Bundan tam 1 yıl önce cumhurbaşkanımızın bankalara çok sert bir çıkışı olmuştu. Cumhurbaşkanı bankalara faizleri düşürmelerini, düşürmemeleri halinde bunu ihanet sayacağını söylemişti. Erdoğan’ın sözlerinin ardından ilk faiz indirimine giden Ziraat bankası oldu. Ziraat Bankası’nın ardından tüm bankalar faiz indirimi uyguladı ve 120 ay vadeli tüm konut kredileri yüzde 1’in altına çekildi.
Faizleri düşürün çağrısının ardından 1 yıl geçti. Ekonomiye olumlu bir katkısı oldu mu? Tabi ki olmadı (daha doğrusu hissedilmeyecek kadar azdı etkisi). Ekonomiye fayda sağlamamasının nedenini sorarsanız aralık ayı faiz rakamlarında gizli bunun cevabı. Faiz indirimi sadece 3 ay sürdü. Üstelik bu 3 aylık süre boyunca bankalar birçok kredi talebini etten püften bahanelerle reddetti. Aralık ayının başında bankaların büyük bir kısmı faiz oranlarını kaşla göz arasında yüzde 1’in üzerine çıkardı. Sadece 3 ay gibi kısa bir süre faiz indirimi yaparak vatana ihanetten kurtuldular!
***
15 Temmuzdaki hain darbe girişiminin ardından ekonomik seferberlik başlatıldı. Seferberliğin üstünden 1 yıl geçti ve Allah’a şükür hala ayakları sağlam yere basan bir ekonomimiz var.
Bu ekonomik seferberliğin başını Türkiye’nin lokomotifi olan inşaat sektörü çekti. Konut zamlarını öteleyen ve çeşitli kampanyalarla ekonomik büyümeyi destekleyen müteahhitler, dövizini bozdurup konuta yatırım yapan vatandaş, birçok teşvik paketini devreye sokan, vergileri indiren hükümet görevini fazlasıyla yerine getirdi.
Emlak Konut ve GYODER’in başlattığı 120 ay vade 0.70 faiz ve 240 ay vade kampanyası, müteahhitlerin dövizdeki artıştan dolayı inşaat malzemelerine yansıyan zammı konut fiyatlarına yansıtmaması, Konutta KDV oranının yüzde 18’den yüzde 8’e çekilmesi, damga vergisinin sıfırlanması, tapu harcı indirimi, konut hesabı, emlak yatırımı yapana vatandaşlık hakkı, konut alan gurbetçiye KDV muafiyeti gibi kampanyalarla sektör 1 yıl boyunca canlı tutuldu ve darbenin ekonomiye etkisi en asgariye düşürüldü.
Bankalar ne yaptı?
Sadece 3 ay faiz indirimi uygulamakla yetindiler. Cumhurbaşkanının sert çıkışı olmasaydı bunu bile yapmayacaklardı. En son açıklanan Temmuz 2017 faiz oranlarına bakarsanız yüzde 1’in altında hiç faiz oranı olmadığını göreceksiniz.(Sadece tek bir banka yüzde 0.99 faiz veriyor ona da yüzde 1’in altında demek pek doğru olmayacak) Kimse çıkıp da ‘yahu siz faiz indirimi yapmamış mıydınız? Ne ara faizleri tekrar çıktınız’ demedi. Cumhurbaşkanı faizin indirilmemesini ihanet sayacağını söylemişti. Peki 3 ay sonra kaşla göz arasında yeniden faizleri artırmak da ‘ihanet’ sayılacak mı? Yoksa üzerine düşen görevi yerine getirenlerden mi sayacağız?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlerde tekrar bu konuya değindi. Türkiye’nin yüzde 2.9 büyürken bankaların karlarını ikiye katlayarak yüzde 40 kar oranına ulaşmasını çok sert eleştirerek merkez bankası ve devlet bankalarına önlem almasını söyledi. Erdoğan bu durumu ‘felaket’ olarak açıkladı. Eğer bir felaket varsa felakete karşı çok daha sert önlemler almak gerekmez mi? Cumhurbaşkanı bankalar ve faiz konularında çok hassas ancak daha büyük yaptırımlarla bankaların olağanüstü kar sağlamaları ve sermayeyi tek bir yerde toplamalarına engel olmak şart.
Tek gayeleri daha çok kazanmak, daha çok kazanmak, daha çok kazanmak… Bugün 120 ay vadeyle konut kredisi çeken bir vatandaşımız neredeyse konuta verdiği para kadar bankaya faiz ödüyor. Türkiye’deki konutların yarısına yakınının banka kredisi ile alındığı istatistiklerini göz önünde bulundurursak bu kabul edilir rakamlar değil. Bankaların daha insaflı davranması lazım.