İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşları arasında yer alan Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin hazırlamış olduğu ‘Ocak 2022 Sektör Raporu resmen açıklandı.
Raporda şu bilgiler yer aldı: Ocak 2022 içinde gerçekleştirilen plansız enerji kesintileri ve kısıtlamalar, diğer sektörlerde olduğu gibi inşaat malzemeleri sanayisini de etkiledi. Raporda yer alan bilgilere göre, sanayi elektriğiyle doğalgazda uygulanmış olan kesinti ve kısıtlamaların önümüzdeki günlerde de devam etmesi bekleniyor. Merakla beklenen rakamlara göre, son zamanlarda sık sık gündeme gelen inşaat malzemeleri sanayisinin birçok alt sektörü enerji yoğun çalıştığından, kesinti ve kısıtlamalar inşaat malzemeleri sanayisinde de kayıplara neden oldu. İMSAD tarafından hazırlanan raporda şu ifadeler yer aldı: "İnşaat malzemeleri sanayisinde birçok sektör, elektrik ve doğalgazla çalışan yüksek ateş fırınları kullanıyor. Üretimin kesilmesi halinde yaşanan soğuma sonrasında fırınların yeniden devreye alınması ise haftalar alabiliyor. Bu nedenle kayıplar, enerjinin kesildiği veya kısıtlandığı günlerle sınırlı kalmayıp, “Domino Etkisiyle” artıyor. Özellikle yılsonunda yaşanan yüksek enerji zamları ve ocak ayındaki kesintiler sonrası; inşaat malzemeleri sanayisinin en önemli risklerinin enerji ve emtia tedariği olduğu görülüyor. Bu risklerin yönetilebilmesi, enerji ve emtia tedariğinin kesintisiz ve öngörülebilir bir maliyetle olmasını gerektiriyor."
Haftalık üretim kaybı ne kadar?
Merakla beklenen raporda yer alan bilgilere göre, 2020'te toplamda 282,5 milyon ton üretim gerçekleştiren inşaat malzemeleri sanayisi, 2021'de üretimini yüzde 18 oranında artırdı ve 334 milyon tona çıkarttı. Yine merakla beklenen rakamlara göre, 2021'de haftada ortalama olarak 6,4 milyon ton üretim yapıldığı göz önüne alındığında, plansız enerji kesintilerinin meydana getirmiş olduğu haftalık üretim kaybı daha net şekilde ortaya çıkmış oldu. Raporda yer alan bilgilere göre, fırınlarda yaşanan kayıpların dışında tedarik zincirindeki kopmalar ve üretimdeki kaymalar da ilave kayıplar şeklinde değerlendirildi.
İMSAD tarafından hazırlanan raporda şu ifadelere yer verildi: "Plansız enerji kesintileri ve kısıtlamalar, ihracat tarafında da önemli kayıplara neden oldu. İnşaat malzemeleri sanayisi 2021 yılında, haftalık ortalama 1,25 milyon ton ile 64,79 milyon ton ihracat rakamına ulaşmıştı. Haftalık ihracat gelirinin yaklaşık 600 milyon dolar olduğundan yola çıkılarak, enerji kesintileri nedeniyle üretimin durduğu ya da yavaşladığı dönemlerde ciddi kayıplar yaşandı. Bunlara ek olarak ihracatta gecikmelerin yarattığı reklamasyon maliyetleri ve müşteriler nezdindeki tedirginlik de yaşanan diğer olumsuz gelişmeler oldu."
Raporda yer alan bilgilere göre, küresel alanda yaşanmış olan enerji sıkıntıları da masaya yatırıldığında; kısıtlama ve kesintilerin önümüzdeki günlerde de yaşanması halinde bunun mutlaka bir plan kapsamında olması ve önceden bir takvim açıklanması kayıpların en az seviyede kalmasını, firmaların da, üretim, tedarik, işgücü ve ihracat planlarını bu takvime göre gerçekleştirerek yaşanacak kayıplarını en aza indirmesini, dolayısıyla da 2021'de inşaat malzemeleri sanayisinde yakalanmış olan üretim artışının sürdürülebilir olmasını sağlayabilir.
İnşaat malzemesi sanayi üretimi arttı mı?
Açıklanan resmi rakamlara göre, inşaat malzemeleri sanayi üretimi Kasım 2021'de geçen sene Kasım'a göre yüzde 9,6 oranında artış gösterdi. Kasım'da üretimde yaşanan artış yeniden hızlanırken,, inşaat malzemelerine yönelik iç ve dış talepte artış eğilimi de sürüyor.
İMSAD tarafından yayınlanan raporda konu ile ilgili olarak şu ifadeler yer aldı: "Eylül ve ekim aylarında çok sayıda alt sektörde aylık üretim gerilemeleri yaşanmışken kasım ayında sadece iki alt sektörde üretim düşüşü yaşandı. Tuğla ve kiremit ile demir çelik radyatör üretimleri kasım ayında gerileyen sektörler oldu.
2021 yılının ilk 11 ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre üretim artışı yüzde 20,9 olarak gerçekleşti. Yıl genelinde iç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki önemli talep artışı, üretim artışında etkili oldu.
2021 yılının ilk 11 ayında 22 alt sektörün tamamında üretim 2020 yılı aynı dönemine göre arttı.
Aynı dönemde biri hariç tüm alt sektörlerin üretimi aynı zamanda çift haneli ve yüksek oranlar ile arttı. En yüksek üretim artışı, yüzde 50,8 ile seramik sağlık gereçlerinde gerçekleşti. Tuğla ve kiremit üretimi yüzde 34,4, kilit ve donanım eşyası üretimi yüzde 30,9, seramik kaplama malzemeleri üretimi yüzde 31,9, ısıtma ve soğutma donanımları üretimi yüzde 29,7 ve plastik inşaat malzemeleri üretimi yüzde 29,8 büyüme kaydetti.
Yılın ilk 11 ayında diğer alt sektörlere göre daha yavaş üretim artışı gösteren ürünler; çimento, hazır beton ile metalden kapı ve pencereler olarak öne çıktı.
Yeni alınan işler, inşaat sektörü için umut veriyor
Geleneksel olarak yılın ilk aylarında yeni alınan iş siparişleri, mevsimselliğin de etkisiyle gerilerken, ocak ayında sürpriz şekilde artış gösterdi. Yeni alınan işler seviyesindeki bu artış eğilimi, önümüzdeki aylara yönelik olarak yeni inşaat başlangıçları için sektörümüze umut veriyor."