Biriktirdiği parayla ev almak isteyen ve yüksek kredi faizi ödemek istemeyen vatandaşlar peşin alımlara yöneldi. Yeni Şafak'tan Hamide Hangül'ün haberine göre; tüketicilerin bu talebini gören markalı konut üreten firmalar faizsiz satış seçeneklerini 48 aya (4 yıl) kadar çıkarttı. Bu sayede düşük maliyetle ev sahibi olmak isteyen vatandaşlar ev hayaline kavuşmaya daha da yaklaştı. Bankalarda konut kredisi faiz oranları yıllık ortalama yüzde 17.97 civarında seyrediyor. Bankaların aylık ortalaması ise yüzde 1.5 civarında kaldı. Kredi oranlarının yüksek olması nedeniyle talep peşin ve senetli satışlara yöneldi. Türkiye İstatistik Kurumu'ndan (TÜİK) açıklanan verilere göre; bu sene ocak-haziran döneminde diğer (peşin, senetli) konut satışı 448 bin 642 adet olurken, ipotekli satışlar 104 bin 168 adet olarak kaydedildi.

Üçe katladı 

Aylık satışlarda da sonuç değişmedi. Bu sene Haziran'da diğer satışlar 105 bin 853 adet olurken, ipotekli satışlar 28 bin 878 adet oldu. Başka bir deyişle peşin ve senetli satışlar, ipotekli konut satışlarını aylık olarak da üçe katladı. Koronavirüs ile mücadelenin yoğun yaşandığı 2020 yılın ilk yarısında ise diğer konut satışları 358 bin 395 adet olurken, ipotekliler 266 bin 374 adet olmuştu. Söz konusu dönemde ipotekli satışlar yüzde 60,9 düştü. En fazla düşüş de yüzde 67,9’lük oranla sıfır konutta yaşanırken diğer konut satışları yüzde 27 oranında arttı. 

Geri ödemeler taksitle 

Sektör temsilcileri, ev alıcılarının banka kredisi kullanmak yerine inşaat şirketlerinin sunduğu şirket içi vade ve senetli ödeme yöntemlerle ilgilendiğini söyleyerek “Konut almak isteyenler öncelikle birikimlerini peşinata vererek, kalan kısımları için senetli ödemeye yönelmiş durumda” değerlendirmesini yaptı.

İkinci elde kredi istenmiyor

Talebin yoğun yaşandığı ikinci el konutlarda da banka kredisi kullanımı yılın 6 ayında yüzde 57.4 geriledi. Böylelikle geçen yıl aynı dönemde ikinci elde 178 bin 418 adet olan ipotekli konut satışı, bu senenin ilk 6 ayında 75 bin 954’e düşerken, peşin ve senetli satışlarda yüzde 24,3’lük artışla 248 bin 579 adetten 308 bin 978 adete çıktı.

Bankaya göre maliyet yarı yarıya 

Gayrimenkul sektör temsilcilerinin aktardığı bilgilere göre; ipotekli satışlardaki azalmanın sebebi kredi faizlerinin yüksek olması. Tüketiciler de yüksek faizle bankalara borçlanmak yerine, firmalara borçlanmayı doğru buluyor. Çünkü inşaat firmalarının nakit ve senetli satışlarda sunduğu finansman maliyeti, banka kredisine göre yarı yarıya avantajlı. Toplum konut satışlarında ipotekli payının en az seviyelere ulaştığına işaret eden konut üreticileri “Faiz yüksek olduğu sürece ipotekli satışlardaki düşüş sürer, tüketiciler inşaat şirketlerinden satın almayı tercih edecektir” değerlendirmesinde bulundu.

Peşin kullanımlar yüzde 68.3 arttı 

Kurumsal gayrimenkul şirketlerinin yaptığı konutlar üzerinden geliştirilen ‘REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ Haziran sonuçları yayımlandı. Buna göre, Haziran ayında, bir önceki aya oranla yüzde 0.44, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 4.75 arttı. Aylık incelendiğinde Haziran'da 1+1’de yüzde 0.05, 2+1’de yüzde 0.50, 3+1’de yüzde 0.65 ve 4+1 konut tipinde yüzde 0.47 oranında nominal yükseldi. Markalı projelerden konut satın alan müşterilerin peşinat, senet ve banka kredisi kullanım oranları değerlendirildiğinde Haziran ayında peşinat kullanım oranı yüzde 68.38, banka kredisi kullanım oranı yüzde 9.59 ve senet kullanım oranı yüzde 22.03 olarak yaşandı. Mayıs ayında peşinat kullanım oranı yüzde 64.90, banka kredisi kullanım oranı yüzde 9.43 ve senet kullanım oranı yüzde 25.67 olarak kaydedilmişti.