Türkiye’nin büyüme ve istihdamında lokomotif sektör olan inşaatta zam krizi gündemde. TÜİK’in yüzde 31.97 şeklinde belirttiği Mart 2021 maliyet artışı, sektörde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre bazı kalemlerde yüzde 145’e kadar çıktı. Maliyetteki yükselişlerin ev fiyatlarına da yansıdığına dikkat çeken sektör temsilcileri, kamuya çalışan müteahhitlerde endişeler oluştuğunu belirtti.
Türkiye Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, maliyet artışlarının büyük bir problem haline geldiğini dile getirdi. Kredi faiz oranlarındaki, artışın demir ve çimentonun fiyatına da yansıdığını aktaran Tellioğlu, şöyle konuştu:
“Müteahhitler önceden de ucuz kredi bulamıyordu. Şimdi de kurdaki dalgalanma etkisi var. Yüzde 10-15 karla iş yapan dürüst insanlar varsa bu şekilde öz sermayelerini tüketecek. Kamu müteahhitlerinin sözleşmelerinde fiyat farkı maddesi yoksa daha fazla sıkıntı yaşayacak. Kamu müteahhitlerinin yüzde 20’si iflas edebilir.”
Özyurtlar İnşaat’ın kurucusu olan Tamer Özyurt, Türkiye’nin 1970’lere döndüğüne ve vatandaşların mevcut maddi imkanlarıyla konut sahibi olabilmesi için uğraşması gereken sürenin artış gösterdiğine vurgu yaptı. Özyurt, “Faiz artışı ve kurdaki oynaklık nedeniyle maliyetler yüzde yüz arttı. Yerli alıcı için faizler sıfıra da inse alıcı çıkmaz. Çünkü insanların elinde peşinat yok” diye konuştu.
Karden İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Paşa Karadeniz de son 1.5 senede inşaat maliyetlerinde yüzde 100 yükseliş olduğunu vurgulayarak, “Pandemi nedeniyle tedarik zincirinde bozulmalar oldu. Yerli alıcı olmaması sektörü çok daha kırılgan hale getirdi. Yabancı alıcıyla ayakta kalmak mümkün değil” ifaelerini kullandı.
YÜZDE 100 ZAM OLARAK YANSIYACAK
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu üyesi ve Müteahhitler Federasyonu (MÜFED) Başkanı İsmail Kahraman, İnşaat Komitesi olarak 2020 ve 2021 yılı arasındaki fiyat farklarının belirlenmesi amacıyla bir çalışma başlattıklarını belirtti ve şöyle konuştu:
“Başta demir ve çimento olmak üzere tüm inşaat malzemelerine büyük zamlar geldiğini, bazı kalemlerde yüzde 145’e varan zamlarla karşı karşıya kaldığımızı gördük. Böyle bir durumda proje üretmek mümkün değildir. Vatandaşa yüzde 100 zam olarak yansıyacaktır. 500 bin TL’ye satılan bir daire bundan sonra 1 milyon 250 bin TL’ye satılacaktır. Bu fiyat artışları kaçınılmazdır. Müteahhit ya zarar edecek ya da projeyi yarım bırakacaktır.”