İzmir'in Bayraklı ilçesi Adalet Mahallesi'nde, Yeni Kent Merkezi Planı ile son yıllarda en hızlı gelişen kesimde, Anadolu Caddesi'nden geçmişte Altınyol'a bağlantı sağlanan, bugün ise Adnan Kahveci Köprülü kavşağına bağlanan 1597/2 sokağın da içinde yeraldığı, imar planında yol ve park alanı 1570 metrekare büyüklüğündeki arazinin Bayraklı Belediyesi'nde 1 yıldır süren krize neden olduğu ortaya çıktı. Arazinin sahibi olan Konya merkezli şirket imar planında kısmen yol kısmen park alanı olarak belirlenmesine karşın kendilerine aynı değerde emsal taşınmaz verilmediği, kamulaştırma yapılmadığı, taşınmazdan faydalanamadıkları, satamadıkları, bina yapamadıkları, kiraya veremedikleri için Büyükşehir Belediyesi ve Bayraklı Belediyesi'ne dava açtı. Mülkiyet haklarından yararlanamadıklarına ve Yeni Kent Merkezi'nde denize nazır arazinin değerine dikkat çeken davacılar üç yıl önce tazminat talebinde bulundu. Davada üzerinde en çok tartışma yaşanan ve bilirkişi raporlarına yansıyan konu 15 metre genişlik 70 metre uzunluğundaki yolun yapım sorumluluğunun kime ait olduğu oldu.
MAHKEME 2015 YILINDA TAZMİNATA HÜKMETTİ
İzmir 2. İdare Mahkemesi, yolun 15 metrelik taşıt yolu olması, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kıyı ve Sahil Şeridi Yol, Meydanı ve Yeşil Alan Yetki ve Görev Uygulama Yönetmeliği kapsamında 17 metrenin altındaki yollardan sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne açılan davayı husumetten reddetti. Yolun kamulaştırma görev ve yetkisinin Bayraklı Belediyesi sorumluluğunda olduğu sonucuna vardı. Bilirkişi raporunda yer alan, taşınmazın yol ve park olarak belirlenen tamamında hukuksuz el atmanın söz konusu olduğu, keşif sırasında fiili el atma tespit edilemediği bilgisini dikkate alan İzmir 2. İdare Mahkemesi, 1983, 2003 yılları ve sonrasında yapılan tüm imar planlarında, "kısmen park kısmen yol" olarak planlamasıyla, taşınmazın yapılaşmaya kapatılması ve kamulaştırılmaması sonucunda davacının mülkiyet hakkının belirsiz bir süre kısıtlandığına hükmetti. Bu nedenle de Şubat 2015 tarihinde taşınmazın değeri olan 10 milyon 362 bin TL'nin yasal faiziyle birlikte Bayraklı Belediyesi tarafından arazi sahibine ödenmesine karar verildi.
BAYRAKLI BELEDİYESİ TEMYİZ BAŞVURUSU YAPTI
Bayraklı Belediyesi, İzmir 2. İdare Mahkemesi'nin bu kararı üzerine Danıştay'a temyiz başvurusunda bulundu. Kararın bozulmasını talep eden Bayraklı Belediyesi, dava açılması gereken belediyenin İzmir Büyükşehir Belediyesi olduğu yönünde itirazda bulundu. Büyükşehir Belediyesi Kanunu'na göre yetki sınırları içindeki mahalleleri ilçe merkezine bağlayan yollar, cadde ve ana yolları yapmanın Büyükşehir Belediyesi yetki ve sorumluluğunda olduğu belirtilen başvuruda, davacıların parselinin 15 metrelik yol güzergahının, Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı Adnan Kahveci Köprülü Kavşağının koluna bağlanma noktası olduğunu ve ana yol konumunda yeraldığına dikkat çekildi. Bayraklı Belediyesi, bu nedenle Anadolu Caddesi ve Altınyol'un bağlantısını oluşturan anayol olması sebebiyle, dava konusu taşınmazın kamulaştırma ve tazminat yükümlülüğünün İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne ait olduğunu önesürdü.
Bayraklı Belediyesi, ilçe belediyleri tarafından yapılan 1/1000 ölçekli planların, Büyükşehir Belediyesi'nin üst ölçekli 1/5000 ölçekli imar planına uygun olarak yapılması gerektiğini belirterek, bu doğrultuda bir taşınmazda imar planı nedeniyle mülkiyet tasarruf kısıtlaması oluşması veya imar planından kaynaklı hukuksuz el atma söz konusu ise bu hak ihlaline Büyükşehir Belediyesi'nin neden olduğunu savundu. Dava konusu taşınmazı kapsayan ve Bayraklı Belediye Meclisi'nce kabul edilen imar planının, Büyükşehir Belediye Meclisi'nce de değişiklikle onaylandığına dikkat çekildi. Bayraklı Belediyesi Danıştay'a yaptığı temyiz başvurusunda, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin sorumlu tutulması gerekirken aksi yönde kararla ilçe belediyesine tazminat sorumluluğunun yüklenmesinin hukuka aykırı olduğunu, kararın bu yönden bozulması gerektiğini belirtti. Ayrıca, açılan bir başka davada sözkonusu tanışmazı kapsayan bölümünün iptal olduğunu ve yeniden düzenlendiğini belirten Bayraklı Belediyesi, son imar planı doğrultusunda davanın yeniden değerlendirmesi gerektiğini öne sürdü.
BELEDİYE GAYRİMENKULLERİNE HACİZ
Mahkemenin kararı sonrası Bayraklı Belediyesi Danıştay'a temyiz için başvururken, davayı kazanan hak sahipleri ise tazminatın ödenmesi için girişimlerde bulundu. Önce belediyeye tazminatın ödenmesi için başvuruda bulunan taşınmazın sahipleri, yanıt alamayınca haciz işlemi başlattı. Konya 5. İcra Müdürlüğü, faiziyle birlikte 13 milyon 713 bin 148 TL'lik tutarın tazmini için tedbiren Bayraklı Belediyesi'nin tüm gayrimenkuleri üzerine haciz şerhi koydu. Daha sonra tazminat tutarını karşılayacak gayrimenkuller seçildi. Davacı taraf bu gayrimenkullerin satışını istedi. Bayraklı Belediyesi ise Danıştay'dan gelecek kararın beklenmesini talep etti. Satışla ilgili kararında da Danıştay kararının da kısa süre sonra verilmesi bekleniyor.
"BÜYÜKŞEHİR YOL YAPMIŞ, HACİZ BİZE ÇIKIYOR"
Bayraklı Belediye Başkanı Hasan Karabağ ise Bayraklı Belediyesi'nin kamulaştırmasız el atmalar yüzünden bugüne kadar 20 milyon TL ödediğini belirterek, yaşananlara tepki gösterdi. Başkan Karabağ, "Belediye vatandaşın arsasına habersiz, kamulaştırma yapmadan yol, park yapıyor. Vatandaş da mahkemeye veriyor. Bu olayda Bayraklı ilçesi sınırlarında yolu Büyükşehir Belediyesi yapmış. Kanun 'Bayraklı ödeyecek' diyor. Bu davada bir aile, bizim gayrimenkullerimiz üzerine haciz koydurdu. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile iki yüksek bina arasındaki yola Büyükşehir Belediyesi tarafından eski bir dönemde el atılmış. Haciz ise bize çıkıyor. Saçma sapan bir olay. Sen kanunu yaparken Büyükşehire, 'Her yere gir, yap' yetkisi vermişsin, girmiş yolu yapmış, ilçe belediyesine ise 'öde' diyorsun. Bu şekilde dünyanın parasını ödedik. Bornova'da sadece bir arsaya 7.5 milyon lira ödedik. Adamın arsasına girmişler, park yapmışlar. Bu nasıl belediyecilik? Yolu yapıyorsun, parkı yapıyorsun sahibinin haberi yok. Sahipleri mahkemeye gidiyor. Sonra da kabak bizim başımıza patlıyor. Bizimle ilgili spekülasyon yapan cahiller, 'Malına haciz geldi' diyor. Bayraklı Belediyesi'nin borçları yüzünden kimse bize haciz koyamaz. Bizimle alakalı olmayan nedenlerden dolayı arsalarla ilgili haciz kararları çıktı. Bedelsiz el atmayı Büyükşehir yapmış mı yapmış. Kanun neden bize ödetiyor? İlçe belediyesinin bunu ödeme gücü olabilir mi? Bunun düzeltilmesini istiyoruz. Bayraklı üzerinden dedikodu yapanlar var. Bayraklı'nın 1 kuruş borcu yüzünden hiçbir tesisine haciz gelmemiştir. Bize ait bir borç değil. Büyükşehir Belediyesi'nin bedelsiz el atmaları yüzünden bizim arsalara haciz konuldu. Bununla ilgili dava sürecini başlattık. Kentin tümüne hizmet eden kavşak noktalarında olan yollar, yeşil alanlar ölçüsü ne olursa olsun Büyükşehir'in görevindedir. Adanan Kahveci Köprülü Kavşağı önemli bir bağlantı noktasıdır. Temyize taşıdık" dedi.