Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ocak ayına ilişkin merakla beklenen inşaat maliyet endeksini resmen yayınladı. Açıklanan rakamlara göre inşaat maliyetleri aylık bazda yüzde 15,24 yıllık bazda ise yüzde 79,91 artış gösterdi. Yaşanan söz konusu bu durum inşaat maliyetleri açısından 'rekor tazeleme' şeklinde belirtilirken, Gayrimenkul Uzmanı Sezgi Bilge konuyla ilgili önemli açıklamalar yaptı.
Sezgi Bilge yaptığı açıklamada söz konusu yeni inşaat projelerindeki yükselen maliyet ve satış fiyatlarının mevcut konutların da satış rakamlarını artırdığını kaydetti. Artan maliyetler nedeniyle evinde tadilat yaptırmak isteyenlerin de kararlarından vazgeçtiklerini söyleyen Sezgi Bilge konuyla ilgili olarak şunları dile getirdi:
İnşaat maliyetlerinde rekor artış
''TÜİK'in inşaat maliyeti endeksine göre, endeks, 2022 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 15,24 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 79,91 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 10,12, işçilik endeksi yüzde 33,83 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 98,20, işçilik endeksi yüzde 41,02 arttı. Sektörün içindekiler zaten maliyetlerdeki rekor artışın farkındaydı ama artık resmi rakamlarla bu durum görülmüş oldu.
Tadilattan vazgeçiliyor
İnşaat malzemelerindeki artış sadece yeni inşaatları ve yeni mülk alacakları etkilemiyor. Mevcut evinde tadilat yapmayı düşünenler bile artan fiyatlar karşısında vazgeçebiliyor veya erteleyebiliyor.
Fiyatlar nasıl yansıyor
Mevcut konut fiyatlarını belirleyen unsur aslında biraz da yeni yapılan projeler oluyor. Kendi bölgesindeki bir projenin fiyatlarını duyan ev sahipleri kendi fiyatlarını da buna göre ayarlıyor. İnşaat projeleri ise fiyatlarını belirlerken elbette inşaat tamamlanana kadar olabilecek olası maliyet artışlarını da dikkate alıyor. Bu noktada da son dönemin verileri dikkate alındığından birbirini tetikleyen bir durum söz konusu. TÜİK verilerine de yansıyan artışlar aslında bir sonraki dönem için de belirleyici olabiliyor.
Fiyatlar ne zaman dengeyi bulacak
Hep söylüyoruz fiyatların yükselişinin sebebi talep oranında arz olmayışı. Yeni inşaatlar ve projeler hız kazandıkça elbette fiyatlara da yansıyacak ve bir denge bulunacak. Kentsel dönüşümle ilgili alınan ve alınacak yeni kararlarla sektörde arz anlamında bir canlanma yaşanacaktır. Yeni yapılan konut sayısı artınca bir süre sonra sektörde daha dengeli değerlerden işlem yapılacaktır. Ancak bu arz talep dengesinin sağlanması elbette biraz zaman alacak gibi duruyor.
Yapım aşamasında satış tercih etmeyen projeler bulunuyor
İnşaat maliyetlerindeki ve buna bağlı konut fiyatlarındaki hızlı artış satış düşünen mülk sahiplerini kararsız kılabiliyor. Değerli bölgelerde mevcut satılık konut sayısı az olduğu için bir başka satıcının rakamlarını baz alanların da kendi fiyatlarını yükseltmesine sebep olabiliyor. İnşaat firmaları ise proje aşamasında satış yapmamayı tercih etmeye başladı. Firmalar yapımına yeni başlayacakları veya başladıkları inşaatlarında satışları hemen gerçekleştirmek istemeyebiliyorlar. Projeye başlarken hesaplanan maliyetler ile proje bitimindeki maliyetler çok farklı olacağı için satış rakamlarını da son duruma göre belirlemeyi tercih eden projeler olabiliyor.