İstanbul’un en büyük sorunlarından bir tanesi otopark sorunudur. Mevcutta inşaat yapılırken otopark alanı olarak belirlenen yerlerde bir sıkıntı gözükmemekle birlikte birçok ilçede yapılaşma sorunları nedeniyle otopark yapılamadığı görülmektedir. İşte bina altlarına otopark yapılamayan parsellerde inşaat yapılması halinde ilçe belediyeleri Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsil edilen “Otopark Harçları” almaktadır. Bu harçların esas nedeni ise bina altına yapılamayan otoparkların imar planında gösterilen yerlerde yapılması zorunluluğudur. Yine bu alanlarda yapılacak olan otoparklar ise Otopark Harcı ödeyenler tarafından ücretsiz olarak kullandırılmak zorundadır.

İstanbul Otopark Yönetmeliği 4.06 maddesine göre; 

Binaların ihtiyacı olan otopark alanının tamamının parsel veya bina bünyesinde karşılanamadığı durumlarda ise karşılanamayan otopark adedi kadar otopark bedeli alınır.Otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacının Büyükşehir Belediyesince karşılanması zorunludur. Denmiştir.

Yine Büyükşehir Belediyesi tarafından zorunlu olarak yapılması gereken otoparklara ilişkin ücret ödenip ödenmeyeceği konusunda da İstanbul Otopark Yönetmeliği 11.02 maddesi çözüm getirmiştir. Buna göre;

İdareler bina otoparkı yerine otopark sorununun nasıl çözümleneceğini, binanın hangi bölge veya genel otoparkından yararlanacağını da bildirmekle ve bu otoparkları tesis etmekle yükümlüdür. Bu durumda bölge veya genel otoparktan yararlananlardan ayrıca kullanım ücreti alınmaz. Denmiştir.

Böylece aslında İstanbul’un birçok bölgesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından tahsil edilen Otopark Harçlarının gereğinin yerine getirilmesi zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Fakat otoparkı olmayan binaların neredeyse tamamı otopark ihtiyaçlarını giderememekte bu nedenle ciddi mağduriyetler ortaya çıkmaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSPARK denilen bir kuruluş aracılığı ile de otopark hizmeti vermekte ancak bu hizmeti otopark alanı olmayan parsellere ücretsiz olarak kullandırtmamaktadır.

Tüm bunlar göstermektedir ki; Otopark harcı olarak alınan bedellerin karşılığında ücretsiz olarak kullandırılacak otopark alanı gösterilmesi veya yapılması zorunludur. Bu zorunluluğu yerine getiremeyen İstanbul Büyükşehir Belediyesi almış olduğu bu harçları geri iade etmekle yükümlüdür. Aksi halde mahkemelere nezdinde açılabilecek bir dava ile başka amaca kullanılmaması gereken bu bedellerin geri alınacağı görülmektedir. İstanbul gibi Otopark sorunu net olan bir şehirde aslında çözüm için getirilen bu yöntemin hiç kullanılmaması kabul edilemez ve hukuka açıkça aykırıdır.

Av.Ali Güvenç Kiraz

Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı