2021 yılında ev sahipleri tarafından yeni bir vergi ödenmeye başladı: Değerli Konut Vergisi (DKV). Bina vergi değeri 5 milyon 227 bin lirayı geçen mesken nitelikli gayrimenkulleri başka bir deyişle lüks konutları ilgilendiren bu verginin beyannameleri Şubat itibarıyla alındı ve ilk taksit ödemeleri bitti. Ağustos ayı itibarıyla bu verginin ikinci taksit ödemeleri başlıyor.
Tek konut muaf
Villa, rezidans, yalı gibi rayiç değeri 5 milyon 227 bin lirayı geçen tüm konutlar bu verginin kapsamı içerisinde yer alıyor. Türkiye genelinde DKV’nin kapsamında bulunan yaklaşık 150 bin mülk olduğu öngörülüyor. Değeri ne olursa olsun tek konut için vergi alınmıyor. Birden fazla evi olanların da en düşük değere sahip olan evi muafiyet şartlarından faydalanıyor.
Müteahhit devir etmeli
Müteahhitler ise henüz satış ve devrini gerçekleştirmediği yeni inşa edilen konutlar için bu vergiden muaf tutuluyor. Bu muafiyet hakları, arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan gayrimenkuller için de geçerli. Söz konusu gayrimenkullerin kiralanması veya sair surette kullanılması durumunda muafiyet söz konusu olmayacak.
Evini satanlar ne yapmalı?
DKV’de vergi, yıllık olarak tahakkuk ettiriliyor. Örneğin ilk taksidi Şubat'ta ödendi ve ev Nisan'da satıldıysa Ağustos ayında ödenecek taksidin de mükellefi satıcı oluyor. Takip eden yılda evin yeni sahibi yeni beyanname veriyor.
5-10 kat arttı
Değerli Konut Vergisi hesaplaması yapılırken Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesine göre saptanan Emlak Vergisi’ne esas bina vergi değeri esas alınır. Bu yıl takdir komisyonları bir araya geldi ve Emlak Vergisi’nde 2022-2025 için geçerli olacak yeni değerleri belirledi. Komisyonlardan çoğu yerde 5, 10 kata varan artış kararları alındı. Bu artışlar, Değerli Konut Vergisi mükelleflerinin ödeyeceği bedeli ve mükellef sayısını da etkiliyor.
İtiraz edilebilir
Gayrimenkulün vergi değerinin 5 milyon 227 bin lirayı geçmesi durumda izleyen yılın başından itibaren DKV mükellefiyeti başlıyor. Yeni değerler 2022’den itibaren geçerli olacağı için önümüzdeki yıl yeni emlak değerlerini kontrol edip vergi kapsamında olup olmadığı kontrol edilmeli. Yeni bedellere itiraz etmek için ise vergi mahkemelerine 7 Eylül’e kadar dava açılabilir.
Ödemeler nereye yapılacak?
Değerli Konut Vergisi, mesken nitelikli gayrimenkulün bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesine ödemesi yapılıyor. Vergiyi zamanında ödemeyen, şartları karşılamadığı halde halde muafiyetten faydalananlar ile muafiyetten yararlanma şartlarını kaybetmesine karşın bu değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faiziyle alınıyor.
Nasıl hesaplanıyor?
Değerli Konut Vergisi için evin değeri hesaplanırken Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesine göre belirlenen emlak vergisine esas bina vergi değeri göz önünde bulunuyor. Bu rakama her sene yeniden değerleme oranı ekleniyor. 2021 için uygulanan yeniden değerleme oranının (yüzde 9.11) yarısı (yüzde 4.55) eklendiğinde bu yıl için ortaya çıkan rakamlar şöyle:
- 5 milyon 227 bin TL ile 7 milyon 841 bin TL arasında olanlar, 5 milyon 227 bin TL’yi aşan kısmı için binde 3,
- 10 milyon 455 bin TL’ye kadar olanlar 7 milyon 841 bin TL’si için 7 bin 842 TL, fazlası için binde 6,
- 10 milyon 455 bin TL’den fazla olanlar 10 milyon 455 bin TL’si için 23 bin 526 TL, fazlası için binde 10.
Her sene beyanname
2021 senesi için DKV beyannameleri Şubat ayında verildi. Fakat mükelleflerin unutmaması gereken bir detay var. Takip eden yıllar için senelik olarak beyanname verilecek. Mükellefler beyannamelerini, evin bulunduğu belediyeden alınan bina vergi değerini gösteren belgeyi ekleyerek, ilgili yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yerdeki vergi dairesine verebiliyor. Vergi dairesine gitmeden e-beyanname şeklinde de gönderebilir.
Hangi şartlarda verilmeyecek?
- Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz durumda olan veya vergiye tabi iken muaflık şartını kazanan mesken nitelikli gayrimenkullerden dolayı mükellefiyet, bu olayların yaşandığı tarihi izleyen taksitten itibaren biter
- Konutun bina vergi değeri daha sonraki senelerde vergi tutarının altında olursa bu durum belgeleriyle beraber ilgili vergi dairesine bildirilerek, ilgili yıla yönelik beyanname verilmez.
Malikler sorumlu olacak
Değerli Konut Vergisi’ni taşınmazın maliki öder. Mesken nitelikli gayrimenkul üzerinde intifa hakkı varsa vergi, bu hakkın sahibi tarafından ödenir. Mesken nitelikli taşınmazın maliki veya intifa hakkı sahibi yoksa malik gibi tasarruf edenler vergiyi ödemekle sorumludur. Bir mesken nitelikli gayrimenkule paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olurlar. Elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumlu olur.