Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi mart ayı sonuçları açıklandı. Yeni ekonomi politikası uygulamalarının yansımaları ve mevsimsellik etkileriyle aralık-ocak ve şubat aylarında gerileyen Bileşik Endeks, mart ayında özellikle faaliyetlerdeki hareketlenme ile yeniden yükselişe geçti. Kış aylarının geride kalmasıyla mevsimsellik etkisi olumluya döndü. Devam eden Rusya-Ukrayna savaşının ise güven ve beklentiler üzerinde sınırlayıcı etkileri oldu.
Mart ayında sektör hareketlendi
İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi mart ayında 0,72 puan artarak 74,96 puana yükseldi. Son beş ayda yaşanan düşüşün ardından mart ayında yönünü yukarı çeviren endeksi, mevsimsellik ve öne çekilen talepler olumlu yönde etkilerken, yüksek maliyet baskısı ise olumsuz etkiledi. Son gelişmeler doğrultusunda Rusya-Ukrayna savaşının uzayacağına ilişkin öngörülerin artması, sektörde yeni risk ve belirsizlikler yaratıyor.
Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte yüksek enerji, maliyet ve fiyat artışları, hareketlenmeye çalışan sektörü olumsuz etkilemeye devam ediyor. Tüm bu gelişmelerin gölgesinde faaliyetler yılın ilk iki ayına göre hareketlendi. Faaliyet Endeksi mart ayında bir önceki aya göre 4,1 puan arttı.
Mart ayında fiyat artışları ile öne çekilen talep ve tedarik etkisi, iç satışlarda ve üretimde önemli oranda artışa neden olurken, ihracatta da yükseliş kaydedildi. Geleneksel mevsimsellik, sektörü bu kez olumlu etkilerken, cirolarda bir bölümü enflasyon kaynaklı genişlemeler yaşandı.
Ocak ayında gerileyen, şubat ayında durağanlaşan faaliyetlerin mart ayında önemli ölçüde hareketlenmesi sevindirici olmakla birlikte, hareketliliğin devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor.
Güven Endeksi sınırlı ölçüde geriledi
Yeni belirsizlikler ve risklerle sınırlanan Güven Endeksi mart ayında kırılganlığını koruyarak, sınırlı düşüş gösterdi.
İlkbaharın ilk ayında faaliyetlerde yaşanan hızlı hareketlenmeye rağmen yüksek enflasyon ve Rusya-Ukrayna savaşının yarattığı belirsizlikler güven kaybına yol açtı. Kırılgan yapıya sahip Güven Endeksi mart ayında bir önceki aya göre 0,34 puan azalarak zayıflamaya devam etti. Bu dönemde Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesinin sınırlı ölçüde gerilediği görüldü.
İnşaat sektöründe ve inşaat malzemeleri sanayisinde de güven değerlerinde sınırlı düşüşler gerçekleşti. Mart ayında yurtiçi pazarlarda güven sınırlı ölçüde azalırken, ihracat pazarlarına olan güven Rusya-Ukrayna savaşının da etkileriyle sınırlı ölçüde arttı.
Ekonomi politikasında yaşanan değişim ile ortaya çıkan yüksek maliyet artışları, yüksek enflasyon ve özellikle enerji fiyatlarındaki artışlar güveni zayıflatırken, uzayacağı anlaşılan Rusya-Ukrayna savaşı ise yeni riskler ve belirsizlikler yaratıyor. Bu ortamda güven değerinin, zayıf ve kırılgan kalmaya devam edeceği öngörülüyor.
Beklenti Endeksi değişmedi
Yılın ilk iki ayında yaşanan gerilemenin ardından Beklenti Endeksi mart değişmeyerek, durağanlığa geçiş yaptı. Beklenti Endeksi’nin mart ayında değişmemesi aynı zamanda faaliyetlerde görülen hareketlenmenin beklentileri henüz desteklemediğini de gösteriyor.
Ekonomiye ve sektöre ait alt göstergelerin sınırlı olarak gerilediği mart ayında iç pazar beklentileri değişmezken, dış pazar beklentilerinde ise sınırlı iyileşmeler gerçekleşti.
Yeni ekonomi politikası ile oluşan yüksek maliyetler ve enflasyonun, ekonomik beklentileri zayıflattığı gözlendi. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurtiçi siparişler değişmeyerek, yüksek sezonun hemen başında iç pazar siparişlerinin zayıf kalmasına neden oldu.
İhracat tarafında ise önümüzdeki üç aya ilişkin alınan siparişler mart ayında sınırlı artış gösterdi. Rusya-Ukrayna savaşının ihracat pazarlarında karışık etkileri hissediliyor.
Önümüzdeki üç aya yönelik üretim beklentisi mart ayında önemli ölçüde artarken, sektörün yüksek sezondan ümitli olunduğunu da gösteriyor.
Bu dönemde beklentilerdeki belirleyici unsurların; yüksek enflasyon, maliyetler ve yeni kamu destekleri olurken, Rusya-Ukrayna savaşının da zayıflamanın önemli nedenlerinden olacağı öngörülüyor.