T24 köşe yazarı Erdoğan Sağlam bugünkü köşesinde emlak vergisini ve emlak vergisindeki artışlarla ilgili açılabilecek davaları kaleme aldı.
İşte Erdoğan Sağlam'ın 'Emlak vergisinde fahiş takdirlere karşı vatandaşlar nasıl dava açabilir?' başlıklı yazısı...
Emlak vergisi, her 4 senede bir takdir edilen arsa ve arazi metrekare birim değerleri baz alınarak belirleniyor. Takip eden senelerde ödenecek vergi, yeniden değerleme oranının yarısı kadar yükseltiliyor.
2021'de 2022-2026 seneleri ile ilgili olan emlak vergileri için geçerli olacak takdirler hesaplandı. Belediyeler tarafından uygulanan yüksek takdirler için mükellefler dava açabilir.
Emlak vergisi için kimler dava açabilir?
Takdir komisyonları, 2022-2026 seneleri arasında emlak vergisi tahakkuku için geçerli sayılacak takdir işlemlerini tamamladı ve kararların ilgililere (ticaret odaları, muhtarlıklar vs.) tebliğleri 30 Haziran 2021 günü akşamına kadar gerçekleştirildi. Takdir kararlarının tebliği mükelleflere yapılmıyor.
Kendilerine karar tebliğ edilen kişi ve kurumlar, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün süreyle gayrimenkulün yer aldığı bölgedeki vergi mahkemesine dava için başvurabiliyor. Fakatt bu hakkın söz konusu kişi ve kurumlar tarafından çok istisnai durumlar haricinde pek kullanılmadığı görülüyor.
Bu sebeple değer tespit işlemlerinin yargı denetimi sağlıklı yapılamıyor. Bunun sonucunda “fahiş takdirler” ortaya çıkıyor. Takdir komisyonlarının yetkisinde sınırlama bulunmaması sebebiyle, takdir yetkisi kanunla ya da idari bir mekanizma ile sınırlanmadığı sürece de bu artışlar yaşanır.
Peki, bu vergiyi ödeyecek olan mükellefler, kendilerine karar tebliğ edilmediğine göre dava açma hakkını nasıl kullanacak?
Bu konuda kanunda özel bir düzenleme olmadığı için genel hükümler kapsamında dava açılabiliyor.
Emlak vergisi mükellefleri takdir kararlarını; muhtarlıklarda yer alan ilan panolarından öğrenebiliyor, böylece değerleri öğrendikleri tarihten itibaren 30 gün süreyle dava konusu edebilirler.
Fakat öğrenme tarihinin belirlenmesinde meydana gelebilecek olan tartışmaların peşinen engellenmesi amacıyla, dava açmayı düşünen mükellefler; takdir kararlarının muhtarlıklara tebliği işlemlerinin 30 Haziran 2021'e kadar gerçekleştirilmiş olması sebebiyle, 30 Haziran 2021'den itibaren 30 gün içinde (30 Temmuz akşamına kadar) davalarını açmalı.
30 Temmuz tarihi adli tatil süresinde olduğundan davalar, adli tatil süresinin bitmesinin ardından 7 gün içinde de açılabilir.
Davalar kime karşı açılacak?
Bu davalar belediyelere karşı açılacak, yani davalarda muhatap, takdir kararını veren belediyeler oluyor.
Açılacak davada ne istenecek?
Dava takdir kararının iptal istemiyle açılacak. Bu durumda mahkeme, takdir kararının iptal edilmesini sağlarsa, takdir komisyonu derhal toplanacak ve yeni bir değer belirlenecek. Bu değerler de dava konusu olabilir. Fakat vergi mahkemesi kararları üzerine yeniden takdir edilen değerlerin Danıştay'dan gelecek olan nihai karara kadar uygulanıyor.
Açılacak davalarda yalnızca takdir kararlarının iptali talep edilmeyip, olması gereken makul değerinde mahkeme kararında yer verilmesi istenmeli.
Makul değer ne olabilir?
Bu değer kişiden kişiye ve gayrimenkulün özelliklerine göre değişiyor. Örneğin; yeniden değerleme oranında yükseltilerek belirlenen bir değerin makul değer olduğu öne sürülebilir.
Dava açmayanlar yargı kararlarının sonucunu nasıl öğrenebilecekler?
Yargı kararları üzerine takdir komisyonlarınca yeniden verilen kararlarla daha önce verilen kararlardan kesinleşenler, belediye ve muhtarlıklarda ilana mahsus yerlerde asılı olmak suretiyle 2022 Mayıs'ın sonuna kadar mükelleflere açıklanacak.
Emlak sahiplerinden biri tarafından açılan davada değişen değerler, dava açmayan diğer emlak sahipleri için de geçerli sayılacak.