Uzmanlar aktif fay hatları üzerindeki İzmir'de deprem riskinin kentin genelini tehdit ettiğine dikkat çekiyor. Kaçak, gecekondu ve imar affıyla kayıt altına alınan yapıların alan bazında kentin yüzde 40'nı oluşturduğu kaydedilirken; ruhsatlı yapıların büyük bölümünde de sorun olduğu vurgulanıyor. Kentteki ruhsatlı yapıların yaklaşık yüzde 10'unun güncel mevzuata, yüzde 50'sinin de önceki mevzuata göre inşa edildiği gerçeği dikkate alındığında İzmir'deki yaşlı yapı stokunun olası bir depremde büyük tehlike ve yıkım yaratacağı uyarısında bulunuluyor. Konu hakkında görüşüne başvurduğumuz yapı sektörü temsilcileri, İzmir'de kentsel dönüşüm için kaybedecek vakit olmadığını belirterek; bir plan ve program dahilinde kentsel dönüşümün hızla uygulanmasının büyük önem taşıdığının bir kez daha altını çiziyor.

SÜRDÜRÜLEBİLİR KONUT SİSTEMİ

Deprem kuşağında yer alan Türkiye'nin yapı stokunun yenilenmesi için yeni bir konut stratejisi uygulanması gerektiğini belirten Gözde Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Op. Dr. Kenan Kalı, “Türkiye'nin tıpkı Japonya gibi deprem gerçeğini temel alarak sağlam uzun ömürlü ve yenilebilir konut üretmesi lazım. Betonarme yerine çelik konstrüksiyon yapı inşaatına geçilebilebilir. Türkiye'de inşaat sektörü asla bitmeyecek. Çünkü konut açığı var; yeni evlere ihtiyaç devam ediyor. Türkiye'nin tamamı deprem bölgesi üzerinde ve bina stoğumuz eski. Farklı illerde yaşanan depremler nedeniyle binalar yıpranıyor. Avrupa'ya, İngiltere'ye bakıyorsunuz binalar 100 yaşında ama hala ayakta. Türkiye'de ise bir binanın ömrü ortalama 30 yıl. İnşaat sektöründe yeni bir strateji belirlenmeli. Sağlam ve uzun ömürlü konutlar yapılmalı. Sürekli konut yıkıp yenileyecek kadar zengin bir ülke değiliz. Mutlaka belli ölçüde tasarruflar yapılmalı. Daha sürdürülebilir bir konut sistemi planlanmalı” dedi.

ZEMİNDE SIVILAŞMA

İzmir'de deprem yönetmeliğine uymayan ve eskiyen yapı stokunun yüzde 70 civarında olduğu bilindiğine dikkat çeken Tanyer Yapı Zemin Grubu Koordinatörü Batuhan Tozburun, “Bu konutların acilen bir planlama yapılarak ada bazlı olarak dönüştürülmesi gerekiyor. Artık kentsel dönüşüm alanında hızlı adımlar atılmalı. İzmir ve çevresinde tarihsel dönem ve 20'nci yüzyıldaki aletsel dönemle yapılan kayıtlara göre 50 yıllık süre içinde 6,6 veya altında büyüklükte bir depremin olasılığı yüzde 92 olarak tahmin ediliyor. Böylesi bir depremde özellikle Bayraklı, Konak, Alsancak, Mavişehir ve Bostanlı gibi bölgelerde zeminde sıvılaşma yaşanacak can ve mal kayıpları da artacaktır. Bina inşaatlarında zemin iyileştirme ve geoteknik imalatları çok önemli. Çünkü zemin çalışmaları projenin ömrünü uzatıyor ve binanın değerini de artırıyor. Konut satın alırken evlerin mimarisi, metrekaresi ve sosyal tesisleri kadar, zemin sağlamlığının da kontrol edilmesi gerekiyor.

BİLİNÇLİ HAREKET EDİLMELİ

“İzmir'de deprem tehdidine karşı önlem almak gerekiyor” diyen Sirius Yapı A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Barış Öncü, “Şu anda metrekare, ön cephe gibi özelliklerinden çok binanın sağlamlığı ve depreme dayanıklılığı ön planda tutulmalı. Kentsel dönüşüm konusunda ise gerekli emsal artışları yapılmalı ve ada bazında dönüşüm gerçekleştirilerek mümkün olduğunca şehir geneline yayılmalı. İzmir'in birinci derece deprem bölgesi olması nedeniyle Sirius Florida projemizde zemin etüdümüzü yeniden çıkarttık. Sirius Florida sağlam kaya zemin üstünde yer alıyor. Herhangi bir zemin iyileştirme çalışmasına aslında gerek yoktu. Buna rağmen mevcut statik inşaat değerlerimizi var olandan yüzde 20 daha kötü kabul ederek yeni bir planlama yaptık. Betonun en az C25 olması gerekirken betonu C40 olarak güncelledik. İmar yönetmeliğinde önem katsayısı 1 alınmasına rağmen, biz katsayıyı 1,2 olarak aldık. Daha fazla yük taşıyabilecek ve sağlam binalar yapıyoruz. Özellikle depremlerden sonra konut satın almak isteyenlerin bakış açısını değiştirerek bilinçli hareket etmeleri gerekiyor. İnsanlar genelde ev alırken metrekareye, sosyal alanlara ve fiyata bakıyor. Aslında önce zemin etüdünü, demir ve beton kalitesini incelemeleri gerekli. Bu anlamda Sirius Florida'nın omurgası çok sağlam ve yıllarca güvenle yaşayabileceğiniz özellikler sunuyor. Kentsel dönüşüm ihtiyacı duymayacakları, güvenle yaşayacakları bir proje yapıyoruz” diye konuştu.

YÜZDE 80’İ DÖNÜŞMELİ

İzmir'de kentin yapı stokunun eski olması nedeniyle dönüşüme büyük ihtiyaç duyulduğunu belirten Turkmall Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Altunhan ise “İzmir'de özel sektör eliyle gerçekleştirilen alan bazlı en büyük kentsel dönüşüm projesi unvanını taşıyan Forum Göztepe ile bu alanda önemli bir adım daha attık. İzmir'de kentsel dönüşüm alanında yapılacak çok iş var. Çünkü İzmir aktif fay hatlarının üzerinde ve deprem riski taşıyan bir şehir. Bunun yanı sıra; kentin yapı stoğu da yaşlı. İzmir'in yüzde 80 oranında dönüşmesi gerekiyor. Özellikle kent merkezinde bu sağlıksız konut stoku daha çok dikkat çekiyor. İzmir'de yeni ve sağlıklı konutların inşaa edilmesi ve günün ihtiyacına cevap verecek nitelikli projeler yapılması gerekli. Asıl işimiz yaşam alanları yaratmak. İzmir ve Ege'de yeni kentsel dönüşüm, konut ve karma projelerdeki yatırımlara devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.