Ekonomim.com yazarı Alaattin Aktaş konut sektöründeki son durumu beklentileri kaleme aldı. Aktaş'ın "Konut piyasası 2024’ü nasıl kapattı, 2025’te ne olabilir?" başlıklı yazısı şu şekilde:

Hemen her yıl olduğu gibi geçen yılın aralık ayında da konuta talep oldukça canlıydı. Bu canlılık resmi verilerle de kendini gösterdi. TÜİK’in Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü verilerine dayanarak yaptığı açıklamaya göre aralık ayında yaklaşık 213 bin konut satıldı, daha doğrusu alındı. 2023’ün aralık ayındaki 139 binlik adede göre yüzde 53’lük bir artış var. 2024 yılının tümündeki konut alımı da 1 milyon 478 bin adet oldu; 2023’e göre artış yüzde 21 düzeyinde oluştu.

İpoteklide rekor artış

Aralık ayına ilişkin verilerde en çok dikkat çeken ipotekli konut alımında kaydedilen yüzde 285’lik artış. 2023’ün aralık ayında yalnızca 6 bin adet ipotekli işlem yapılırken geçen yıl sayı 23 bini aştı. Bunda tabii ki konut kredisindeki gevşeme eğilimi ve kredi faizlerinin de bir miktar aşağı çekilmesi etken oldu.

Aralık ayındaki bu rekor artışa rağmen yılın tümü itibarıyla ipotek tesisi yoluyla gerçekleşen konut satışı ya da alışı toplam içindeki pay yönüyle şimdiye kadarki en düşük düzeye işaret ediyor.

Geçen yılın tümündeki 1 milyon 478 bin adet konut satışının yalnızca yüzde 10,7 oranındaki 158 bini ipotekli işlemlerden oluştu.

Konut alım satımına ilişkin veriler Türkiye genelinde 2013’ten beri derleniyor ve şimdiye kadar hiçbir yıl ipotekli işlemlerin payı böylesine düşük kalmamıştı.

İpotekli işlemlerin payı 2013-2017 döneminde yüzde 30’un üstünde seyretmiş, oran yüzde 39,8 ile 2013 yılında zirveye ulaşmıştı. İpoteklilerin payı 2020 yılında da yüzde 38,2 oldu. Daha sonra konut kredilerin kısılması ve faizlerin artmasıyla birlikte kredi kullanımı yoluyla gerçekleşen işlemlerin toplamdaki payı sürekli olarak geriledi ve nihayet geçen yıl yüzde 10,7’ye indi.

Ancak söz konusu oranın bu yıl yeniden yükselmesi bekleniyor; gidişat o yönde.

Bir yandan hem kredi faizleri görece aşağı çekiliyor, hem krediye ulaşmak biraz daha kolay hale geliyor, hem de öyle görünüyor ki konut talebi artış gösteriyor.

Para yer bulamazsa konuta gider

2024, sanki 2025’in işaretlerini verircesine kapandı.

Tamam, aralık aylarında talep artar ve bağlı olarak satışlar da genel olarak yüksek gerçekleşir ama geçen aralıkta bu durum iyice belirginleşti. Belli bu eğilim 2025’e ilişkin önemli bir işaret.

Peki 2025’te neler olabilir, yıl içinde neler yaşanacağı beklenmeli, gelin bir de onlara bakalım...

■ Merkez Bankası’nın politika faizi yarın muhtemelen biraz daha aşağı çekilecek. Yarın herhangi bir değişiklik yapılmasa bile faizde bu yıl yönün aşağı doğru olacağını herkes biliyor.

■ Politika faizi aşağı gittikçe mevduat ve para piyasası fonlarının getirisi de düşecek.

■ Kur korumalı mevduat hesabınız varsa artık vade bittikçe onu da yenileyemeyeceksiniz. Paranız döviz olarak hesabınıza yatırılacak. O dövizi ya olduğu gibi muhafaza edeceksiniz ya Türk parasına çevirip değerlendirmek isteyeceksiniz ya da o dövizle bir varlık almaya yöneleceksiniz.

■ Döviz tasarrufunu tercih eden birisiniz ama bakıyorsunuz uzun süredir reel olarak kayba uğramaktasınız, 2025 için de ekonomi yönetiminin tercihi dövizin enflasyon kadar artmaması yönünde, bu durumda oturup düşünüyorsunuz “Acaba dövizde kalsam mı, çıkıp yeni alanlar arasam mı” diye.

■ Bütün bu arayışlar arasında paranızın da elvermesine bağlı olarak aklınıza konut geliyor. Fiyatları bir süredir iyi kötü gözlüyorsunuz ve reel olarak bir düşüş yaşanmıştı. “Konut almak için uygun bir dönem mi” diye düşünmeden edemiyorsunuz.

Sahi konut almak için uygun bir dönem mi?

Bu sorunun yanıtı hem evet, hem hayır!

Çünkü yanıt, ne amaçla konut alacağınıza göre evet de olabilir, hayır da...

Bu köşeyi izleyen okurlarım finansal yatırım araçları için hiçbir zaman öneride bulunmadığımı biliyordur. Ancak konutta durum başka...

Ben hep dile getirdiğim görüşümü tekrarlayabilirim:

■ Eğer beğendiğiniz ve oturacağınız bir konutsa tüm şartları zorlayıp alın.

■ Kira geliri elde ederim, bir zaman sonra prim yaptığında da satarım diye düşünüyorsanız, yani yatırım amaçlı bir alım olarak görüyorsanız bundan uzak durmaya bakın. Ama konut fiyatlarının çok hızlı artacağı düşüncesindeyseniz ve aldığınız konutu kısa bir süre sonra iyi bir kazançla satabileceğinize inanıyorsanız, durum değişebilir.

Finansman kolaylaşacak

Olağandışı gelişmeler yaşanmadığı takdirde bu yılın enflasyonu geçen yılın çok fazla olmasa da altında kalacak.

Biraz önce vurguladığım gibi faizler gerileyecek, konut kredisine ulaşmak da kolaylaşacak, bu kredinin maliyeti de görece gerileyecek.

Parasını ne yapacağını düşünenlerin çoğalmasıyla birlikte konuta talep artış gösterebilecek, bu da fiyatların daha hızlı artması sonucunu doğurabilecek.

Dolayısıyla bu yıl konut fiyatlarında en azından geçen yıldakine göre biraz da hızlanmış bir artış görülebilir.