Ülkedeki bütün inşaat faaliyetlerinin durduğunu düşünün. Herkesin evi var, kimse dışarıda kalmıyor ama hiçbir konut üretilmiyor, satılmıyor. Ülke ekonomisinin halini nasıl olur? İşsiz kalan milyonlarca insanın hali nasıl olur?
Bankaların ülkemize yapmak istediği tam olarak bu. Ülkedeki tüm yatırım enstrümanlarını işlevsiz kılmak. Tek kar kuruluşu haline gelmek. Bir nebze başarıyorlar da bunu. Geçtiğimiz sene ülke ekonomisi zor günlerden geçti. Ülkemiz yüzde 2.9 büyümesine rağmen bankalar yüzde 40 kar açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da dediği gibi: Bu bir felaket!
Hiç üretim yapmadan, hiç katmadeğer oluşturmadan, Sadece faiz işleterek yüzde 40 kar elde ediyorlar.
***
2016 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısıyla 0.86’ya kadar düşen konut kredisi faiz oranları bugün 1.15-1.30 seviyelerinde. Hadi bu oranları razıyız diyelim o da yetmiyor. Bankalar konut kredisi başvurularının yarısını reddediyor. Paraları çok ya dilediklerine dilekleri oranla kredi veriyorlar.
***
Ülke ekonomisine en büyük zararı veren bankalar, ülke ekonomisini ayakta tutmak için fedakarlık yapan inşaatçılar.
15 Temmuz darbe girişiminden bu yana inşaat sektöründe kampanya atağı hiç durmadı. Hatta ev sahibi olmak isteyenleri bankalara muhtaç etmemek için inşaat firmaları 36-72-80 ve 100 ay vadeli faizsiz ödeme seçenekleri sunmaya başladılar. Bununla beraber peşinatlar düşürüldü. Peşin alımlarda yüzde 30-40’ları bulan indirimler sağlandı.
Bankalar vatandaşı zorlarken, inşaatçılar olanakları zorladı. Elinden gelenin fazlasını yaptı, yapmaya da devam ediyor.
***
İnşaatçıları zorlayan tek konu faizler de değil. Son 1-2 yıl içerisinde demir ve beton fiyatlarına yüzde yüz zam geldi. Arsa maliyetlerini hiç söylemiyorum bile. Bu zamlar 2017 yılında konut fiyatlarına neredeyse hiç yansıtılmadı. Müteahhit kendi karından verdi.
***
Fiyatlar çok yüksek doğru. Ancak inşaat malzemesi fiyatları da çok yüksek, arsa payları da çok yüksek.
Müteahhitlik çok zor bir meslek. Çok sermaye isteyen bir meslek. Ortaya sermaye koyan ve yoğun bir iş yükü üstlenen müteahhit de elbette kar edecek.
Emin olun ki hiçbir şey yapmadan, sadece para satan bankaların yarısı kadar kazanmıyor. Ama ülkenin ekonomisi gerilemesin, yatırımlar durmasın diye yine müteahhitler kendi karını düşürüyor.