Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yakın zamanda ikinci kez imar planları askıya çıkarılan Çeşme Ayayorgi ile ilgili yeni bir gelişme yaşandı.
İmar planları ile 'rekreasyon alanı' ve 'park' olarak belirlenmiş bölgedeki parsellerin büyük bir kısmı 'kentsel gelişme alanı' olarak ilan edilirken İzmir Büyükşehir Belediyesi, Ayayorgi Mevkiine ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı için harekete geçti.
Danıştay’da dava açan İzmir Büyükşehir Belediyesi planların iptalini istedi. İzmir Büyükşehir Belediyesi dava dilekçesinde daha önceki mahkeme kararlarını hatırlatarak söz konusu planların hukuka aykırı olduğunun altını çizdi. Dilekçede, Ayayorgi’nin yerleşime açılmasının doğal yapısının bozulmasına ve geri dönüşü olmayacak bir şekilde yok olmasına neden olacağı vurgulandı.
Dava dilekçesinden kesitler:
- Davalı İdare, Kanun'un 28. maddesine aykırı hareket etmekte ve yukarıda yer verilen mahkeme kararlarını uygulamakta direnmektedir. Mahkeme kararında da belirtildiği üzere Doğal Sit Alanı niteliği bulunmasına rağmen söz konusu alana "Gelişme Konut Alanı" kullanımı getirilmesi koruma-kullanma dengesi ile çelişmekte olup, alanın sit statüsü, plan geçmişi ve Danıştay 6. Dairesinin 2021/461 esasına kayden açılan davadaki yürütmenin durdurulması kararı dikkate alınarak alanın "Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan" olarak belirlenmesi gerekmektedir.
- Uyuşmazlığa konu alana getirilen ve yargı kararlarıyla iptal edilen plan kararlarına ilişkin can alıcı eleştiri, alanın doğal yapısı ve ekolojik değerlerini zedeleyen, yapılaşmaya hizmet eden kararların planlama ilkeleri, şehircilik esasları ve kamu yararına aykırı olduğuna yöneliktir. Yukarıda belirtilen yargı kararları hiçe sayılarak, dava konusu işlem ile alana, hala yapılasmaya yönelik plan kararları getirilmesinin hukuken kabulü mümkün değildir.
- Davacı İdare tarafından sözü geçen Mahkeme kararı da dikkate alınmamış ve Mahkeme kararında ve yukarıda yer verilen Mahkeme kararlarında belirtilen hususlar göz önüne alınmaksızın, Rezerv Yapı Alanı ilanı için mevzuatta aranan koşulları taşımayan uyuşmazlığa konu bölge yeniden Rezerv Yapı Alanı olarak düzenlenmiştir. Hukuka aykırı bulunan, Rezerv Yapı Alanı ilanı işlemine dayanılarak bölgede onaylanan İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği'nin bu yönden de iptali gerekir.
- Kent bütününde son derece sınırlı sayıda kalmış, daha önce çeşitli kanunlarla belirlenmiş doğal sit alanlarının verimliliklerinin artırılması ve sürdürülebilirliklerinin sağlanması gerekirken, alanın mevzuata ve yargı kararlarına aykırı bir biçimde "Rezerv Yapı Alanı" olarak belirlenerek onaylanan planlarla yapılaşmaya açılması doğal yapının bozulmasına hizmet edecek olup, bu alanlardan öncelikle kamunun yani halkın fayda sağlaması gerekmektedir.
- Uyuşmazlık konusu alandaki mülkiyetlerin niteliğine bakıldığında alanın büyük çoğunluğunun "Zeytin Ağaçlı Tarla, Zeytinlik, Bağ ve Zeytinlik" vb. olduğu, bu alanların yapılaşmaya açılmasının 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, 3573 sayılı Zeytinliklerin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Kanunu'na aykırı olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra bu karar nedeniyle hazırlanan imar planlarında alanın, Gelişme Konut Alanı olarak belirlenmesi sonucunda günübirlik kullanım ve turizm açısından ulusal ölçekte önemli potansiyele sahip bölgenin bu niteliği olumsuz anlamda değişecek; turizmin çeşitlendirilmesini ve doğal yapının korunarak farklı toplum kesimlerinin bölgeden yararlanmasını sağlama anlamında önem taşıyan günübirlik alan kullanımının sürdürülmesi olumsuz etkilenecektir. Günübirlik alanların yoğun olduğu bölgede yeşil alanların azaltılarak yapı ve nüfus yoğunluğunun artırılması da teknik ve sosyal altyapı yükleri nedeniyle çevre alanları da olumsuz etkilenecektir.
- İzmir 2 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu'nun 09.10.2020 tarihli 983 sayılı Kararı doğrultusunda alanda 1. Derece Doğal Sit Alanına göre işlem yapılması gerekmekle; çevresinde 3. Derece Arkeolojik Sit Alanları bulunduğu, alanın üzerinde zeytin ağaçlarının da olduğu tespit edilen yoğun yerleşim dokusu içerisinde korunmuş doğal flora ve fauna yapısı ile tampon ve geçiş zonu özelliği gösterdiği, çevresindeki yapılaşmaya rağmen doğal alan ve habitat özelliğini kaybetmediği, flora ve fauna için alandaki tek yaşam alanı olduğu, alanın yerleşime açılmasının doğal yapısının bozulmasına, ulusal ölçekte tarihi, doğal ve kültürel nitelikli Ayayorgi Koyu ve bölgesinin geri dönüşü olmayacak bir şekilde yok olmasına neden olacağı açıkça görülmektedir.
PLAN HAKKINDA
Askıya çıkan planlarla birlikte tamamı 'Rekreasyon Alanı' ve 'Park' olarak belirlenmiş bölgedeki parsellerin büyük bir kısmı kentsel gelişme alanı olarak ayrılırken ayrıca kamusal alanlar, yeşil alanlar ve ticaret alanı ilan edilmişti. Yine plan değişikliği teklif edilen alanın %64'ü Hazineye ait taşınmazlardan oluşuyor. Yeni plana göre 372 bin 161 metrekarelik planlama alanının yaklaşık yüzde 54'ü konut ve ticaret alanların ayrıldı. Sadece yüzde 22 buçuğu yeşil alan olarak kullanılacakken planlama alanında ayrıca belediye hizmet, okul, sosyal ve kültürel tesis, sağlık ve otopark alanları da ayrıldı. Plana göre parsellerin, 0,30 emsal ve 2 kat yapılaşma hakkı tanınıyor.
İkinci kez askıya çıkan planların iptali için ise, TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, Çeşme Çevre Derneği ve Gücücek Koyu Doğal Yaşamı Koruma Derneği de dava açmıştı.
İlk plan da İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Çeşme Belediyesi'nin açtığı davalar sonucunda iptal edilmişti.
EMLAK KONUT SATIŞA ÇIKARMIŞTI
Emlak Konut planlama alanında kalan 3 parsel için arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı ihalesine çıktığını duyurdu. İlana göre; Dalyan Mahallesi 8920 ada 2 parsel, 8921 ada 1 parsel ve 8922 ada 2 parsel ihalesini alan şirket gayrimenkullerin pazarlama ve satış faaliyetlerini gerçekleştirecek.
İhaleye çıkan alanların toplam büyüklüğü ise 47 bin 84 metrekare. Parseller konut alanında kalıyor. İhale, 27 Şubat 2025 tarihinde gerçekleşecek