Kovid-19 pandemisinde doğaya dönüşle beraber ahşap yapılara rekor ilgi gösteriliyor. İklim değişikliğini de göz önünde bulunduran Orman Genel Müdürlüğü, ahşap kullanımının yaygınlaştırılmasına ilişkin proje hazırladı.
Orman Bakanlığı’nın TBMM’ye sunduğu raporda, “Ahşap kullanımının yaygınlaştırılması” projeleri ayrıntılı şekilde açıklandı. Raporda, projeler; “Ahşap kullanımının yaygınlaştırılması”, “İbreli ağaç türlerinin mukavemet testlerinin yapılması”, “Türkiye’de rekabetçi, enerji verimli ahşap binaların teşvik edilmesi” şeklinde sıralandı. Ahşap yapıların teşviki için hazırlanan projelerin paydaşları ise, “Orman Genel Müdürlüğü, BM Kalkınma Programı, Türkiye Orman Ürünleri İhracatçılar Derneği, Boğaziçi Üniversitesi, Ulusal Ahşap Birliği, TOKİ ve Millî Eğitim Bakanlığı” şeklinde belirtildi.
Ahşap bina yapımı oranının 2030 yılı sonunda 532 bin metrekare (yüzde 0.4), 2040 tarihinde 3 milyon metrekare (yüzde 3) şeklinde planlandığına vurgu yapılan raporda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji bakanlıkları tarafından ahşap kullanım mevzuatları düzenleneceği ifade edildi.
Ahşabın avantajları
Raporda, ahşap yapı malzemelerinin diğer malzemelere karşı sahip olduğu fırsatlar şu şekilde açıklandı:
- Ahşap yapıların çelik yapılara oranla daha ekonomik ve daha az çatı yüküne sahip olması mukavemet gücünü arttırır. Birleştirme ile elde edilen GLULAM (yapıştırılmış lamine ahşap) ile 55 metre açıklıklar geçilebilmektedir.
- Ahşap eşit kalınlıktaki betondan 15, çelikten 390 kat fazla ısı yalıtımı sağlar. Isınmada yüzde 40’a kadar enerji tasarrufu sağlar.
- Çelik ve beton ısınmak için 2 ila 2.5 katı daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar.
- Ahşap bir metrekarede çelikten yüzde 35, betondan yüzde 60 daha hafiftir.”
İklime olumlu etkisi
Raporda, ahşap kullanımının iklim değişikliği ve karbon tutulumuna olumlu etkileri de değerlendirildi. 2020'de 122 milyon metrekare inşaat yapıldığına dikkat çekilen raporda, “bu inşaatlarda kullanılan betonun emisyonu 1.9 top karbondioksit/metrekare. Toplam beton bina emisyonu 232 milyon ton karbondioksit. Ahşap binaların metrekareye karbon tutum miktarı ise 0.35 karbondioksit/metrekare” ifadeleri kullanıldı. Bu binaların ahşaptan inşa edilmesi durumunda 42.7 milyon ton karbondioksit tutulumu olacağının vurgulandığı raporda, “Ahşap ve betondan sağlanan toplamda karbondioksit tutulumu ise 274.7 milyon ton olarak hesaplanıyor. Bu malzeme 20 milyon metreküp ahşap malzemeye denktir. 5 milyon metreküp odun kullanılırsa 70 milyon ton karbondioksit kazancı sağlanır” denildi.
Mevzuat hazırlanacak
Raporda; planlanan çalışmaların özeti şöyle aktarıldı:
- Dünya ve ülkemizde masif ahşap sektörü durum raporu ile ülkemiz için gelecek planlama, ‘Stratejik Ahşap Ürünler Rehberi’ hazırlanması.
- GEF-7 kapsamında 3.8 milyon dolar dış kaynaklı hibe sağlanması.
- Ahşap Yapılarının Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik hazırlanması.
- Ahşap yapılar için yapı ruhsatı ve kullanım ruhsatı müracaatlarında izlenmesi gereken yol ve yöntemlerin yeniden belirlenerek ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile kamuoyuna duyurulması ve bilinirliğin artırılması.