Türkiye'de kiralardaki hızlı yükselişi sadece enflasyonla açıklamak giderek zorlaşırken hükümetin aldığı önlemler de yetersiz kalıyor. Gayrimenkul sahipleri ile kiracılar arasndaki gerilimse her geçen gün artıyor.

Cengiz Orsel, Ankara'daki ahşap oyma atölyesinin çatısına, ev sahibinin astronomik kira artışını herkesin bilmesi için pankart astı.

Panoda aylık 3 bin 200 lira yerine "Bu dükkan için 911 dolar karşılığı 25 bin lira kira isteniyor" yazıyor.

Türkiye'deki astronomik kira artışları nedeniyle ev sahipleri ile kiracılar arasında sık sık kavgalar yaşandı hatta yer yer şiddete vardı. Geçtiğimiz yıl boyunca kira meselesi yüzünden medyada toplamda 11 ölüm ve 46 yaralanma hadisesi yer aldı.

Bahçeşehir Üniversitesi'nin ağustos ayında yayınladığı araştırmaya göre kiralar geçen yıl ortalama yüzde 121 oranında arttı.

Ankara ve İstanbul gibi büyük şehirlerde ise bu artış yüzde 188'e ulaştı

20 yıldır kirasını aralıksız ödediğini söyleyen Orsel, dükkanını kapatmak zorunda kalmaktan korkuyor.

AFP'ye konuşan Orsel "Sesimi duyurmak istiyorum. Bu tür talepler insanları şiddete, birbirlerini bıçaklama noktasına kadar sürükleyecektir," dedi.

2019'un ikinci yarısından bu yana yıllık enflasyonun yüksek çift haneli seviyelerde seyretmesi nedeniyle hayat pahalılığı her alanda yoğunlaşarak hissediliyor.

Resmi enflasyon ağustos ayında yüzde 60'a yaklaştı ancak bağımsız ekonomistler, tüketici fiyat artışlarının aslında en az yüzde 128'e ulaştığını belirtiyor.

Tahliye tehditleri

Hükümet, konut kira artışlarını hane halkı için yüzde 25 ile sınırladı ve işletmeler için resmi enflasyon oranıyla uyumlu hale getirdi.

Ancak uzmanlar, önlemlerin yalnızca gerilimi artırdığını ve birçok ev sahibinin, kiracıları tahliye etmek ve daha yüksek fiyatlar ödemeye hazır yenilerini bulmak için her türlü yolu kullanmaya sevk ettiğini söylüyor.

İsminin açıklanmasını istemeyen bir emlakçı, bazı ev sahiplerinin İstanbul'un Beşiktaş semtindeki kiracıları evlerini terk etmeleri konusunda yıldırmak için çeteler kiraladığını söyledi.

Ankara'da avukat Meliha Selvi, "Kiracılarla ev sahipleri arasındaki anlaşmazlıkların sayısında son yıllarda patlama yaşandı," ifadelerini kullandı.

Medyada yer alan haberlere göre bu yılın ilk altı ayında yaklaşık 47 bin tahliye davası ve yasadışı kira artışlarıyla ilgili 100 bin dava daha açıldı; bu rakam 2022 yılının aynı dönemine göre iki kattan fazla.

"Kiracılar haklarının ihlal edildiğini görüyor ve ev sahipleri kriz nedeniyle haksızlığa uğradığını düşünüyor," diyen Selvi “Hükümete hesap sormak yerine birbirlerini suçluyorlar,” ifadelerini kullandı.

Deprem sonrası daha da kötüleşti

Ankara'da emlakçılık yapan Osman Çal, 6 Şubat'ta ülkeyi vuran, 50 binden fazla kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden olmasına yol açan depremin durumu daha da kötüleştirdiğini söyledi.

Başkentte iki veya üç odalı orta dereceli bir dairenin kirası bir yılda 2 bin- 2 bin 500 liradan neredeyse yüzde 650 artışla 17 bin liraya çıktı

Çal, deprem bölgesinden ayrılmak zorunda kalan insanların akın ettiği bir dönemde, "Ev sahipleri enflasyonun çok üzerinde kira artışları istiyor," dedi.

Çal, "Ev sahipleri kira tavanı nedeniyle haksızlığa uğradığını düşünüyor. Ancak memur, emekli veya asgari ücretlinin maaşları aynı oranda artmadı ve mevcut kiraları ödeyemiyor," ifadelerini kullandı.

Deprem sonrası yeniden inşa çabalarına rağmen uygun fiyatlı konut sıkıntısı devam ediyor. Depremden sonra Hatay'dan taşınan Meryem Altunlu, kirasının çok fazla artmasından endişe ediyor. " 13 bin lirayı zaten zorlukla ödüyorum," diyen Altunlu "Ev sahibi yüzde 25'in üzerine çıkmak isterse ayrılmak zorunda kalacağım. Nereye gideceğimi bilmiyorum," ifadelerini kullandı.