Batık kredi sorunu büyüyor. Bu yıl eylül ayında batık kredi miktarı 168 milyar lirayı aştı. Geçen yıl eylül döneminde batık kredi miktarı 160 milyar TL civarındaydı. Türkiye’de batık kredilerle ilgili şu anda doğru dürüst veri yok. Bankalar da bilançolarında ne kadar sorunlu kredi olduğunu tam olarak bilmiyor.
Prof. Dr. Şenol Babuşçu, yakın izlemedeki yeniden yapılandırılmış kredilerin 700 milyar TL’ye çıktığını vurgulayarak “Faizleri zirve yapınca iki yıldır düşük maliyetli krediye alışık olan şirketleri zor günler bekliyor. Yakın izlemedeki ve yeniden yapılandırılmış krediler 700 milyar lirayı buldu. Bunun yarısı batık kredi durumuna düşecek. Bu hem şirketler hem bankalar açısından çok sıkıntılı bir durum. Zombi ve yüzdürülen şirketler için sıkıntılı bir süreç başlıyor. Bu anlamda 2024 zor bir yıl olacak, iflaslar artacak” dedi.
Tasfiye olunacak alacaklar 2023 yılı eylül ayı itibarıyla 213 milyar TL oldu. Tasfiye olunacak alacakların 201 milyar TL’si bankalara; 8 milyar TL’si finansal kiralama şirketlerine, 2 milyar TL’si faktoring şirketlerine ve 1 milyar TL’si de finansman şirketlerine ait. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Eylül 2023 itibarıyla tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör; yüzde 5.3 ile enerji sektörü oldu. Bu sektörü yüzde 4 ile inşaat ve yüzde 2.9 ile emlak sektörü takip etti.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre Eylül 2023’te bankaların sektörlere kullandırdığı toplam nakdi kredi miktarı ise 10 trilyon 871 milyar liraya yaklaştı. Geçen yıl aynı dönemde bu miktar 7 trilyon TL civarındaydı.
ENERJİDE BÜYÜK ARTIŞ
Bankalar geçmiş dönemlerde verdiği milyarlarca liralık krediyi toplayamama riskiyle karşı karşıya. Bankalarda kullandığı krediyi en fazla batıran sektörler arasında inşaat, enerji ve imalat sanayi başı çekiyor.
Elektrik, gaz ve su kaynakları üretim dağıtım ve sanayi sektöründe Eylül 2022 döneminde batık kredi miktarı 18 milyar 72 milyon TL civarındayken bu yılın aynı döneminde bu miktar 23 milyar 443 milyona çıktı. Böylece enerji sektörü batık kredi miktarını en fazla artıran sektör oldu.
Miktar olarak en fazla kredinin battığı sektör inşaat oldu.
Eylül 2023 döneminde inşaat sektöründe batık kredi miktarı 25 milyar 679 milyon TL’ye yükseldi. Emlak komisyonculuğu ve kiralama alanında ise batık miktarı 14 milyar 131 milyon TL oldu. Geçen yıl bu alandaki batık kredi miktarı 11 milyar 182 milyon liraydı. İnşaat sektörünün 2023 Eylül döneminde kullandığı toplam kredi miktarı 764 milyar 327 milyon liraya çıktı.
Toptan ve perakende ticaret, motorlu araçlar servis hizmetlerinde bu dönemde batık kredi miktarı 17 milyar 982 milyon TL’ye çıktı. Geçen yıl aynı dönemde bu rakam 21 milyar 114 milyon lira civarındaydı. 2023 Eylül döneminde imalat sanayinde takipteki kredi miktarı 18 milyar 753 milyon lira oldu. Bu oran geçen yıl aynı dönemde 21 milyar 161 milyon TL civarındaydı. Turizm sektöründe ise takipteki kredi miktarı 6 milyar 296 milyon liraya dayandı.