Kıbrıs sorunun çözümü noktasında, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Rum Lider Nikos Anastasiadis arasında önemli bir süreç devreye girdi. Liderler 14 Eylül’e kadar önemli başlıkları kapatarak, bir referandumun yolunu açmak istiyor. Bu süreçte en önemli başlıklardan biri de mülkiyet sorunu olarak ortaya çıkıyor.

Kıbrıs Türk tarafı önemli bir kazanım elde etti ve Mülkiyet’in şu anda mevcut Taşınmaz Mal Komisyonu’ndaki gibi çözülmesinin önünü açtı. Mülkiyet’e yeni dönemde; Takas, İade ve Tazminat başlığında bir çözüm bulunacak. İddia edildiği gibi ilk söz hakkı diye bir konu tartışılmıyor.

MAĞDURİYETLER EN AZA İNDİRİLECEK

Kuzey Kıbrıs’ta verilen tüm ‘koçanlar’ yani tapular geçerli sayılacak. Bir Rum, Kuzey’de bir mülkte iddiası varsa, bunu ispatlamak durumunda kalacak. Aynı kural Türk için de geçerli. Türk de Güney’deki mülk için iddiasını ispatlaması gerekecek.

Çözümden sonra Türk ve Rumlardan eşit sayıda oluşturulacak Mülkiyet Komisyonu, Rum’un veya Türk’ün iddiasını sonuca bağlayacak. Bu süreç çok hızlı işlemesi yönünde irade var. Hızlı işleyen bir süreç sonunda, mağduriyetlerin en azami duruma indirilmesi hedefleniyor. Çok önemli nokta ise, Mülkiyet Komisyonu’nun kriterleri belirlendikten sonra halka açıklanacak ve halkın onayına sunulacak. Referandumda, halk onay verirse geçerli olacak.

İDDİALARIN GEÇERLİLİĞİ ÖNEMLİ

Eğer başvuru sahibinin iddiası geçerli ise, ‘takas, tazminat ve iade’ koşulları göz önüne alınacak. Burada, mülk 1974’ten önce boş, sonradan üzerine bir inşaat yapıldıysa iade olmayacak. Arsa değeri tazmin edilecek. Arsa boş ise 1/3 oranı devreye girecek.

1/3 oranında iade olabilecek. Kıbrıs Türk tapusu, Federal Kıbrıs tapusu olacak. Arazide kamu yararı varsa da, tazminat ödenecek. Dini ibadet alanları iade edilecek. Burada dikkat edilmesi gereken ‘kilise veya din işleri mülkleri’ değil, sadece ‘şu anda ibadet alanları’ olan yerler iade edilecek.