlık hayal kırıklığı yarattı. Yaz ayları konut satışları açısından durağan geçtiğinden Eylül ayını beklemek zorunda kalacağız.

Bu yılın ilk 5 ayına baktığımızda konut satışlarının en çok olması gerektiği aylarda en düşük seviyede olduğunu görüyoruz.

Konut satışları;

Ocak ayında yüzde 24,8

Şubat ayında yüzde 18,2

Mart ayında yüzde 5,3

Nisan ayında yüzde 18,1

Mayıs ayında yüzde 31,3 geriledi.

Bu tablodan çıkaracağımız sonuç şu. İnşaat sektöründe dengelenme süreci başarılı olamadı.

Ekonomik dengelenme ve ekonomik iyileşmenin gerçek adı Faiz düşüşüdür.

Faizdeki düşüş konut satışları ile doğrudan bağlantılıdır. Bunu en net Mart 2019 konut satış istatistiklerinde görüyoruz. Faiz oranlarının 1,28’e düşmesinin etkisiyle konut satışlarındaki düşüş martta yüzde 18’den yüzde 5’lere düştü. Nisan ayında faizler tekrar yükselince konut satışlarındaki düşüş tekrar yüzde 18’lere çıktı.

Ekonomik dengelenmenin tek çaresi faiz oranlarının düşürülmesidir.