hisseli tapu ne demek sorusuna şöyle açıklık getirebiliriz; hisseli tapu bir mülkiyetin sahibi olan ortakların isimlerinin ve sayılarının belirtildiği resmi belgeye deniliyor. Adından da anlaşılacağı gibi hisseli mülk. Söz konusu mülkün tamamı bir kişiye ait olmuyor. Birden fazla ortak söz konusu olabiliyor.
Hisseli tapuda sadece ortakların isimleri belli oluyor. Yani gayrimenkulün hangi kısmı kime ait o belli olmaz. Örneğin bir araziye ortaksınızdır ama yerim tam olarak neresi derseniz kimse burası sizindir diyemez.
ÖZGÜRCE SATABİLİRSİNİZ AMA KİRALAYAMAZSINIZ
Hisseli tapuda kendinize ait hissenizi özgürce satışa çıkarabilirsiniz hatta ipotek edebilirsiniz. Fakat taşınmanız tamamını ilgilendiren konularda tek başınıza karar veremezsiniz. Hissenizi ayırarak kullanamazsınız. Örneğin kendi hissenizin etrafına duvar yaptıramazsınız hatta taşınmazın tamamının etrafına duvar yaptıramazsınız. Bunun için tüm hissedarların izni gerekiyor.
Hisseli olan bir bina ise binanın hangi kısmı size ait olduğu belli olmadığı için ayrı olarak kiraya veremezsiniz. Fakat evde kendiniz oturabilirsiniz. Tabi ki diğer hissedarların da aynı hakkı vardır.
HİSSELİ TAPU RİSKLERİ NELER?
Hisseli tapulu bir mülk almanın bazı riskleri vardır. Hisseli bir yer alıyorsanız diğer hissedarların şufa hakları vardır ve bu haklarını size karşı kullanabilirler. Şufa hakkını kullanırlarsa tapuda gösterilen satış bedelini size ödeyerek aldığınız hisseyi elinizden alabilirler. Alıcı için bu önemli bir tehlikedir. Tapu masraflarını düşük göstermek için tapuda mülkün değerini düşük gösterdiyseniz risk iki kat artar. Çünkü hissedarlardan biri Şufa hakkını kullanarak hissenizi satın almaya kalktığında mülkün gerçek değeri değil tapudaki değeri üzerinden alım yapar. O nedenle hisseli bir tapu alıyorsanız tapuda gerçek değeri üzerinden işlem yapmanız hayati önem taşıyor.
Bunu bir örnekle açıklayalım. Örneğin 400 bin TL’ye aldığınız bir yeri tapuda 200 bin TL gösterdiğiniz. Diğer hissedar şufa hakkını kullandığında size ödeyeceği rakam 400 bin TL değil 200 bin TL olacaktır. Tapu masraflarından kaçayım derken daha büyük kayba uğrayabilirsiniz.
Hisse alındıktan sonra diğer hissedarlara burayı aldığınızı ve satış bedelini de yazacak şekilde noter kanalıyla bildirmek şufa hakkını kullanma süresini 2 yıldan 3 aya düşürür. Şufa hakkı satışı öğrenme tarihinden itibaren üç ay ve her halükarda satış tarihinden itibaren iki yıl içinde kullanılabilir. Bu süreler geçtikten sonra şufa hakkı kullanılamaz. Şufa hakkı şufa davası açarak kullanılır. Dava açmadan bu hakkınızı kullanamazsınız.
HİSSELİ TAPU SATIŞI NASIL YAPILIR?
Diyelim ki hissedarlar arasında sorun çıktı. Bu durumda söz konusu taşınmaz satılarak parası bölüştürülebilir. Bunun için ortaklardan birinin “ortaklığın giderilmesi” davası açması gerekiyor. Bu davaya “İzale-i Şüyu” davası deniliyor.
Böyle bir durumda mahkeme taşınmazı ihale yoluyla satışa çıkarır. Bu ihaleye hissedarlar da dahil herkes katılabilir. Ve kim en yüksek parayı verirse ihaleyi o kazanır.
Yine hisseli topu alırken, normal tapuda olduğu gibi hisse üzerinde haciz, ipotek vb. olmadığının iyice kontrol edilmesi gerekiyor. Ayrıca diğer ortakların bu yerle ilgili önalım hakkı (şufa hakkı) kullanmayacakları yolunda taahhütlerinin alınması gerekiyor.