Çalışmalarına hız kesmeden devam eden Hazine ve Maliye Bakanlığı, kira gelirlerinin tespiti ve doğru beyan edilmesini sağlamaya yönelik olarak da yeni düğmeye bastı. Konu ile ilgili olarak paylaşılan bilgilere göre maliye tarafından, mülk sahiplerinin kira gelirlerinin doğru olarak beyan edilip edilmediğinin tespitine yönelik olarak kiracılardan bilgi toplanmaya başlandığı açıklandı.

FORM DOLDURULACAK

Çalışmalarına hız kesmeden devam eden Hazine ve Maliye Bakanlığı, 1 Mart 2024 tarihinden itibaren kiracılara bilgi formlarını dijital şekilde doldurma imkânı tanıdı. Gelir İdaresi Başkanlığı, konu ile ilgili olarak yapmış olduğu duyuru ile görüşme mektubu bırakılmış olan kiracıların kira ödemelerine ilişkin bildirimlerini vergi dairelerine gitmeden internetten yapabilmelerinin de yolunu açtı. E-Devlet şifresi ile de gerekli bilgilere erişim sağlamak mümkün.

Paylaşılan bilgilere göre çapraz kontrol yapılabilmesi için, maliye tarafından kiracılara gönderilmiş olan mektuplarda, 1 Mart 2024 tarihinden itibaren "Dijital Vergi Dairesi"nden bildirim formu doldurulacağı belirtildi. Böylelikle de beyan edilmiş olan kira gelirleri, kiracıların bildirdiği rakamlarla karşılaştırılmış olacak.  Bu amaçla da yaklaşık olarak 4,5 milyon konutun analiz edildiği belirtiliyor.

KİRA GELİRİ BEYANI

Milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren kira gelirinin elde edilmesinde tahsil esası geçerlidir. Tahsil edilmiş olan kira gelirleri beyan edilir, tahsil edilmemiş kira gelirleri de tahsil edildikleri senenin beyanıyla beyan edilir.

Mesken ya da iş yeri şeklinde kiraya verilmiş olan gayrimenkullerden elde edilmiş olan kira gelirlerinin bir sonraki sene Mart ayında beyan edilmesi de zorunludur. Verilen detaylara göre 2023'te elde edilmiş olan kira gelirleri 2024 yılının Mart ayında beyan edilmesi, vergisinin de yine mart ve temmuz aylarında iki eşit taksit olarak ödenmesi gerekli.

Pek çok kişiyi yakından ilgilendiren kira gelirleri, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın resmi web internet sitesinde bulunan “hazır beyan sistemi” üzerinden kolay bir şekilde yapılabiliyor. Mükellefler tarafından sisteme giriş yapılarak önceden hazırlanan söz konusu beyannamenin kontrol edilerek, kontrol sonrasında bazı değişiklikler yapıldıktan sonra beyannamenin onaylanması gerekli. https://www. gib.gov.tr/ ve https://hazirbeyan.gib. gov.tr/#/ adresinden hazır beyan sistemine giriş yapmak mümkün.

İSTİSNA VAR

Yapıların konut şeklinde kiraya verilmesinden bir takvim yılı içerisinde elde edilmiş olan hasılatın 2023 senesi için 21 bin lirası (2024 yılı için istisna tutarı 33 bin lira) gelir vergisinden istisna edildi. Konut kira geliri elde edenlerin senelik olarak tespit edilmiş olan istisna tutarının altında kira geliri elde etmesi durumunda bu gelirler için herhangi bir beyanname vermelerine gerek yok.

Ayrıca konut ve iş yeri kira gelirinin beraber elde edilerek beyan edilmesi durumunda istisna yalnızca konut kira geliri için uygulanır. İş yeri kira gelirine herhangi bir istisna uygulanmaz. Bir eve birden çok kişinin ortak olması durumunda  o konuttan elde edilmiş olan kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, 2023 takvim yılı için belirlenmiş olan 21 bin liralık istisna tutarı her bir ortak için ayrı ayrı uygulanır. Ayrıca yine verilen bilgiye göre bir mükellefin birden çok konuttan kira geliri elde etmesi durumunda istisna tutarı da kira gelirleri toplamına bir kez uygulanır.

CEZA VAR

Tüm bunlar dışında zamanında beyan edilmeyen ya da eksik beyan edilmiş olan kira gelirlerinin, beyan döneminden sonra gerçekleştirilecek olan vergi denetimleri ve çapraz kontroller sonucunda tespit edilmesi halinde istisna avantajından yararlanılamayacağı gibi zamanında tahsil edilmemiş olan vergiler gecikme faizi ile beraber cezalı şekilde tahsil edilir.

BİR ÖNERİ

Söz konusu uygulamada düşük kontrat yapıldığı için ciddi vergi kayıp ve kaçağı olduğu pek çok kişi tarafından bilinen bir gerçek. Bunun en büyük sebebi de iş yeri kiralarında uygulanan stopaj uygulaması. İş yeri kiralarında stopaj uygulamasının kaldırılması durumunda kontratların da düşük bedellerle gösterilmesi ortadan kalkar ve böylelikle kirayı ödeyen tamamını gider yazarken, kirayı alan da vergisini kendisi öder.