Karşıyaka bölgesinde inşaatlar yapan Can İnşaat ve 2011 yılında kurulan Can Evi İnşaat’ın sahibi Yaşar Canferoğlu inşaat sektöründeki 31 yılını anlattı. Herkesin müteahhit olmasından dolayı müteahhitlik mesleğinin değer kaybettiğini savunan Canferoğlu müteahhitliği bırakmayı düşündüğünü söyledi.
Yaşar Canferoğlu 31 yıllık inşaat serüvenini şu şekilde özetledi, “1975 yılında Rize Kalkandere’de doğdum. Babam 1984’te İzmir’e geldi. Buradaki ilk inşaatını Remzi Erdem ile ortak yaptı. 1986 yılında aile olarak İzmir’e taşındık. Ben İzmir’e geldiğimde 11 yaşındaydım. 11 yaşından beri de inşaatta çalışıyorum. Okula devam ediyordum. Sabah derse gidiyordum, öğleden sonra babamın inşaatında amele olarak çalışıyordum. Şimdi de baba mesleğini 11 yıldır ben yürütüyorum.”
BABAM BİZE AYAKLARIMIZIN ÜZERİNDE DURMAYI ÖĞRETTİ
7 kardeş olduklarını ve 4 kardeşin halen inşaat işi yaptığını söyleyen Canferoğlu sözlerini şu şekilde sürdürdü, “Biz 7 kardeşiz. Küçükken maddi imkanımız iyi olmasına rağmen babam bizi kendi inşaatımızda kalfanın yanında ücretsiz olarak çalıştırıyordu. O zamanlar babam niye bizi çalıştırıyor diye kızıyorduk. Ama büyüdükçe fark ettim ki onun sayesinde ayakta durmayı öğrendik. Hayatın şartlarını öğrendik. Allah ondan razı olsun. Bize çok şey kattı. Hep dürüst çalışmayı öğretti. Bugüne kadar kimsenin hakkını yemedik. Biz şimdi kendi çocuklarımıza kıyamıyoruz, inşaatta çalıştıramıyoruz ama ayakta durmayı, çabalamayı öğrenmeleri gerekiyor.”
KALFALIK-TAŞERONLUK YAPTI, 2007’DE KENDİ FİRMASINI KURDU
Bir süre babasının yanında çalıştıktan sonra kalfalık yapmaya başladığını söyleyen Canferoğlu, “İlerleyen zamanlarda kalfalık, taşeronluk yapmaya başladım. 2007 yılında kendi şirketim Can İnşaat’ı kurdum. 2010 yılında da Canevi İnşaat şirketini kurdum. 2 firmayla devam ediyoruz. Eskiden bir proje çizerdin, toprağın üstüne betonu döker binayı çıkardın. Arsa sıkıntısı yoktu. Çorumluların meşhur karma betonu vardı. Demiri dikerdin, betonu dökerdin. Denetim falan yoktu. Şimdi ki gibi C10-C20 beton kalitesi yoktu. Şu anda inşaat yapmak daha zor. İhtiyaçlar çok arttı. Maliyetler çok arttı. Artık sadece 4 duvar bir çatı yetmiyor. Ankastresinden sosyal alanlarına, klimadan akıllı ev araçlarına kadar her şeyin olması gerekiyor. Bunlar konut fiyatları çok arttırdı. Çok konut yapıldığı için arsa payları çok arttı. Şu anda sektörde çok sıkıntı var. Satışlar olmuyor” ifadelerini kullandı.
KAVUNCUSU-KARPUZCUSU MÜTEAHHİT OLDU
Müteahhitlik sektörünün her geçen gün daha da değer kaybettiğini ifade eden Canferoğlu müteahhitlik mesleğini bırakmayı planladığını söyledi. Canferoğlu konuşmasında şu ifadeleri kullandı, “Eskiden müteahhitliğin bir şanı vardı. Müteahhit dediğin zaman insanlar saygı duyuyordu. Bugün müteahhitlik bu şanını kaybetti. Önüne gelen müteahhit oldu. Manavı, kasabı, nalburu, kavuncusu, karpuzcusu müteahhit oldu. Bugün 2-3 bin lira para veren müteahhitlik belgesi alıp başlıyor. İnsanlar bu işi kolay ve karlı kazanç görüyor ama öyle değil. Bu işi bilenlerin yapması gerekiyor. Cumartesi günü gelip puantaj dağıtmak dışında inşaata gelmeyen müteahhitleri biliyoruz. Ben çekirdekten yetiştim. Temelden çatıya başlayıp bitene kadar şantiye işimizin başında dururuz.”
BU İŞ ÇIĞIRINDAN ÇIKTI
Canferoğlu sözlerini şekilde sürdürdü, “Eskiden arsa sahipleri babamın ofisine önünü ilikleyip gelirdi ‘arsamız var yapar mısınız?’ derdi. Ama şimdi duyuyoruz. Arsa sahiplerine adam göndereneler, hediyeler gönderen müteahhitler var. Bu iş iyice çığırından çıktı. Zaten bu sektörden ayrılmayı düşünüyorum. Başka bir sektör bulabilirsek nasip olursa bırakacağım. Bu işte kar marjları düştü, risk oranları yükseldi. Fikri Altay’da 200 daire yaptım arsa payları yüzde 30-yüzde 40’tı. Şu anda arsa payları yüzde 55-60’ların üstünde. Ben iddia ediyorum yüzde 60 ile yer alan ve 300 bin liraya satan adam mutlaka bir yerlerden çalacak. Çalmadan para kazandım diyen yalan söylüyordur.”
Karşıyaka dışında inşaat yapmadıklarını belirten Canferoğlu, “Bütün inşaatlarımızı Fikri Altay, Şemikler, Nerrgiz ve Bostanlı’da yaptık. Karşıyaka’da iş bitti. Kalan arsalar ya sorunlu ya da arsa sahipleri çok uçuk fiyatlar istiyor. Ben 2014 yılında kendi arsamda proje yaptım daha da yer bulamadım. Yüzde 60 versem bulurum ama ben yüzde 60’la yer yapmam” sözlerini kullandı.
YOL YAPILACAĞINA MEVCUT YOLLAR DA AZALTILIYOR
İzmir’deki yolların çok dar olduğuna ve ulaşımda yeni projeler üretilemediğini belirten Canferoğlu şu eleştirilerde bulundu, “İzmir’in çok ciddi yol sorunu var. Karşıyaka’dan havalimanına gideceğim zaman 2-3 saat önceden çıkıyorum. 45 dakikalık yol ama güvenemiyorsunuz. Havaalanına sadece çevreyolu ve Anadolu Caddesi’nden gidebilirsiniz. Allah korusun bir kaza olduğunda veya yol tıkandığında ne yapacaksınız. Alternatif yolunuz yok. Alsancak ve Karşıyaka’da tramvay projeleri ile yollar daha da daraltıldı. Nüfus ve araç sayısı sürekli artıyor. Yeni yollar açılmadığı gibi mevcut yollardaki şerit sayısı azaltılıyor. Ulaşım ihtiyacı olan yerlere hiçbir şey yapmıyorlar, ihtiyacı olmayan Mavişehir’e tramvay yapıyorlar. Zaten Mavişehir’de üst gelir grubu yaşıyor. Onların tramvaya değil geniş yollara ihtiyacı var. Yeni yol yapacaklarına nereye tümsek koyarız ışık koymayız veya ışık koyarız tümsek koymayız ona bakıyorlar. Ordu caddesine bakıyorsunuz resmiyette imar planlarında 40 metrelik bulvar var. Ama 6 metre bir şerit, 6 metre bir şerit toplam 12 metre yol var. Kaldırımları genişletmişler, orta refüjü genişletmişler niye Büyükşehir’de kalsın karayollarına geçmesin.”
EVİMİN PENCERESİNİ AÇAMIYORUM
Sokakların çok dar olduğunu ifade eden Canferoğlu son olarak şu sözleri kullandı, “6 metre sokak, 10 metre bina cephesi sonra bir 6 metre daha sokak. Daracık daracık sokaklar yapmışlar. Evimin penceresini açamıyorum. Panjuru yarım kapalı tutuyorum. Balkona çıktığınızda karşı evin içerisini görüyorsunuz. İzmir imar bakımında hiç gelişmedi. Büyükşehir belediyesi de çalışmadı. İzmir, İstanbul ve Ankara gibi gelişmedi. Rize bile İzmir’den iyi.”