Kurlarda ve fiyatlarda yaşanan hızlı yükseliş yüzünden taahhütlerini yerine getiremeyen elektrik dağıtım müteahhitlerine de fark ödemesi yapılabilecek. Ne kadar fiyat farkı ödeneceği, dağıtım şirketleri ile yükleniciler arasında yapılacak pazarlıklara göre şekillenecek. Son dönemde yüksek kur artışları ile hızla artan emtia fiyatlarının yol açtığı maliyet artışları yüzünden üstlendikleri işleri tamamlamakta zorlanan elektrik dağıtım şebekesi müteahhitlerini rahatlatacak formül bulundu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), elektrik dağıtım sektörünü ilgilendiren birbirleriyle bağlantılı üç karar aldı. Kararlar özellikle elektrik dağıtım şirketlerini, bunlara iş yapan yüklenici ve alt yüklenici şirketleri yakından ilgilendiriyor.
EPDK, dağıtım şirketlerine iş yapan müteahhit firmalara, maliyet artışlarının yol açtığı fiyat farklarının ödenebilmesini kararlaştırdı. Buna göre, dağıtım şirketleri, şebeke ve altyapı projelerini yapmayı üstlenen yükleniciler ile alt yüklenicilere, karşılıklı mutabakat sağlayarak fiyat farkı ödeyebilecek.
Birim bedele yeniden tespit
EPDK’nın aldığı ilk karara göre elektrik dağıtım şebekesi yatırım birim bedelleri için şirket gerçekleşmeleri üzerinden birim bedel tespiti yapılacak. Şirket bazlı ve dip toplamda olmak üzere 2022 gerçekleşmesi ve malzeme-işçilik değerleri ortalaması ile güncellenmiş birim bedeller üzerinden elde edilen değer oranlanacak. 21 dağıtım şirketini kapsayacak hesaplamalarla bulunan oranların ortalaması yüzde 90’ın altında kalırsa, 2022 yılı birim bedelleri için şirket gerçekleşmeleri üzerinden birim bedel tespiti yapılacak. EPDK’nın aldığı diğer kararda ise 1 Ocak 2022 öncesi imzalanan sözleşmeler için özellikle döviz kuru ve fiyat artışları nedeniyle yaşanan mağduriyetleri gidermek için 2018 yılında da yapıldığı gibi sözleşmeyi tasfiye ve fiyat farkı uygulanmasına imkan tanındı. Buna göre karar; 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin elektrik dağıtım şirketlerinin birim bedele tabi şebeke yatırımı karakteristiğindeki yatırım yükümlülükleri ile sayaç okuma ve ödeme bildirimi bırakma, kesme, bağlama, sayaç sökme - takma, arıza, bakım gibi hizmetleri yerine getirmek için 1 Ocak 2022 tarihinden önce Türk Lirası üzerinden imzalanan sözleşmeleri kapsıyor. Karara göre fark ödemeleri devlet tarafından yapılmayacak. Bu ödemeler, karşılıklı mutabakat sağlanması suretiyle dağıtım şirketi tarafından yapılacak. Fiyat farkı ödemeleri için yüklenicinin talep etmesi ve dağıtım şirketi ile yüklenici arasında karşılıklı mutabakat sağlanması, aynı fiyat farkı metodunun alt yüklenicilere de uygulanması şart koşuldu.
TEDAŞ kabul tarihine öteleme
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) aldığı son kararda ise TEDAŞ kabullerinin ötelenmesini kurala bağladı. Buna göre TEDAŞ kabullerinin son tarihi 10 Haziran’a kadar raporlama yükümlülüğüyle birlikte 31 Mayıs 2022’ye ötelendi.
"Fiyat farkı ödenmesi, dağıtım şirketlerinin insafına bırakıldı"
Elektrik Müteahhitleri Derneği Başkanı Metin Demiryürek, EPDK kararlarıyla fiyat farkı ödenmesi kararının dağıtım şirketlerinin insafına bırakıldığını savundu. 21 elektrik dağıtım şirketinin birbirlerinden farklı uygulamalara sahip olduğunu, bu konuda genel bir mutabakat sağlanmasının zor olacağını vurgulayan Demiryürek, “Devletin kaynak sağlamadığı fiyat farkını, dağıtım şirketlerinin cebinden karşılamak istememeleri de büyük sorunlara neden olacaktır” dedi. Fiyat farkı uygulamayan şirketlere herhangi bir yaptırım olup olmayacağının belirsiz olduğunu kaydeden Demiryürek şöyle devam etti: “Cumhurbaşkanının onayladığı genel fiyat farkı kararnamesinde zaten belli olan formül ve hesaplamanın tekrar bir mutabakata bağlanması gereksiz. Olması gereken minimum fiyat farkı kararnamesindeki hesaplama ile bulunacak fiyat farkının ve karşılıklı mutabakat ile fazlasının ödenmesinin sağlanması.”