TÜİK verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 124,1 artarak 95 bin 863 olurken, Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 96,7 artarak 29 bin 212 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı ise yüzde 30,5 seviyesinde gerçekleşti.
Emlakjet’in her ay farklı bir konuyu özel olarak araştırdığı verilere göre, satılık ev arayanların yüzde 70’i 500 bin TL’nin altında daire arıyor. Türkiye geneli satılık daire bütçe dağılımına bakıldığında, ev arayanların yüzde 24’ünün bütçesi 250 bin TL’den az olurken, yüzde 46’sı ise 250 bin – 500 bin TL aralığında satılık ev arıyor. Bununla birlikte satılık ev arayanların yüzde 22’sinin bütçesi 500 bin ila 1 milyon TL arasında yer alırken, yüzde 8’inin bütçesi ile 1 milyon TL’den fazla.
Bununla birlikte Emlakjet bünyesinde yer alan satılık ilanların yüzde 55’i 500 bin TL’nin altındaki dairelerden oluşuyor. Satılık daire ilanlarının yüzde 14’ü 250 bin TL’lin altındayken, 250 ila 500 bin TL arasında satılması hedeflenen daire ilanlarının oranı ise yüzde 41. 500 bin ila 1 milyon TL arasında bedelle satış ilanı yayınlanan dairelerin oranı yüzde 26 iken, 1 milyon TL üzeri fiyatlı satılık daire ilanlarının oranı ise yüzde 19. Arz talep oranında 250-500 bin TL ve 500 bin – 1 milyon TL aralığındaki daireler birbirine yakın orandayken, 250 bin TL altı ve 1 milyon TL üstü daireler arasındaki arz talep oranındaki dengesizlik dikkat çekiyor. 250 bin TL altı dairelere talep arza göre fazlayken, 1 milyon TL üstü dairelerde ise tam tersi.
Bununla birlikte yaş gruplarına göre bütçelere bakıldığında18-24 yaş arası grup en çok 250 bin TL altı (yüzde 40) ve 250-500 bin TL (yüzde 40) bütçe ayırırken, yaş aralığı ilerledikçe ortalama bütçeler de artıyor. 25-40 yaş arası grupta en çok 250-500 bin TL aralığı bütçe ayrılırken (yüzde 54), 500 bin TL üzeri daire bütçesi oranı en yüksek olan grup ise 55 yaş üzeri (toplam yüzde 39)
Emlakjet verilerine göre arama sürelerine bakıldığında ise, satılık ev arayanların yüzde 40’ının 3 aydan uzun süredir arama yaptıkları tespit edildi.
Yıllık satılık konut fiyat artışında şampiyon Antalya, aylık liderliği İstanbul ile paylaştı
Emlakjet verilerine göre kullanıcıların büyük çoğunluğu satılık konut aramayı sürdürürken, Nisan ayında konut araması yapanların oranı bir önceki ay ile aynı seviyede gerçekleşti. Nisan ayında konut arayanların yüzde 60’ı satılık yüzde 40’ı ise kiralık konut aramaları gerçekleştirirken, Türkiye’de en çok konut araması yapılan 5 il sırasıyla İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya ve Bursa oldu.
Satılık konutlarda fiyat artışında liderliği yıllık yüzde 37 artışla Antalya göğüslerken, aylık bazda artışta yüzde 3 ile ilk sırayı İstanbul ile paylaştı. Aylık satılık fiyat değişimi oranında Antalya ve İstanbul’u yüzde 2 artış ile Ankara ve yüzde 1 artış ile Bursa ve İzmir takip etti.
İlçelerde ise, en çok konut araması yine İstanbul-Beylikdüzü’nde gerçekleşirken, aylık satılık daire fiyat değişimi ise yüzde 3 ile yukarı yönlü oldu. Beylikdüzü’nde satılık daire fiyat değişimi geçen ay da eksi yüzde 2 olmuştu. Nisan ayında ilçelere göre konut aramasında Beylikdüzü’nü sırasıyla Gaziantep’in Şahinbey, Konya’nın Selçuklu, Ankara’nın Keçiören ve Çankaya ilçeleri takip etti. İlçeler bazında aylık satılık daire fiyat değişiminde ise Konya Selçuklu ve Ankara Keçiören ilçeleri yüzde 3 artışla Beylikdüzü’nü yakaladı.
Yıllık bazda satılık daire fiyat değişiminde ise Gaziantep’in Şahinbey ilçesinde yüzde 44 artış ile tüm Türkiye’de liderliği en yakın rakibine (Konya Selçuklu yüzde 36) 8 puan fark atarak aldı.
Nisan ayı verilerini değerlendiren Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, Nisan ayının gayrimenkul sektörü için mayıs ayında uygulanan kapanmanın açıklanmasıyla beklenenin altında hareketlilikte geçtiğini belirtirken, “Konut satışları Nisan ayında yine 100 binin altında gerçekleşti. Satılık konutlarda fiyat artışı devam ederken kiralık aramalar da aydan aya artış göstermeye devam etti. Nisan ayında ele aldığımız satılık bütçe dosyasına göre en çok arama 250 bin TL ile 500 bin TL arasındaki daireler için yapılıyor. 500 bin TL altı daire arayan gruplar tüm kullanıcıların yüzde 70’ini oluşturuyor. Bu gruptaki satılık ilanlarsa tüm ilanların yalnızca yüzde 55’ini oluşturuyor. Kredi faizlerindeki olası bir düşüş satılık piyasasındaki az talep dengesinin sağlanması için etkili olacaktır. Satılık piyasasındaki bütçesine göre konutu bulamayıp kiralık konuta yönelen kullanıcılar da kiralıklara talebi arttıran faktörlerden.” dedi.
Yeni konut satışlarının payı yüzde 30
Faaliyet gösterdikleri Sarıyer bölgesinde yeni ve genç konutlara ilginin oldukça yüksek olduğunu belirten Emlakjet Prestige Üyesi, Durukan Real Estate’in sahibi Mehmet Durukan, “Sarıyer’de çoğunluğu lüks konutlardan oluşan ilgi çekici bir portföyü yönetiyoruz. Maslak sıfır konut bakımından Sarıyer’in diğer bölgelerine göre daha zengin. TÜİK verilerine göre sıfır konutların Nisan ayında satışların yüzde 30’unu oluşturdu ve gayrimenkul sektörünün daha fazla canlanacağı aylarda bu oranın da artmasını öngörüyoruz. Son aylarda pandemi emlak sektörü etkilemiş olsa da doğru noktada bir araya gelen alıcı ve portföy satışa dönen işlemleri oluşturmaya devam etti. Kiralıklarsa oldukça hızlı sürelerde kiracılarla buluştu.” Şeklinde konuştu.
Merkez Bankası verileri fiyat artışını doğruluyor
Emlakjet verileri doğrultusunda emlak piyasasını değerlendiren Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan ise, “Pandemiyle birlikte yavaşlayan konut satışları, 2020 Haziran ayında uygulanan cazip konut kredisi kampanyalarıyla oluşan taleple nefes almıştı. Eldeki konut stokları nedeniyle son birkaç yıldır müteahhitlerin yeni proje yapma isteksizliği, pandeminin ve artan malzeme fiyatlarının da etkisiyle iyice yükseldi. Yeni konut arzının azalması nedeniyle, satılmayı bekleyen yeni / sıfır konutlarda fiyatlar yükseldi. Satılan daireden gelen gelirle yeni inşaatını finanse etmeyi hedefleyen müteahhit, elindeki sıfır konut fiyatlarını artırmaya veya daha az indirim yapmaya yöneldi. Merkez Bankası’nın Şubat 2021 tarihli yeni konutlar fiyat endeksinin son bir yılda Türkiye genelinde %32,2 oranında arttığını ortaya koyması bu yükselişi doğruluyor.” dedi
Satılık Konutlarda Arz Talep Dengesizliği
İsmail Özcan Emlakjet Nisan Kullanıcı Araştırması’ında çıkan arz-talep dengesizliğinin sebepleri hakkında görüşlerini de dile getirdi.: Özcan, “Hanehalkı gelirinin aynı oranda artmadığını, yükselen enflasyon ve faizler çerçevesinde ifade etmek mümkün. Belli bir gelir seviyesindeki Türk vatandaşları birikim sıkıntısı nedeniyle, borçlanarak konut satın almayı tercih ediyor ve en uygun faiz oranıyla en düşük miktarda borçlanmak istiyor. Satışa sunulacak yeni / sıfır konutların bu gerçek çerçevesinde sunulması gerekir.”dedi
Arz talep dengesizliğinin çözümüne daire görüşlerini de belirten Özcan “Geçmiş yıllarda 100 bin adet sosyal konut için 1 milyonun üzerinde başvuru geldiğini gördük, vatandaşın ne özellikte ne fiyatta ve nasıl bir ödeme planıyla konut aradığına, bu sosyal konut projesinin en güzel örnek. Vatandaşın 500 bin TL altındaki konutlara ilgisi var, piyasadaki arzı ise gerek arsa fiyatlarının gerekse de üretim maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle 500 bin TL’yi aşan fiyatlara sahip konutlardan oluşuyor. Artık Türkiye’de yeni bir mülkiyet sistemine geçmek gerekiyor; arsa maliyetlerini konutların, ticari ünitelerin ilk yatırım maliyetinden çıkarmak lazım, İngiltere’deki gibi yapı mülkiyetinin el değiştirdiği, arsa için arsa sahibine belli bir tutarda kira ödenen bir sisteme geçmek gerekiyor. Böyle bir mülkiyet sisteminde dar gelirlinin de kolaylıkla konut sahibi olabileceğini ifade edebilir, bu sisteme geçiş öncülüğü TOKİ ve Emlak Konut GYO’de olmalıdır.” İfadelerini kullandı.