Gayrimenkul alım satım işi yapanların devir işlemi için tapu harcı ödemesi gerekiyor. Tapu harçlarını alıcı ve satıcılar ayrı ayrı ödüyor. Bu bedel ödenmeden devir işlemi de yapılamıyor.
Tapu harcı, işlemlerin nevi ve mahiyetine göre, değer esası üzerinden nispi veya maktu olarak alınıyor. Gayrimenkul devir ve iktisaplarında tapu harcı, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanıyor. “Emlâk vergisi değeri” ifadesi; Emlâk Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesine göre belirlenen vergi değeri oluyor.
Buna göre gayrimenkullerin devir ve iktisaplarında ödenecek olan tapu harcının, emlak vergisi değerinden az olmamak üzere, gayrimenkulü devir alanın devredene ödeyeceği gerçek bedel üzerinden beyan edilmesi gerekiyor. Bu bedel en düşük olarak, devredilen gayrimenkulün emlak vergisi değeri olabiliyor ancak; gerçek devir bedelinin emlak vergisi değerinden fazla olması halinde ise, tapu harcının bu gerçek devir bedeli üzerinden hesaplanarak ödeniyor.
2020'de ev alanlar ne kadar tapu harcı ödeyecek?
Tebliğe göre bu sene de gayrimenkullerin devir işlemi için binde 20 oranında harç tahsil edileceği açıklandı.
Hesaplama örneği
Evin değeri: 400 bin TL
Tapu harcı oranı: Binde 20
Tapu harcı bedeli: 8 bin TL
Toplam ödenecek harç: 16 bin TL
Tapuda satıcıdan istenen belgeler
1- Tapu aslı veya fotokopisi
2- 1 Resim
3- Nüfus Cüzdanı (T.C. Kimlik Numaralı) aslı ve 1 adet fotokopisi
4- Vergi borcu yoktur yazısı (belediyeden) (belediye vergi borcu çıkaracak olursa, varsa geçmiş döneme ait ödendi makbuzları belediyeye ibraz edilmelidir.)
5- Tapu işlemlerini emlakçı yapacaksa vekaletname (Emlakçı Adına)
Tapuda alıcıdan istenen belgeler
1- 2 Resim
2- Nüfus Cüzdanı (T.C. Kimlik Numaralı) aslı ve 1 adet fotokopisi
3- T.C. Kimlik Numarası
4- Tapu işlemlerini emlakçı yapacaksa vekaletname (Emlakçı Adına)
Tapuda satış için istenen belgeler
1- Mersis numarası ve ticaret sicil no
2- Şirket yetkilisinin imza sirküleri,
3- Şirket adına satışta bulunacak vekil ise düzenleme şeklinde yapılmış vekaletin aslı,
4- Söz konusu gayrimenkul’ün ilgili belediyeden alınmış harca tabi rayiç değer ve vergi borcu yoktur yazısı.
Tapu Müdürlükleri tarafından Yetki Alanı Dışında Kayıtlı Bulunan Taşınmazlarla İlgili Tapu İşlemlerinin Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik kapsamında tapu müdürlüklerince yetki alanı dışında kayıtlı bulunan taşınmazlarls ilgili usul ve esaslara, Tapu Genel Müdürlüğü tarafından karar verilecek tapu işlemleriyle tarafların farklı tapu müdürlükleri veya yurt dışı birimlerinde bulunmaları durumunda yapılacak mülkiyetin devrini amaçlayan sözleşmelerin yapılabilmesiyle ilgili madde eklendi.
Tapu Gününden Önce Yapılacak İşlemler:
- Tapu harcı ve emlak vergisi ödemesini kim yapacağı netleştirilmeli
- Emlakçı ödemesi, tapu, dosya ile sigorta masrafları hesaba katılmalı
- Uygun banka araştırılmalı, net kredi tutarı ve vade tercihi yapılmalı - (kredi kullanacaklar için)
- Tapu fotokopisi dâhil, istenilen tüm evrak ile bankaya başvurulmalı - (kredi kullanacaklar için)
- Ödemenin nasıl yapılacağı netleştirilmeli, banka hesaplarının üst transfer limiti kontrol edilmeli
- Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) genel tabir ile DASK, yaptırılmalı veya geçerliliği kontrol edilmeli
- Konutun bağlı bulunduğu belediyeden rayiç bedel alınmalı ve emlak vergisi ödemesi yapılmalı
- Bankadan ipotek evrakları ile ipotek yetkilisinin bilgileri alınmalı - (kredi kullanacaklar için)
- Tapu sahibi veya vekili gerekli evraklar ile birlikte tapu müdürlüğüne başvuruda bulunmalı
- SMS olarak gelen randevu bilgilerine göre harç ödemesi yapılmalı
- Bankanın ipotek yetkilisine randevu günü ve saati bildirilmeli - (kredi kullanacaklar için)
Tapu Gününde Yapılacak İşlemler:
- Randevu saatinde tapuda tüm alıcılar ve satıcılar (veya vekilleri), kimlik belgeleri ile hazır olmalı
- Okuma yazma bilmeyen alıcılar ve satıcılar için akrabalık bağı bulunmayan iki şahit getirilmeli
- Ödenen harç dekontları işlemi yapan memura verilmeli
- Akit odasında satış evrakları, tüm alıcılar ve satıcılar tarafından imzalanmalı
- Kredi kullanıldı ise bankada kredi açılış evrakları imzalanmalı - (kredi kullanacaklar için)
Tapu Gününden Sonra Yapılacak İşlemler:
- Fatura taşıma işlemleri için ilgili kurumlara gidilmeli
- Nüfus Müdürlüğüne gidilerek ikametgâh taşıma işlemleri yapılmalı
- İlgili belediyeye emlak vergisi bildiriminde bulunulmalı
Tapu Harcı Bedelinin Düşük Gösterilmesine Ceza
Tapu harcı ödemesi, beyan edilen satış bedeline göre yapıldığı için tapu işlemi sırasında düşük bir bedel beyan ederseniz daha düşük tapu harcı ödersiniz. Geçmiş yıllarda daha az tapu harcı ödemek isteyen çok sayıda alıcı ve satıcı ev satış değerlerini düşük göstererek işlem yaptı. Üstelik bu durum satıcı için görünen kârı düşerek oluşması muhtemel gelir vergisini aşağı çekmeye yaradı.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yakın takip edildiği için hem alıcıya hem de satıcıya geriye dönük cezalar kesilebilir. Örneğin, Gelir İdaresi Başkanlığı bankalardan çekilen konut kredisi tutarlarını isteyerek beyan edilen tapu harcı bedelleri ile kıyaslayabilir. Çektiği kredi tutarı beyan etmiş olduğu tapu harcından yüksek görünen kişilere aradaki beyan farkının tapu harcı yasal faizi ve hesaplanan eksik harç tutarının yüzde25'ine denk gelen vergi ziyaı cezası ile birlikte gönderebilir. ( Bu cezalar hem alıcıya hem de satıcıya yüzde 2 üzerinden hesaplanarak gönderilir.)