Türkiye İMSAD Temmuz 2017 Sektör Raporu’nu açıkladı. Rapora göre 17 Temmuz darbe girişiminin ardından inşaat sektöründe talep eski seviyesine yeniden döndü.
Raporda talep yetersizliğinin Ekim 2017 ayından itibaren arttığı fakat Mayıs 2017 itibariyle talep yetersizliği sorununun azaldığı ve 2016 yılı ilk yarısı seviyelerine geri döndüğü vurgulandı.
Bununla birlikte bir miktar daha talep artışına ihtiyaç duyuluyor. Haziran ve Temmuz aylarında malzeme ve ekipman eksikliğindeki artış ise dikkat çekici. İşgücü eksikliğinin ise çok yaşanmadığı görülüyor. Bunlara karşın finansman sorunlarının ise halen önemli bir sorun olmaya devam ettiğini ve geçen yıldan bu yana sınırlı bir iyileşme sağlanabildiğini söyleyebiliriz. Piyasalarda güven, ödeme, tahsilat ve kredi konularında sağlanan ilerlemelere rağmen inşaat sektöründe finansman sorunları, faaliyetleri kısıtlayan önemli bir faktör olmaya devam ediyor".
İSTİHDAM ARTTI
Son bir yıldır istihdamın artırılmasına yönelik, kamunun uyguladığı teşviklerin önemli olduğu, bu teşvikler ile birlikte istihdamda artış yaşandığı belirtilen raporda, "İnşaat sektöründe bu teşviklerin ötesinde, inşaatişlerindeki genişlemeye bağlı olarak istihdam yükseldi. 2017 yılı Nisan ayında inşaat sektöründe çalışan sayısı 2,19 milyon kişiye ulaştı. Geçen yılın aynı ayına göre istihdam yüzde 4,9 arttı. Toplam istihdam içindeki pay ise yüzde 7,6'dan yüzde 7,8'e çıktı. İnşaat sektöründeki istihdam artışı, iş aktivitesi açısından ümit verdi" denildi.
GÜVEN GERİLEDİ
Güven endeksine yönelik raporda öne çıkan gelişmeler şöyle sıralandı: "İnşaat sektöründe güven endeksinin (takvim ve mevsim etkisinden arındırılmamış endeks verileri) 2017 yılının ilk 4 ayındaki yükselişin ardından son üç aydır gerilediği görülüyor. İnşaat sektörü güven endeksi Mayıs ve Haziran aylarındaki sınırlı gerilemenin ardından Temmuz ayında da düştü. İnşaat sektörü güven endeksi Temmuz ayında 3,3 puan geriledi. İnşaat sektöründe güven alanında yaşanan hızlı artıştan ve ulaşılan zirveden sonra bir gerileme yaşanıyor. Güvenin yeniden artışı için
KONUT SATIŞLARI HAZİRAN'DA YÜZDE 8,1 GERİLEDİ
Konut satışlarıyla ilgili bilgilere yer veren raporda, bu yıl ilk kez önemli ölçüde gerileme yaşandığına dikkat çekildi ve şu ifadelere yer verildi: "Geçen yılın aynı ayına göre konut satışları yüzde 8,1 geriledi ve satışlar 97 bin 579 adet olarak gerçekleşti. Bu gerilemede daha çok Ramazan ayı ve Bayramın etkisi olduğu görüldü. Bununla birlikte geçtiğimiz aylarda konut sektörüne sağlanan destekler ile birlikte yaşanan artışların da normalleşmeye başlayacağı öngörülüyor. Sonuç olarak geçtiğimiz aylarda talep önemli ölçüde öne çekilmiş bulunuyor. Haziran ayındaki gerilemeye rağmen yılın ilk altı ayında konut satışları geçen yıla göre yüzde 3,7 arttı".
İnşaat ve konut sektöründe konut fiyatlarının gelişiminin, talebin izlenmesi açısından önemli bir gösterge olarak kabul edildiği raporda, özellikle yeni ve markalı birinci el konut satış fiyatlarındaki gelişmelerin önem taşıdığı belirtildi; "Bu çerçevede markalı yeni konut satış fiyatları, ölçülmeye başlandığı 2010 yılından 2016 Haziran ayına kadar en az enflasyon oranında arttı. 2016 Haziran-2017 Haziran arasındaki bir yıllık süreçte ise markalı yeni konut satış fiyatları sadece yüzde 2,8 yükseldi. Son bir yıl içinde yaşanan gelişmeler konut sektöründe yeni konut satış fiyatlarını önemli ölçüde sınırladı. Konut satış verileri ile karşılaştırıldığında yeni konut satışlarının ancak makul fiyatlar içinde kalınması halinde gerçekleştirilebildiği görüldü".
STOK ERİME HIZI YAVAŞLADI
Raporda verilen bilgilere göre, yeni yılın ilk ayından sonra markalı konut projelerinde stok erime hızı Şubat ve Mart aylarında önemli ölçüde artarak, Nisan ayı yavaşlaması ardından Mayıs ayında da göreceli yüksek gerçekleşmişti. Ancak Haziran ayında stok erime hızı önemli ölçüde yavaşladı ve Ocak ayı seviyelerine geri döndü. Stok erime hızındaki yavaşlamada Bayram ve Ramazan ayı etkisinin de olduğu belirtildi. Ancak konut satışlarında uygulanan kampanyalar ile öne çekilen talebin artık doygunlaşmakta olduğunun da altı çizildi.
YABANCIYA KONUT SATIŞI İKİNCİ ÇEYREKTE YÜKSELDİ
2012 yılı Haziran ayında yabancılara konut satışının düzenlenmesi ardından en yüksek ilk yarıyıl satışının 10 bin 353 adet ile 2015 yılında gerçekleştiğinin belirtildiği raporda, 2016 yılında ise satışların gerilediğine dikkat çekildi. 2017 yılı ilk yarısında ise yabancılar 9 bin 595 konut satın alarak en yüksek ikinci yıl alımı gerçekleşti. Yılın ilk çeyrek döneminde gerileyen yabancıların konut alımının özellikle ikinci çeyrekte önemli bir artış göstereceğine ve yılın ikinci yarısında da artışın sürmesinin beklendiğine değinildi.
Raporda verilen bilgilere göre, 2017 yılı Mayıs ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi 2016 yılı Mayıs ayına göre yüzde 4 arttı. Böylece inşaat malzemesi sanayi üretimi Ocak ve Şubat aylarındaki gerilemenin ardından yükselişe geçti. Mayıs ayındaki yüzde 4 üretim artışı yılın en yüksek aylık artışı olarak gerçekleşti. Yılın ilk beş aylık döneminde inşaat malzemeleri sanayi üretimi ise son üç ayda yaşanan toparlanmaya rağmen geçen yılın ilk beş aylık dönemine göre ortalama yüzde 0,6 geriledi.
2017 yılı Mayıs ayındaki üretim artışında mevsimsellik ile birlikte artan iç ve dış siparişlerin etkili olduğu belirtildi ve "İhracat artışının bu yıl üretimi artan oranda desteklendiği görülüyor. 2017 yılı Mayıs ayında inşaat malzemeleri alt sektörlerindeki sanayi üretiminde artış eğilimi ağırlık kazandı. 26 alt sektörden 18'inde üretim geçen yıla göre artarken, 8 alt sektörde üretim geçen yıla göre azaldı. Yılın ilk beş aylık dönemi itibarıyla ise 13 alt sektörde üretim artışı gerçekleşti" ifadelerine değinildi.
İnşaat malzemeleri ihracatı rakamlarının paylaşıldığı raporda şu bilgilere yer verildi: "2017 yılı Mayıs ayında geçen yılın Mayıs ayına göre yüzde 5,6 arttı ve 1 milyar 390 milyon dolar oldu. Böylece yılın ilk beş ayında da ihracat artışı gerçekleşti. Pazarlarda kademeli iyileşme devam etti. Ancak petrol ile emtia fiyatlarındaki gerileme bu ürünlerin ihracatçısı olan pazarlarda yeniden yavaşlamaya yol açabileceğinden önümüzdeki aylarda ihracat artışının daha yavaş seyretmesi bekleniyor".