Başbakan Yıldırım, “Türkiye’de şu anda 25 milyon civarında bağımsız bina var. Fakat neredeyse yarısı kadarı maalesef geçmiş yıllarda, özellikle de 2000 yılından önce yapılmış, imarsız yapılmış” diye açıklama yaptı.
Af değil, barış
Yeni düzenleme kapsamında yapı kayıt belgeleri verileceğini açıklayan Yıldırım, şöyle devam etti: “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bütün bunların tespitini yapacak. Ve bundan sonra da bu yapı kayıt belgesi daha sonraki imar alacaksa imar alırken işine yarayacaksa, veya kentsel dönüşüme gidecekse öncelik tanınacak. Veya tapu verileceği zaman da bu belge aranacak. Ben İzmir’den biliyorum, yapıların yüzde 62’si kaçak, bir de depreme dayanıklı değil. Bu ilk ve en önemli adım. Bu bir imar affı değildir. Bu bir imar barışıdır. Fark ne? İmar affı olsa, artık bu hakkı aldıktan sonra istediği gibi yıkar yapar kat fazla atar, sınırları geliştirir, emsalini değiştirir. Bunlar yok. Diyor ki kardeşim bu binanı ne zaman yaptın? 1982’de. Şimdi bu binanı tanıyorum. Elektrik mi almak istiyorsun, buyur al. Bir engel yok. Ama ben buraya kat atacağım. Yıkıp yeniden yapacağım, o zaman bir dakika diyecek. Belediyeye gidecek yapı kayıt belgesiyle. Oranın emsali neyse onu belediyeden alacak yeniden yapacak. Kurallar ne diyorsa o.”
Yapı kayıt belgesi için sembolik bir ücret alınacağını da sözlerine ekleyen Başbakan Yıldırım, “Bunun emlak değeri, bilinen değeri üzerinden yüzde 3 bir para alınacak. Bu kaynağı da deprem dönüşümüne ve bu çarpık yapılaşmaların düzenli, yaşanabilir, okuluyla parklarıyla yaşanır bir kentsel dönüşüm çalışmalarında kaynak olarak kullanacağız” diye konuştu.
13 milyon konutu kapsıyor
1-) TBMM’ye sevk edilmesi beklenen düzenleme ile 13 milyon konutun imar ve ruhsat sorununun çözümü için ruhsata aykırı görünen yapılara kayıt belgesi verileceği belirtiliyor. Kayıt belgesi ile konutlara tapu güvencesi verilirken binaların ruhsattan kaynaklı yıkım kararı da kaldırımışmış olacak. Tapu kayıtlarında arsa olarak görünen yapılar kayda alınırken bundan kaynaklı para cezaları iptal edilecek. Ruhsatsız ya da ruhsata aykırı yapıların kayıt altına alınması amacıyla 31 Aralık 2017’den önce yapılan konut ya da işyerleri için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’ne başvurulacak, 31 Aralık 2017 sonrası kapsamda olmayacak. Düzenlemeye başvuru için 31 Aralık 2018 son tarih olarak belirlenirken, Bakanlar Kurulu bu süreyi uzatabilecek.
2-) Kayıt altına alınacak konutlar için 2018 fiyatlarına göre değerleme gerçekleştirilecek. 900 lira olması beklenen metrekare fiyatı ile başvuru yapılırken, bakanlıkça isteklilerden kayıt bedeli de alınacak. Kayıt bedeli binanın özelliklerine değişiklik gösterecek. Yapısını kaydettiren için verilen yıkım kararı varsa bunlar ortadan kalkacak. İstanbul Boğazı’naki kaçak duruma düşen yalılar da kapsama alınacak.
3-) Hazine arazisindeki araziyi resmen sahiplenmek isteyenler, rayiç üzerinden bedel ödeyecek. Binalarına elektrik, su, doğalgaz bağlatamayanlar, kayda girince bu abonelikleri yapabilecek.
4-) Başvuru sonrasındaki kayıt aşamasında ret cevabı verilmeyecek ancak tapulandırmada bir kontrol mekanizması getirilecek. Yapı kayıt belgesi için değerleme üzerinden yüzde 3, kat mülkiyeti için yüzde 6 bedel ödenecek. Kayıt belgesi için 100 bin liralık bir daireye yatırılacak harç sadece 3 bin TL olacak.
5-) İmar barışı isteğe bağlı olarak yapılacak. Düzenleme ile balkon, kat sayısı ya da bahçe yüzünden kaçak duruma düşenler de affedilmiş olacak. Düzenleme, Türkiye’deki 26 milyona yakın binanın devletle ihtilaflı olan yüzde 60’ını ilgilendirecek. Elde edilecek kaynak ise sıfır faizli kredi olarak belediyelere aktarılacak ve kentsel dönüşüm için kullanılacak.