Hükümünetin gayrimenkul sektörünü desteklemek amacıyla yaptığı düzenlemeler bir bir yürürlüğe giriyor. Gayrimenkulde yapılan bu düzenlemeler ile inşaat ve emlak sektöründe var olan boşluklar doldurulurken, vatandaşın ev sahibi olması da kolaylaştırılıyor.
Peki, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren bugüne kadar gayrimenkule hangi düzenlemeler geldi? Geçtiğimiz sene hangi yenilikler gelmişti? İşte 2017-2018'de gayrimenkulde yapılan düzenlemeler..
2018'de gayrimenkulde yapılan düzenlemeler
1-) 13 Ocak 2018
İstanbul İmar Yönetmeliği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın hazırladığı Planlı Alanlar TİP yönetmeliği doğrultusunda hazırlandı. İstanbul'da 1+0 daireler yasaklandı. En küçük daireler artık 1+0 olarak inşa edilecek.
2-) 24 Ocak 2018
Tarım arazilerinin korunması yönetmeliğinde değişiklik yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelik ile toprak koruma kurulunun karar alma aşamasında geçerli olan oyçokluğu oranı değiştirildi. Toprak koruma kurulu, 3/5 çoğunlukla karar ve en az altı üyenin aynı yönde oy kullanması şartı ile alacak. Ancak kamuya ait enerji ve ulaşım yatırım projelerinde Kurul, kararları toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile de alabilecek.
3-) 2 Şubat 2018
Vergi Kanunları Tasarısı'nda konut hesabı ile ilgili düzenlemelere yer verildi. Maliye Bakanı Naci Ağbal, ''konut hesabında devlet katkısı 15 bin liradan 20 bin liraya, azami devlet katkısı oranı yüzde 20'den 25’e çıkarılıyor'' diye açıkladı.
4-) 16 Şubat 2018
Torba Tasarı'nın 11 maddesi kabul edildi. Kabul edilen maddelere göre, Hazineye ait taşınmazlar, tarımsal üretim yapmak üzere tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşlarına, Harçlar Kanunu'nun, "Kayıtlı değer, emlakvergisi değeri" başlıklı düzenleme esas alınarak, harca esas değerin yüzde 1'i üzerinden 20 yıl süre ile doğrudan kiralanabilecek.
Bakanlar Kurulu tarafından vergi muafiyeti tanınanlar ile kamu yararına çalışan derneklerden, öğrencilere yönelik eğitim ve yurt temini faaliyeti bulunanlardan Gençlik ve Spor Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından müştereken belirlenen şartları sağlayanlar lehine, kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde 49 yıl süre ile bedelsiz irtifak hakkı tesis edilecek.
5-) 22 Şubat 2018
Yeni Otopark Yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelik ile her daireye 1 otopark zorunluluğu geldi. Ancak yönetmelik 2018 Haziran'da yürürlüğe girecek.
Geçtiğimiz sene hangi düzenlemeler gelmişti?
1-) 12 Ocak 2017
Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yürürlüğe girdi. Konut alan yabancıya vatandaşlık hakkı getirildi. Şartları:
- En az 1.000.000 Amerikan Doları tutarında taşınmaz satın almak
- Tapu kayıtlarında üç yıl satılmaması şerhi koymak
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit
2-) 27 Ocak 2017
TBMM'de kabul edilen Torba Yasası 2017, bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasa ile 50 milyon Türk lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2017 yılında yüklenilen ve 2017 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi izleyen yıl içerisinde, talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade edilecek.
3-) 22 Şubat 2017
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Karar gereğince, Program kapsamındaki illere taşınmanın gerçekleşmesi ve ilave yatırımın asgari sabit yatırım tutarı ve kapasite şartlarını sağlaması halinde, taşman tesis ikinci fıkra hükümleri çerçevesinde sağlanan desteklerden, ilave yatırım ise bu desteklere ek olarak Gümrük Vergisi Muafiyeti, KDV İstisnası ve Vergi İndirimi desteğinden yararlanılacak. Kararda yer verilen Geçici Madde ile yatırım teşvik belgeleri kapsamında, 31 Aralık 2017 tarihine kadar gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için bina-inşaat harcamalarında KDV iadesi uygulandı.
4-) 7 Mart 2017
Gayrimenkul sertifikaları tebliğinde değişiklik yapılmasına dair tebliğ bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ gereğince gayrimenkul sertifikaları, bir veya birden fazla gayrimenkul projesinin belirli bağımsız bölümlerini veya bağımsız bölümlere ilişkin belirli bir alan birimini temsilen tebliğteki esaslar çerçevesinde ihraç edilebilecek.
5-) 8 Mart 2017
Konut alımı için yapılan bir diğer teşvik ise, yabancı ve gurbetçilerin KDV muafiyeti. Muafiyet hakkı, 23 Şubat 2017 tarihinde TBMM'de kabul edildi, ilgili Kanun ise 8 Mart Resmi Gazete'de yayımlandı.
Konutların ilk tesliminde uygulanmak ve bedeli döviz olarak Türkiye’ye getirilmek kaydıyla yabancılar ve gurbetçiler KDV muafiyetinden yararlanabildi. "Gurbetçi" adı altında yalnız çalışma veya oturma izni alarak 6 aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, KDV muafiyetinden yararlanabildi.
Uygulama 1 Nisan 2017 tarihi itibari ile geçerli oldu.1 Nisan 2017 tarihinden önce tapuda tescil işlemi yapılan konutlar için KDV ödenmesi istendi.
İstisna kapsamında teslim alınan konut veya iş yerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılmaması şartı aranıyor. Bir yıl içerisinde taşınmazın elden çıkarılması hâlinde zamanında tahsil edilmeyen vergi tecil faiziyle birlikte ödeniyor.
6-) 11 Mart 2017
Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yürürlüğe girdi. Buna göre, tüketiciler artık konut satışında sözleşme tarihinden itibaren devir veya teslim tarihine kadar değil, sözleşme tarihinden itibaren "yirmidört aya kadar" herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönebilecek. Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı; konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme tarihinden itibaren ilk üç ay için sözleşme bedelinin yüzde ikisine, üç ile altı ay arası için yüzde dördüne, altı ile on iki ay arası için yüzde altısına ve on iki ile yirmi dört ay arası için de yüzde sekizine kadar tazminatın ödenmesini isteyebilecek.
Ancak yönetmelik kapsamında belirlenen hallerde tüketici sözleşmeden dönme hakkını devir veya teslime kadar vergi, harç, masraf, tazminat ve benzeri adlar altında herhangi bir bedel ödemeksizin kullanabilecek.
7-) 15 Mart 2017
488 Sayılı Damga Vergisi Kanununa Ekli (1) Sayılı Tabloda Yer Alan Bazı Kağıtlara İlişkin Damga Vergisi Oranları ve 492 Sayılı Harçlar Kanununa Bağlı (4) Sayılı Tarifede Yer Alan Bazı İşlemler Üzerinden Alınan Harçlar ile Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Hakkında Karar bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. Karar ile tapu harcı konut ve işyerinde 30 Eylül'e kadar binde 20'den binde 15'e düştü.
Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat taahhüt sözleşmeleri, Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri ile Yapı denetimi hizmet sözleşmelerinde damga vergisi sıfırlandı.
8-) 28 Nisan 2017
Enerji kimlik belgesi erteleme yönetmeliği, "Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" olup, 28 Nisan 2017 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe göre, binalar için enerji kimlik belgesi zorunluluğu 3 yıl ertelendi. Böylece enerji kimlik belgesi için yeni tarih 1 Ocak 2020 oldu.
9-) 3 Temmuz 2017
İnşaat sektöründe kuralları sil baştan çizen yeni tip imar yönetmeliği resmi gazetede yayınlandı. Yönetmeliğe eklenen geçici madde ile yürürlüğe girme tarihi 1 ekim 2017 tarihine ertelendi. Yeni imar yönetmeliği ile yüzde 25 ek emsal hakkı kaldırıldı.
10-) 1 Ekim 2017
3 Temmuz'da Resmi Gazete'de yayımlanan ve 3 aylık geçiş süreci verilen Yeni Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği yürürlüğe girdi. En küçük dairenin 1+1 olması gerektiğini emreden yeni yönetmelik ile stüdyo daireler için artık ruhsat alınamıyor. İçerisinde 1+0 dairelerin de yer aldığı mevcut proje ruhsat başvuruları da sona erdi.
11-) 1 Ekim 2017
Aynı İmar yönetmeliği ile emsalde yeni düzenleme geldi. Emsal hesaplamalarında da değişikliklerin yapıldığı yönetmelik ile yeni inşa edilecek yapılarda yerin altında yapılacak olan otopark alanları ile mescitler emsal dışı tutuldu. Yapıların daha az katla sınırlandırılması için önceden TAKS'ta yüzde 40'a kadar izin verilirken, yeni yönetmelikle bu rakam yüzde 60 oldu.
12- 1 Ekim 2017
Bakanlığın yetkileri genişletildi. Bakanlık yapı ruhsatı alınarak inşa edilen yapıları ve bu yapılarda kullanılan yapı malzemelerini standartlara uygunluk bakımından denetlemeye yetkili oldu.
13-) 27 Ekim 2017
Binalarda su yalıtımı zorunluluğu geldi. Binalarda su yalıtımını zorunlu kılan yönetmelik bugünkü Resmi Gazete'de yayımlandı. 1 Haziran 2018 tarihinden itibaren yürürlükte olacak yönetmelik gereğince, yeni binalar için hazırlanan projelerde su yalıtımının da yer alması gerekecek. Ayrıca, sudan etkilenecek hastaneler, okullar, yurtlar, kamu binalarında ve yüksekliği 51 metreyi geçen binalarda su yalıtımı yapılması zorunlu olacak.
14-) 1 Kasım 2017
Taşınmaz ticareti hakkında yönetmelik taslağı görüşe açıldı. Yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra alım satım işlemlerinde hizmet bedeli oranı, alım satıma aracılık sözleşmesinde yer alan satış bedelinin yüzde üçünden fazla olamayacak.
15-) 5 Aralık 2017
Lojman satışları ile ilgili maddenin yer aldığı Torba Yasa 5 Aralık 2017 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre 10 yılını doldurmuş lojmanların satışının önü açıldı. Ancak savunma, güvenlik, adalet ve istihbarat hizmetlerini yürüten personel tarafından kullanılan lojmanlar dahil edilmedi.
16-) 5 Aralık 2017
Aynı Torba Yasa kapsamında tarım arazileri ile ilgili hükümler de yer aldı. Hazineye ait olup belediye mücavir alan sınırları içinde tarımsal amaçlı kullanılan arazilerin kullanıcılarına doğrudan satışının önü açıldı. Satın alınan araziler sadece tarımsal amaçlı kullanılabilecek. Bu araziler, rayiç bedelin tamamı üzerinden doğrudan satılacak. Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Maliye Bakanlığınca tespit edilen ve üzerinde yapı olan Hazineye ait taşınmazların öncelikle yapı sahiplerine satılması ya da belediyeye bedelsiz devredilmesi öngörülüyor. Bunun için, yapının 19 Temmuz 2003'ten önce yapılmış olması şartı 30 Mart 2014'e çekildi.
Rayiç bedelin taksitle ödenmesi halinde, bu bedelin yüzde 30'si en geç üç ay içinde, kalanı ise en fazla 5 yılda 10 eşit taksitte kanuni faizi ile birlikte ödenecek.
17-) 5 Aralık 2017
Kira geliri elde eden kimselerin vergi beyanname sürecinde seçtikleri götürü gider yöntemininin oranı değişti. Mükellefler için geçerli olan yüzde 25’lik gider oranı yüzde 15’e düşürüldü.
18-) 5 Aralık 2017
Bu yıl takdir komisyonları tarafından emlak vergilerine baz olmak üzere 2018 yılı için arsa ve arazi metrekare birim değerleri belirlenmişti. Bazı yerlerde geçen yıla göre çok yüksek belirlenen bu değerler itirazları da beraberinde getirmişti. Yeni yasayla bu artışlara bir sınır getirildi. Buna göre takdir komisyonları tarafından 2017 yılında 2018 yılı için takdir edilen asgari ölçüde arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin 2017 yılı için uygulanan birim değerlerinin yüzde 50 fazlasını aşması durumunda, 2018 yılı emlak vergilerinin hesabında 2017 değerinin yüzde 50 fazlası esas alınacak.