Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, inşaatlara dökülen taze betonların içine çip atılarak başlattığı beton takip sisteminde, mikserlere karekodlu beton irsaliyesi ve etiket uygulamasını başlatıyor. 30 Kasım’da başlayacak yeni dönemde tüm mikserlerin camına, beton santralından çıkmadan önce beton sınıfı, kullanılan agrega cinsi, çimento ve su miktarı, firma adı, katkı malzemesi gibi bilgileri içeren karekodlu etiket yapıştırılacak. Böylelikle beton kalitesi yakından takip edilecek.

MİKSERLERE YAKIN TAKİP 

İzmir'de yaşanan deprem sonrasında çalışmaları hızlandıran Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun Kapsamında Denetimi Yürütülen Yapılara Ait Taze Betondan Numune Alınması, Deneylerinin Yapılması, Raporlanması Süreçlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesine Dair Tebliğde değişiklik yaptı. 14 Kasım'da yürürlüğe giren sistem ile tüm mikserler, santralden çıkmadan önce içindeki betonun özelliklerinin yer aldığı karekodlu irsaliyesi ve etiketi olacak. Mikser şantiyeye geldiğinde laboratuvar elemanı karekodu okutup Elektronik Beton İzleme Sistemine (EBİS) kaydedecek. Bakanlık da merkezden tüm süreci izleyecek. Böylece bugüne kadar şantiyeye giren 5 mikserin birinden numune alma, diğerlerine fazla su katma dönemi kapanacak. Mevzuata uygun gerçek numuneler alınıp laboratuvarlara gönderilecek.

FBI’DA BİLE OLMAYAN SİSTEM 

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği İstanbul Şubesi Başkan Yardımcısı Oğuzhan Sönmez Kaya, taze beton numune alımının çipli sisteme geçilerek laboratuvar sürecinin izlenmesine ilişkin sistemin büyük oranda kontrol altına alındığını söyleyerek sistem hakkında şu açıklamalarda bulundu:

“Bakanlık, FBI’da bile olmayan bir sistemle taze betondan numune alınmasından, laboratuvardaki incelemesine kadar olan süreci merkezden an be an takip etmektedir. Yapılardan alınan numunelerin testleri Aselsan’ın ürettiği ve bakanlığın bize temin ettiği test cihazları ile deneyleri 7-28 gün olarak yapılmaktadır. Taze beton sonuçlarına hiç bir şekilde müdahale edilememekte olup sisteme otomatik şekilde aktarılmaktadır. Bu sisteme bakanlık tebliği ile dahil edilen hazır beton üreticileri miksere takılan karekod uygulaması ile sistemin iyileştirilmesi ve hazır beton firmaların üretmiş olduğu beton kalitesi kontrol altına alınacak olup 30 Kasım 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.”

Merpen altı üretimin tehlikesine vurgu yapan Kaya, “Bakanlığın son bir adım daha atması gerekiyor. Sertleşmiş beton analiz sorunu da çözülürse, ülkemizde üretilen beton kalitesi artacak olup karekod sistemi ile denetlenmesi kolaylaşacak” dedi.

İNŞAATTA TAKİP SÜRECİ NASIL İŞLİYOR? 

Ulusal Yapı Denetim Sistemi 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu çerçevede yapı işlerine yönelik tüm kontroller, teknolojiden yararlanılarak, tek bir merkezden takip ediliyor. Bir yapının projelendirme ve ruhsat aşamasından, yapımına kadar tüm süreçler mevzuata uygun olarak denetleniyor.

Sistem şöyle işliyor: 

Müteahhit, merkezden bakanlığın atadığı yapı denetim şirketine beton döküleceği gün ve saati hakkında bilgi veriyor. Yapı denetim firması da yapı laboratuvarından randevu alıyor.

Böylece şantiyede betonun döküleceği gün ve saatte yapı denetim mühendisi eşliğinde, yapı laboratuvarı numune alıyor. Numuneye bakanlığın verdiği çip, konuluyor. 

Taze beton numunesi, 72 saat içerisinde kür havuzuna atılıyor. Bu zaman aşıldığında bakanlığın laboratuvarlara yerleştirdiği makine açılamıyor.
Betonun uygunsuz çıkması durumunda 28. gün sertleşme analizi için müteahhitin bulduğu yeni bir laboratuvara gönderiliyor. Sonuç burada da uygunsuz çıkarsa atılan beton kırdırılıyor. Uygunsa inşaatın bir sonraki aşamasına geçilmesine onay veriliyor.