55 yıldır inşaat sektöründe faaliyet gösteren ve İzmir’deki ilk müteahhit derneğini kurarak sektöre ağabeylik yapan 80 yaşındaki Gürbüz çarpık kentleşmenin nedeninin 1970’li yıllarda başlayan ve 1985’lere kadar devam eden hazine arazilerinde hisse parsellerinin satışı olduğunu söyledi.
Gürbüz konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı, “Çarpık Kentleşmenin nedeni 1970-9180’lerde hazine arazilerinde hisse parsellerinin satılması. Hisse parsellerinin satılmasıyla kaçak yapılaşmaların önü açıldı. Çarpık yapılaşma 1985’e kadar devam etti. Devlet oluşan vahim tabloyu gördü ve 1985 yılında hisse parsellerinin satışını yasakladı. Tabi iş işten geçmişti. Çok fazla gecekondu üretilmişti. Belediye bunlara bir şey yapamadı. Belediyeler altyapı, ulaşım altyapısı konularında yetersiz kaldı. Bu sorunlar günümüze kadar devam etti.”
MUHTARLAR HAZİNE ARAZİLERİNE KONDU
Hazine arazilerin üzerinde izin almadan isteyen herkesin bina yapabildiğini, belediyenin imar ve fen işlerinin bu konuda hiçbir çalışma yapmadığını belirten Gürbüz çarpık kentleşmenin temellerinin o dönemde atıldığını ifade etti. Gürbüz, “İmar yok. Köy usulü herkes kendine göre inşaat yapıyordu. Ankara, İstanbul ve İzmir’de kaçak binalar çok. Bu kaçak binaların bu kadar çok olmasının nedenlerinden biri de dönemin muhtarlarının hazine arazilerini kendisininmiş gibi sahiplenmesi. Teknik elemanlar olarak bunu gördük ve ihbarda bulunduk. 1980 yılında belediyeler kendi fen işleri, imar müdürlükleri gibi teknik kurumlarını faaliyete geçirdiler” sözlerini kullandı.
HERKES İNŞAAT YAPABİLİYORDU
55 yıllık inşaat tecrübesi bulunan ve İzmir’de çok sayıda konut projesine imza atan Ethem Gürbüz 1970’li yıllarda inşaat yapmak için çok büyük bir sermaye gerekmediğini ve alt gelirli ve orta gelirli kişilerin de inşaat yapabildiğini bunun da çarpık kentleşmeyi hızlandırdığını söyledi.
BİNA DÖNÜŞÜMÜYLE YENİ BİR ÇARPIK KENTLEŞMENİN ÖNÜ AÇILIYOR
Şu anda devam eden bina dönüşümlerinin başka bir çarpık kentleşmenin önünü açtığını savunan Gürbüz sözlerini şu şekilde sürdürdü, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığının çıkarmış olduğu kanunlar artık uygulanamıyor. Mevcut kentsel dönüşümü çalışmalarını başarılı bulmuyorum. Sadece binalar dönüşüyor. Bina dönüşümleriyle yeni bir çarpık kentleşmenin önü açılıyor. Benim arzu ettiğim ada bazında bir kentsel dönüşüm. Şu anda Karabağlar Uzundere’de yürütülen kentsel dönüşüm bizim arzu ettiğimiz bir dönüşümdür. Bu dönüşüm tüm İzmir’e yayılmalı”
Zübeyit Garip/ İnşaat Deryası