İnşaat sektörü 2019’a kötü başladı, iyi bitirdi.
Konut satışları 2019’a yüzde 24,8 düşüşle başlarken, 2019’un son verilerine göre konut satışları yüzde 54,4 artış gösterdi.
2019’un Ocak ayında 72 bin 937 adet konut satılırken kasım ayında 138 bin 372 konut satıldı.
Bu satış rakamlarındaki düşüş ve artışta mevsimsellik etkisi var ancak en büyük neden bu değil.
Asıl nedeni konut kredisi faiz oranları.
Ocak ayında en düşük konut kredisi faiz oranı 1,89 iken kasım ayında faiz oranları 0,99’a kadar geriledi.
Ocak ayında ipotekli konut satışları yüzde 77 oranında azalırken, kasım ayında yüzde 725 oranında arttı.
***
2019’un ilk yarısında yüksek faiz oranlarından dolayı konut satışları sürekli gerileme gösterdi. Ağustos ayında kamu bankalarının konut kredisi faiz oranlarını düşürmesi ile artışa geçti.
2019’da ikinci el konut satışları sıfır konut satışlarından daha iyi bir performans gösterdi. İnşaat sektörüne güvenin azalması ile konut alıcıları bitmiş konuta veya ikinci el konuta yöneldi.
Bu yüzden sıfır konut satışları artsa da beklentiyi karşılamadı.
Hükümet sıfır konut satışlarını artırmak için girişimde bulundu ve kamu bankaları sıfır konutta faiz oranları 0,79’a düştü.
***
2019’da inşaat sektörünün tek sorunu ekonomik sıkıntı ve yüksek faiz oranları değildi.
Danıştay 6. İdaresi mahkemesi, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin emsal hesabı da dahil bazı maddeleri hakkında yürütmeyi durdurma kararı aldı.
Yaklaşık 5 ay boyunca plan iptalinden dolayı müteahhitler inşaat ruhsatı alamadı ve büyük bir mağduriyet yaşandı.
Temmuz ayında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı iptal edilen maddelerin yerine yeni maddeler hazırlayarak yürürlüğe koydu.
Yönetmelik değişikliğiyle müteahhitler emsal kaybı yaşadı. Dairenin net alanının yüzde 10’u kadar balkon alanı emsal harici yapılabilirken bina girişleri de emsal alanına dahil edildi.
İlerleyen zamanlarda Bakanlık belediyelere görüş yazısı göndererek bina girişlerinin emsal hesabına dahil edilmemesini söyledi.
Son yönetmelik değişikliğiyle emsal hesabına dahil edilmeyen balkon alanı yüzde 15’e çıktı.
Ancak bu düzenlemelere rağmen müteahhitler hak kaybı yaşadı.
Yeni bir binayı yıkıp yeniden yaptığınızda 2017 öncesi yönetmeliğine göre yüzde 20-25 kayıp var.
Emsal kaybı ve her daireye otopark zorunluluğunu düşündüğümüzde müteahhitleri zor bir süreç bekliyor.
Ekonomik krizden yeni kurtulan sektör bu kez de yönetmelik değişikliklerinin getirdiği zorluklarla baş başa kalacak.