Öngörülemeyen durumlara karşılık, kârdan ayrılan para niteliği taşıyan "ihtiyat akçesi", yeniden piyasaların gündemine oturdu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasında (TCMB) Türk lirası olarak tutulan "yedek akçe"nin bütçeye aktarılmasıyla ilgili düzenleme Türkiye Büyük Millet Meclisine (TBMM) geliyor.

Ekonomi kurmaylarından edindiği bilgiye göre söz konusu düzenlemede TCMB Kanunu'nun 60'ıncı maddesinin yeniden düzenlenmesi öngörülüyor. Buna göre mevcut maddenin bankanın yıllık safi karının yüzde 20'sinin yedek akçeye ayrıldığını belirten "a" fıkrası kaldırılıyor.

Bununla birlikte ilgili maddeye "Son yıl karından ayrılan ihtiyat akçesi hariç, birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kara katılarak dağıtılabilir." ibaresinin eklenmesi öngörülüyor.

Merkez Bankası Kar Dağılımı Düzenlenecek

Düzenlemenin Meclis'ten geçmesi halinde Merkez Bankası’nın yıllık net kârı şu şekilde dağıtılacak:

"Hisse senetlerinin nominal değeri üzerinden %6'sı ilk kar hissesi olarak hissedarlara, bu yüzdeler tutarının düşmesinden sonra kalan miktarın en çok %5'i, iki aylık maaş tutarını geçmemek üzere banka mensuplarına ve %10'u ihtiyat akçesine, hisse senetlerinin nominal değeri üzerinden Genel Kurul kararıyla en çok %6 nispetinde ikinci kar hissesi olarak hissedarlara, bu dağıtımdan sonra kalan bakiye Hazineye verilir."

Öte yandan son yıl karından ayrılan ihtiyat akçesi hariç, birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kara katılarak dağıtılabilecek.

Merkez Bankasının yıllık net karının dağıtımını düzenleyen 60'ıncı madde daha önce, "yüzde 20'si ihtiyat akçesine, hisse senetlerinin nominal değeri üzerinden yüzde 6'sı ilk kar hissesi olarak hissedarlara, bu yüzdeler tutarının düşmesinden sonra kalan miktarın en çok yüzde 5'i, iki aylık maaş tutarını geçmemek üzere banka mensuplarına ve yüzde 10'u fevkalade ihtiyat akçesine, hisse senetlerinin nominal değeri üzerinden Genel Kurul kararıyla en çok yüzde 6 nispetinde ikinci kar hissesi olarak hissedarlara, bu dağıtımdan sonra kalan bakiye Hazineye verilir." şeklindeydi.

Kurumlar Vergisi Yüzde 20’ye İnecek

Öte yandan Reuters'ın haberine göre söz konusu düzenlemenin içinde gelir azaltıcı olarak ön plana çıkan bir başlık olduğu da belirtiliyor. 2018-2020 yılları için %22'ye çıkarılan kurumlar vergisinin 2020 sonuna gelinmeden, bu yıl içinde yeniden %20'ye indirileceği öne sürüldü.

Konu hakkında bilgi sahibi kaynaklar halen üzerinde çalışılan düzenlemeye göre şirketlere destek sağlanması için kurumlar vergisinin iki puan düşürülmesini bunu yanı sıra özellikle gelir vergisinde üst dilimde artışın değerlendirildiğini kaydetti. Hükümetin kurumlar vergisine ilişkin her hangi bir adım atmaması halinde bu vergi 2020 sonuna kadar %22, 2021'de ise %20 olarak uygulanacak.

Geliri 1 Milyonun Üzerinde Olanlara Yüzde 50'ye Yakın Vergi

Bir yetkili, "Vergi dilimleri halen değerlendiriliyor ama bunun yanı sıra özellikle geliri yıllık 1 milyon liranın üzerinde olanların vergisinin %50'ye yakın bir oran olması gündemde" dedi.

Halen gelir vergisinde %15, 20, 27 ve 35 olarak dört dilim halinde uygulanıyor. Yetkililerin verdiği bilgiye gelir vergisinde planlanan değişikliklerin alt gelir grubuna yönelik "ek bir vergi yükü" getirmeyecek biçimde şekillendirilecek.

Lüks Konutta Vergi Artacak

"Makul şekilde giderlerin azaltılması gibi temel bir hedef var. Üstüne bir de gelir artırıcı, bütçeyi güçlendirecek bazı kararların alınması değerlendiriliyor" diyen üst düzey yetkili, "Teklif metninde ultra lüks olarak tanımlanan konutların satışında vergi oranları artırılacak. Diğer konut alışlarında herhangi bir vergi düzenlemesi gündemde olmayacak.

Aynı yetkili, ekonomi yönetiminin bazı makro ihtiyati tedbirler üzerinde de çalıştığını belirterek, "Başka bazı vergi adımları olabilir. Gelir artırıcı adımlar görebiliriz, bazı sektörler desteklenebilir de ancak bütçedeki bozulmanın daha fazla olmaması için yılın kalanında giderlerin ciddi şekilde kısılması söz konusu olabilir" dedi.