Şantiye şeflerinin aynı anda yapı inşaat alanı 1.500 metrekareyi geçmeyen 5 işi, 4.500 metrekareyi geçmeyen 3 işi, 7.500 metrekareyi geçmeyen 2 işi üstlenebileceklerini düzenleyen yeni taslakta bu metrekarelerin hesaplanmasına istinat duvarı, havuz gibi yapı eklentileri dahil edilmiyor.
Üstlenilebilecek toplam iş sayısının kontrolünde yıkım ve yapım işlerinin sayısı birlikte değerlendirilirken; yıkım işleri alanı hesaba dahil edilmiyor. Aynı ada içerisinde aynı yapı sahibine ait olup, aynı müteahhit tarafından üstlenilen yapım/yıkım işleri tek iş olarak değerlendiriliyor. Şantiye şefine, inşaat ve tesisat işlerinde ilgili mevzuatına uygun yetki belgeli usta çalıştırma ve belgelerinin bir örneğini şantiye dosyasında bulundurma yükümlülüğü de getiriliyor. Şantiyelerde yetmiş beş yaşını dolduran veya şantiyede fiilen devamlı görev yapmaya engel bir durumu olanların “şantiye şefi” olarak çalıştırılamayacağı da hükme bağlanıyor. Bakanlık taslağın gerekçesinde şantiye şeflerinin aynı anda üstlenebilecekleri iş miktarına ilişkin kuralların yeniden belirlenerek, inşaat alanı ile iş sayısını dikkate alan bir yöntem tanımlandığını, böylece şantiye şeflerinin sorumlu oldukları şantiyeleri daha etkin bir şekilde sevk, idare ve denetlemelerinin amaçlandığı vurgulandı.
5 BAŞLIKTA ÖNERİLER
İnşaat Mühendisleri Odası’nın taslağa ilişkin görüşünde, 2020 yılı yapı ruhsatı verilerine göre toplam ruhsatlar içerisinde inşaat mühendislerinin şantiye şefliği oranının sadece yüzde 46 olduğu vurgulanarak, şu noktalara dikkat çekildi:
“Yaygın bir biçimde, şantiye şefliği görevinin, sadece resmi prosedürleri tamamlamak amacıyla kâğıt üstünde kaldığı bilinmektedir. Can güvenliği için asli bir çalışma alanı olan şantiye şefliğinin, bir deprem ülkesinde ilgili her kurum ve kuruluşun gözü önünde sadece kağıt üzerinde kalması halkın can ve mal güvenliği açısından tehdit oluşturmaktadır. Şantiye şefliği, sürekli eğitime gereksinim duyan bir görev alandır. Dolayısıyla bu görevin yerine getirilmesi için ilgili meslek odalarının vereceği eğitimlere katılıp belgelendirilmesi gerekir. Bu doğrultuda sistemin sağlıklı işleyebilmesi için önerilerimiz 5 başlıkta şöyledir: İstisnai durumlar dışında, her şantiye şefi sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmelidir. Şantiye şefliğinin üstlenilmesinde yapım işinin konusunun, niteliğinin, büyüklüğünün ve ilgili imalatların oranının dikkate alınması için yasal düzenleme yapılmalıdır. Şantiye şeflerinin sürekli eğitime katılıp belgelendirilmeleri zorunlu tutulmalıdır. Gerçeğe aykırı beyanda bulunulmasını önlemek için şantiye şeflerinden Oda Kayıt Belgesi istenmelidir. Şantiye şefleri TMMOB tarafından belirlenen mühendislik asgari ücretinin altında çalıştırılmamalı, hak ve ücretleri yasal güvenceye alınmalıdır.”