Elazığ ve Malatya’da meydana gelen depremde yaşanan can ve mal kayıplarının ardından ‘bina güvenliği’ yeniden yoğun olarak tartışılan konulardan biri haline geldi.

İlkses Gazetesi'nden Çağla Geniş'in haberine göre; Uzmanlar depreme karşı uyarılarını sürdürürken, yetkililere kentsel dönüşüm için ‘harekete geçin’ çağrısı yapıyor. Olası bir büyük depremde verilebilecek maddi ve manevi kayıplar oldukça korkutucuyken zorunlu deprem sigortasının önemini görmezden gelmek mümkün değil. 

1999 depremi sonrası başlatılan ‘zorunlu deprem sigortası’ da bu kapsamda maddi zarar gören vatandaşların imdadına yetişiyor. Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) verilerine göre; Türkiye genelinde 17 milyon konut bulunuyor. Bu konutların sadece yüzde 54’ü, yani 9,6 milyonu sigortalı... Zorunlu deprem sigortası yaptırmada yüzde 66,2 ile Marmara Bölgesi ilk sırada yer alıyor. Ege Bölgesi yüzde 52,3’le ikinci, İç Anadolu Bölgesi yüzde 49,3’le üçüncü sırada bulunuyor. İzmir’de ise toplam 1 milyon 120 bin 220 konutun yüzde 57’si yani 634 bin 54’ünün zorunlu deprem sigortası bulunuyor. Hak sahibine önemli maddi güvence sağlayan zorunlu deprem sigortasının en yaygın olduğu ilçeler sırasıyla Buca, Karşıyaka, Bornova, Karabağlar ve Konak…

İYİ BİR ORAN AMA YETMEZ!

Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) Yönetim Kurulu Başkanı Mete Güler, Türkiye’de DASK kapsamına giren yaklaşık 17 milyon konut olduğunu belirterek, “Bunun şu anda 9,6 milyonu sigortalı. Genel sigortalılık oranımız yüzde 54’lerde. Geldiğimiz aşamaya bakacak olursak bu iyi bir oran. Dünya örnekleriyle karşılaştıracak olursak gerçekten iyi bir oran ama bu yeter mi, yetmez! Biz her vatandaşımızın bu sigortaya sahip olmasını istiyoruz. Bu sigortayı yaygınlaştırmak ve deprem bilincini artırmak için çeşitli uygulamalar koyduk. Örneğin 2012’de Afet Sigortaları Kanunu’yla birlikte elektrik, su, doğal gaz aboneliğinde bir kontrol işlevi görmesi açısından DASK poliçesine sahip olunması zorunlu hale getirildi. Tabii bu sigortalılık oranlarımızı önemli ölçüde artırdı ama bunların ikinci yıl, üçüncü yıl yenilenmeleriyle ilgili hususlar da bizim DASK olarak önemli gündem maddelerimizden bir tanesi” dedi.

ZDS NEDEN ÖNEMLİ?

Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) DASK’ın nasıl bir teminat olduğunu anlatan Düşün Sigorta Acenteliği Yetkilisi Haluk Tekeli, “Zorunlu deprem sigortası konut sahibi olan yurttaşlar için bir deprem durumunda kamu güvencesi dışında hasarlarını karşılayabilecekleri ve özel olarak prim karşılığı yaptırabilecekleri tek sigorta olduğu için önemlidir. Tapu ve yapı kullanım tarzı bilgileri ile birlikte başvurulan DASK yetkili bütün sigorta acentelerine başvurularak yapılır. Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçenizde belirtilmiş limitler dahilinde nakit olarak karşılar. Ortalama 100 metrekare bina için 300 TL gibidir” ifadelerini kullandı.
BİLİNÇ DÜZEYİ DÜŞÜK
Kentte sigorta yaptırma oranlarının az olduğuna vurgu yapan ve bu konuda bilinçlendirmenin önemine işaret eden Tekeli, “Deprem ciddi bir tehdit ve İzmir bu konuda risk oranı en yüksek kentlerden biri. Bu risk haritasına göre kentli yurttaşların gereken ilgiyi gösterdiklerini söylemek mümkün değil. Elektrik, su, doğalgaz işlemlerinde DASK poliçesi sorulmasa; mevcut poliçeler bir anda yarıya yakın düşer. Gerekliliği çok tartışılmıyor ancak bir deprem sonrasında oluşacak hasarlarını tam ve eksiksiz alacakları konusunda kuşkuları var. İzmir’de bilinçli bir kitle düzenli olarak DASK poliçesini yaptırıyor ve yenileme zamanlarında sorun çıkarmıyor. Özellikle 1999 depremi bu konuda bilinç ve davranış sıçramasına yol açtı. Son yaşanan depremlerin gözle görülür bir talep artışı sağladığını söyleyemeyiz. Deprem olunca da akıl başa gelmiyor. Son depremler daha çok geçmişte DASK yaptırmış olup, zaman içinde vazgeçenlerin eski korkularını tetikliyor ve onlar yeniden sisteme dönüyorlar. İzmir’de ve aslında yeni konutlaşmanın yoğun olduğu her yerde tapu, elektrik, doğalgaz ve su işlemleri için DASK zorunluluğu bir artış sağlıyor. Bu poliçeler yenileme zamanları zorunluluk ortadan kalkınca kesintiye uğruyor. DASK poliçe sahibi oranı olması gereken düzeyin olağanüstü altında diyebiliriz” açıklamasında bulundu.