Büyükşehirlermiz büyük bir yapılaşma baskısı altında eziliyor. Yüksek bir yerden kente baktığınızda vahim durum açıkça görülüyor.
Son 60 yılın imar baskısıyla bu hale gelen kentlerimizi imar açısından adeta oksijen çadırına yatırmak gerekirken şaşırtıcı şekilde tam tersi gelişmeler oluyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı; Türkiye genelinde 1 milyon 774 bin hektar alandaki 2 bin 430 doğal sit alanıyla ilgili yeni bir çalışma başlattı.
Önceki hafta tamamlanan bu çalışmalar kapsamında pekçok yer sit olmaktan çıkarıldı. Bazı yerlerin sit dereceleri düşürüldü.
Bunun anlamı şu: Artık jeolojik dönemlere ait kalıntıların bulunduğu, eşsiz ve olağanüstü doğal güzelliklere sahip sit alanlarının büyük bölümünde inşaat çalışmaları yapılabilecek.
***
Bu gelişmeden en çok etkilenen kentlerden biri de İzmir olacak. İzmir’de Çeme ve Seferihisar gibi doğal güzellikleriyle dünyaca ünlü yerlerde sit kalkanı ile korunan alanlar artık korumasız kaldı.
İlginç bir şekilde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan ve bu yılın başında yürürlüğe giren İzmir-Manisa 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda Çeşme’de 2.3 milyon metrekarelik Sit, yeşil ve ağaçlandırılacak alan yapılaşmaya açıldı.
Şimdi Sit derecelerinin kaldırılması ve düşürülmesi kararı ile bu yapılaşmaların önünde hiçbir engel kalmadı.
***
Son kararlarla Çeşme'de 620 bin metrekarelik birinci derece doğal sit alanının yanısıra Musallah Mahallesi'nde bulunan 430 bin metrekarelik “ağaçlandırılacak alan” imara açıldı.
Reisdere Mahallesi'nde bulunan 100 bin metrekarelik “bölgesel yeşil alan”,
Ilıca Mahallesi'nde bulunan 400 bin metrekarelik makilik-funidalık alan,
Alaçatı Mahallesi batısında yer alan 750 bin metrekarelik alan yapılaşmaya açıldı.
Çeşme’den birkaç çarpıcı örnek daha verelim.
'Alaçatı'nın batı kısmını kapsayan Karatepe’de (Beytullah Tepe etekleri) tarım etkinliklerinin daha yoğun olması, siluet değerlerinin azalması nedeniyle sit derecesi 3. Dereceye düşürülerek imara açık hale getirildi.
Mersin Koyu ve çevresi ile güneydeki Böğürtlen, Çırakan ve Çarufaadalarını içine alan bölgenin kuzeyinde yer alan kısmının, güneydeki 1. derece doğal sit ile aynı topografik özellik ve karakteristik devamlılık arz etmemesi nedeniyle 3. derece doğal site düşürüldü. Birinci dereceden üçüncü dereceye düşürülünce ne olacağı belli.
Ayrca yine Ildırı bölgesindeki, daha önce 2. Derece sit olarak belirlenen arkeolojik alanda da sit derecesi 3’e düşürdü.
***
Örnekler çok. Hem de sadece Çeşme’de değil. İzmir’in hemen yer yerinde benzer uygulamalar var.
Söz konusu kararlara göre sit alanlarında yapılaşma çalışmaları başladı bile.
Çevre Bakanlığı’na sit alanları ve yeşil alanlarda yapılaşma için gerekli başvurular yapıldı.
Ne yazık ki artık Çeşme gibi dünyanın hayran kaldığı bölgelerde bile doğal güzelliklerimizi korumak artık çok zor.
Her yer beton olunca, doğal güzellikler yok olunca bu bölgelerde yapılan otel ya da turizm tesisinin ne anlamı kalacak ki.
Eşsiz güzellikteki bu alanları sit kararlarını bile yok ederek imara açınca artık eski değerlerinde olmayacağını anlamak bu kadar zor mu?