Ankara'da üniversite sayısının fazla olması nedeniyle bölgede öğrenci ve memur nüfusu bir hayli fazla Gazete Duvar'dan Mühdan Saglam'ın haberine göre; bu durum kentte kira ücretlerinin yükselmesine neden oluyor. Üniversiteler, şehrin farklı noktalarına yayılsa da öğrenciler 100. Yıl ve Bahçelievler'den ev kiralamayı tercih ediyor.
100. Yıl, Ortadoğu Teknik Üniversitesi’ne (ODTÜ) çok yakın. Durum böyle olunca öğrenciler için bu semt cazip bir hale geliyor. Bahçelievler ise Gazi Tıp, Ankara Üniversitesi, Başkent Üniversitesi gibi okullara yakın. Semtten vakıf üniversiteleri için geçen servisler de semti vazgeçilmez hale getiriyor. Bu iki semt sakinleri ilçelerdeki kira fiyatlarını anlattı.
2 bin Tl'den aşağı ev yok
ODTÜ’de 4’üncü sınıf öğrencisi Pınar Hanım bir süre yurtta yaşadıktan sonra eve çıkmak istedi 100. Yıl’da eve çıkmış. Pınar Hanım neden 100. yılı tercih ettiği sorusuna da “ODTÜ’de hazırlığı bitirdikten sonra 4 kişilik odada kalmak zor oluyordu. Biz de üç arkadaş karar verdik, eve çıktık, okula yakın olduğu için de burayı seçtik” yanıtını veriyor. Evi aslında 2+1. Özellikle 'beş katlılar' olarak bilinen İşçi Blokları’nda evlerin salonu L şeklinde. İşte o salon bir kapıyla kapatılıyor, üçüncü bir odaya çevriliyor; onların evi de öyle. Kirası 1900 lira. Pınar Hanım “Şu anda evler eski de olsa 2 binden aşağı ev bulamazsınız" açıklamasını yapıyor.
Burs az kira çok
ODTÜ faktörü kiralara etki ediyor mu, sorusuna Pınar Hanım “Etmez mi!” diyor ve ekliyor:
“Bizim saydığımız nedenleri bildikleri için çok yüksek kiralar istiyorlar. Evimiz en az 40 yıllık. Mantolama yok. Kışın bütçemiz yetmediğinde battaniye altında doğal gazdan kısarak evi döndürüyoruz. Kiramız 1900 lira. Bu ev bu kirayı eder mi derseniz kesinlikle etmez. Kışın soğuk oluyor. Camlar pimapen ama lastikleri eski, hava geçiriyor. Ev sahibimiz 'Değiştirmem, işinize gelirse' diyor. Geçen yıl kiramız 1900 liraydı, şimdi 2 bin 250 istiyorlar. Mecbur vereceğiz. Biliyorlar ki biz çıktığımız anda daha yüksek fiyata kiracı bulacaklar. Oysa ailelerimiz orta gelirli. Çoğumuz yazın çalışıyoruz ki masraflarımız çıksın. Yine de yetiremiyoruz."
Evin masrafı mutfak dahil olduğunda kışın 3 bin 500’e kadar çıkıyor Kitap, kıyafet, bilgisayar, internet derken kişi başına her ailenin en az 2 bin lira öğrenci bütçesi ayırması gerekiyor.
Borçlar yüzünden esnaflar kaçıyor
Bahçelievler ile Emek’in kesişimde berberlik yapan Ahmet Bey babasıyla yaşıyor Siz berber olarak bugün babanız gibi bir ev, bir dükkan alabilir miydiniz" sorusuna “Yok, yok mümkün değil. Değil bu semtte hiçbir yerde alamazdım” cevabını veriyor.
Semtteki konut ve iş yerleri kiralar sorulduğunda ise “İnanın benim aklım almıyor” diyor ve şöyle devam ediyor: “Bir esnafın 30 bin, 50 bin kira vermesi mümkün değil, bazen hiç iş yapamadığımız günler oluyor. Örneğin 1,5 yıl süren kapanmada bazen aylarca dükkanlarımız kapalı kaldı. Açıldığın da müşteri koşmuyor ki. Benim jiletlerim, tıraş malzemelerim ithal. Yani dolarla alıyorum. Böyle olunca tıraş ücreti artıyor. Örneğin 2019’da 20 liraya saç sakal keserken şimdi en az 50 lira almam gerekiyor. O zaman da müşteri bulamıyoruz”.
Tunalı Hilmi Caddesi’nde olduğu gibi 4. Cadde ve 7.Cadde’de dükkanların büyük bir kısmı kapanmış. Ahmet Bey “İşe gelirken her gün bir dükkanın kapandığını görüyoruz” diyor. Daha ilginç bir şey de söylüyor: “İki üç dükkan aşağıda bir esnaf borçlarının altında kaldı, kirasını veremedi, bir gece yarısı dükkanı taşımış. Yani kaçmış. Ev sahibi olsam çok kızardım, ama esnafım, ben de biliyorum o borcun ne demek olduğunu. Mal sahipleri demiyor ki kapanma, iş yapamadınız, ay başı kirasını istiyor. O sırada biz kredi batağındayız, bir de sigorta borcu vergi borcu ödemeye çalışıyoruz.”
Kiralar sürekli artıyor
Bahçelievler’de bir emlakçılık yapan Mehmet Bey piyasayı şu şekilde anlatıyor: “Biliyorsunuz sınav sonuçlar açıklandı, Ankara’ya her yıl yaklaşık 100 bin öğrenci gelir. Bunun 40 bini ev çıkıyor, öğrenciler okula ulaşımı, sosyalleşmeyi, semt kültürünü göz önüne alıyor ve buraya geliyorlar” dedi.
Özellikle kadın öğrencilerin ailelerinin evlatları eve çıkacaksa güvenli olsun, istediği gibi giyinsin, sosyalleşsin istediğini söyleyen Mehmet Bey, "O zaman da birkaç semt harici alternatif bulamıyorlar, bu da kiraları artırıyor” şeklinde konuştu. Mehmet bey kira piyasasıyla ilgili yöneltilen sorulara şu şekilde yanıtlar veriliyor:
1.Kira ücretleri nasıl?
Çok yükseldi. Bahçelievler’de 2 bin liraya ev bulduğunuz an tutmanızı tavsiye ederim. 10 kriterinizden 4’ünü karşılıyorsa çok da beklemeyin. Örneğin bize “evi ayırın” dediklerinde “olmaz” diyoruz. Çünkü her an yeni biri gelip evi tutabilir. Kiraya döneyim, geçen yıl 2 bin lira olan evi bu yıl 2 bin 500’e veriyoruz. Yeni evler 4 bin - 5 bin arası, 1+1 pek olmuyor, olsa da onlar da 2 bin 500’den başlıyor. Eski evlerse 2 bin 500’den başlıyor, 4 bine kadar çıkıyor.
2.Konut fiyatları ne durumda?
Orası daha fena. Bir örnek vereyim geçen yıl sıfır 3+1 dubleks bir evi bir müşterimize 850 bine sattık. Bugün satmak isterse 1 milyon 300 bin ile 1 milyon 500 bin arası alıcı bulur.
3.İyi ama ev bir yıl kullanılmış, niye fiyatı artıyor?
Semt yüzünden. Buradaki ev sahipleri özellikle yeni ev alanlar, ev alırken diğer yatırım araçlarıyla kıyaslıyor. Diyor ki “param dolarda dursa aşağı yukarı kazancım şu kadar olur, ev alırsam bu kadar." Böyle hesap yapınca aldığı evin diğer yatırım araçlarından fazla getiri getirmesini istiyor. Zaten yeni ev pek yok. Burada 4 kat sınırı var. Evler büyük. Müteahhit binayı yıkacak, yeni ev yapacak, ek bir kat koyup kâr elde edecek. Demir fiyatları yüksek, iki yıl önce 250 lira olan klozet, duşa kabin şu an 600-800 lira. Firmalardan mal almak da sorun, çünkü onlar da dövizle yurtdışına satmak istiyor. Böyle olunca iç piyasada malzeme sorunu başlıyor. O zaman da yeni ev olmuyor, olan kapışılıyor.
4.Eski evlerde de durum böyle mi?
Eski evlerde de fiyatlar arttı. 2018’de 360 bin liraya sattığımız 3+1 evin şu an fiyatı 650 bin. Evin yaşı 40 civarı. Siz gelmeden önce bir ev sahibiyle tartıştık hatta. Bahsettiğim eve yakın özellikte bir evi vardı. 600 bin ile ilanını koyduk, 650 bin istediğini bildirdi. “Yahu nasıl olur, etmez o ev 650 bin” dediğimizde, “Emlak ilan sitelerinde görüyoruz, millet 650-700 bine koyuyor, ben niye ucuza satayım” diyor.
5.Sizce satılır mı o ev?
Satılır, o kadar para etmez ama satılır. Aynısı kira için de geçerli.
Hem 100. Yıl hem Bahçelievler’de gezerken pek çok dükkanın kapandığını görüyoruz. Bazısının yerine yenisi tadilatla başlamış. Ankara’ya henüz 2021’nin öğrenciler gelmedi. Ancak öyle görünüyor ki onları maddi açıdan zor günler bekliyor.