Mimarlar Odası Gaziantep Şube Başkanı Özgür Girişken, istisnai bir kaç yeri saymazsak belediyelerin arsa satış ihalelerindeki sonuçların tam bir hayal kırıklığı olduğunu savundu. Girişken, "Beklentilerin altında fiyatlara kamu arazileri satılıyor şu anda. Bunları biz boşu boşuna özelleştiriyoruz. Çünkü kamusal niteliğini kaybettiğimize değecek bir getiri sağlamıyor" dedi.
ORTADA ALICI YOK
Özgür Girişken, eskiden belediyelerin arsa ihalelerinin çok yüksek fiyatlara gittiğini, ancak şu anda ihalelere talebin az veya hiç olmadığını belirtti. "Belediyelerin ihalelerine çok fazla katılım oluyordu. Açılış fiyatı düşüktü ancak rekabetten dolayı fiyat çok yükseliyordu. Şu anda alıcı yok ortalıkta, talep yok. Giren alıyor, bunun çok örneğini de gördük. Ya da hiç kimse girmiyor ikinci kez ihaleye çıkıyor. Durgunluktan belediyelerde çok fazla etkilendi" dedi.
TAM BİR HAYAL KIRIKLIĞI
Arsaların değerinde gitmediğini, Belediyeleri arsa satışlarının da kurtarmayacağını dile getiren Girişken, "Arsa satışları belediyelerin giderlerini karşılıyor, belediyelerin hizmet yapmasını sağlıyor ama bu nereye kadar böyle gidecek? Belediyeler nereye kadar arsa satarak bu çarkı çevirecek? Belediyelerin en büyük gelir kaynaklarının arsa satışları olması normal bir durum değil. İstisnai bir kaç yeri saymazsak Osmangazi mahallesi, Metro civarındaki arsaları saymazsak, arsa satış ihalelerindeki sonuçlar tam bir hayal kırıklığı bana sorarsanız. Beklenti altında fiyatlara kamu arazileri satılıyor şu anda. Ve gerçekten bunları biz boşu boşuna özelleştiriyoruz. Yani bunun kamusal niteliğini kaybettiğimize değecek bir getiri sağlamıyor şu anda" dedi.
BELEDİYELER ZORLANIYOR
Belediyeleri bir yönden suçlamadığını, merkezi hükümeten belediyelere ayrılan payın, çok düşük olduğunu ifade eden Girişken, "Belediyeler şu andaki personel giderlerini, sabit giderleri neredeyse zor bela karşılayacak vaziyette. Belediyeler gelir yaratmak için bu emlakçılık işine girmek zorunda kaldılar. Ama bununla bir gemi yürütümezsiniz. Sektördeki durgunluktan belediyelerde çok etkileniyor. Belediyeler bu konuda zorluk çekmeye başladılar ödemeleri yapmakta, eski hizmetleri sağlamakta, ihtiyaç duydukları personelin alımını yapmakta zorlanıyorlar" dedi.
GÜVEN KAYBI
Arsa fiyatlarında genel bir düşüş eğilimi olduğunu, TÜİK rakamlarında bile İstanbul dahil konut satışlarının hızında bir azalmanın sözkonusu olduğunu belirten Girişken, "Fiyatlarda yavaş yavaş geri çekilmeler olduğunu görüyoruz. Bunun bir çok sebebi var herşeyden önce güven kaybı. Bu iş güven olmadan yapılacak bir şey değil. Elinde parası birikimi olan insan ev almak istemiyor. Öte taraftan kimse borç riskine girmek istemiyor. Güven azalmasıda gene resmi rakamlarla TÜİK'in güven endeksleriyle ortaya konmuş vaziyette" diye konuştu.
KARTLAR YENİDEN KARŞILIYOR
Güven azalmasının yanısıra döviz kurlarındaki artışın da sektöre etki ettiğini dile getiren Girişken şunları söyledi:"Yatırım aracı olarak arsadan ziyade döviz karşımıza geldi. faizler biraz baskıyla düşürülmeye çalışılsa bile şu atmosfrde güven yeniden tesis edilmezse faizler sıfır dahil olsa kimsenin ben eskisi gibi 3-4 yıl önce olduğu gibi konuta hücum şeklinde bir tavra gireceğini zannetmiyorum. Bu şartlar altında elbette arsa satışları giderek zayıflıyor. Dolayısıyla bu süreç artık eskisi gibi, bizim bildiğimiz gibi işlemeyecek. Yeni bir dönem başlıyor. Belediyelerde, yatırımcılarda, tükecilerde artık bu yeni gerçekliğe göre hareket etmek zorunda. Eski kurallar, arazi al bekle, iki sene sonra sat ,değerlenecektir gibi şeyler artık işlemiyor. Tekrar işler mi bilmiyoruz. Yeni bir dönem, kartlar yeniden karılıyor. Yeni dönemde artık konut bir yatırım aracı olmaktan çıkıp bir ihtiyaç olacak."
PİYASA TIKANDI
Gaziantep'te bir müteahhit balonu oluştuğunu düşündüğünü, bir bir müddet konuta hücum dönemi yaşadığımızı anlatan Girişken, "Bir çok iş sahibi asıl işlerini bir tarafa bırakıp bu sektöre girdiler. Bunun yanında hem konutta hem arsada spekülatif hareketler olduğuna şahit olduk. Fakat bugün geldiğimiz noktada artık bu dönem bitti. Artık firmalar zorlanmaya başladılar. Ben bunun faiz indirimleriyle, hatta faizi sıfıra çekmekle, başka teşvik yöntemleriylede çözülebilir, aşılabilir bir süreç olduğunu düşünmüyorum. Çünkü yapısal bir bozukluk vardı. Kısa sürede çok para kazananlar oldu, çok para kazanacağını düşünerek bu işe girenler oldu. Fakat şu anda piyasa tıkandı satılamıyor. Ne yaparsak yapalım bu konutlar satılamıyor" dedi.
BİR ÇOK FİRMA İŞTEN ÇEKİLECEK
Stokların eritilmesi gerektiğini, stok eridikten sonra bir çok firmanın bu işten çekileceğini düşündüğünü dile getiren Girişken, "Ama insan var olduğu sürece konut, barınma ihtiyacı devam edecektir. Konut sektörü artık bundan sonra ihtiyaç sahiplerine yönelik olarak, yapılacaktır. Daha dar bir üretim bandı olacağını düşünüyorum. Ancak daha yüksek nitelikli bir konutlaşma olacağını da düşünüyorum" dedi.
TOKİ AMACINDAN ÇIKTI
Konutlaşmada devletin çok yanlış politikaları olduğunu, orta ve düşük gelir grubunda konut üretmesi gereken TOKİ'nin, şehir merkezinde lüks konut üretimine girdiğini söyleyen Girişken, "TOKİ, müteahhitlerle rekabete girişti. Dolayısıyla amacından çıktı. Bundan sonra bir kaç yıl zor bir dönem geçireceğiz, fakat daha sonrasında taşların yeniden yerine oturacağı ve daha kısıtlı bir üretimle beraber daha ihtiyaca yönelik daha iyi bir konut ve arsa piyasası oluşacağını, daha az spekülasyona açık, yatırım amaçlı olmayan bir sektör oluşacağına inanıyorum" dedi.
İBRAHİMLİ'DE DÜŞÜŞ YOK
Konut fiyatlarında firmaların uzun süredir indirim yapmamak için direndiklerini belirten Girişken, "Satışları hızlandıran bir düzenleme olmazsa fiyatlarda daha ciddi düşüşler olması oldukça olası görünüyor. Fiyatlar bölge bölge değişiyor. Örneğin talebin çok olduğu yerlerde İbrahimli bölgesinde fiyatlarda önemli bir düşüş yok. Ama daha farklı noktalarda yüzde 20'lere varan düşüşler var. Fiyatlarda ortalama yüzde 5-20 arasında düşüş var" dedi.
BİR DÖNEM BİTTİ
Arsa fiyatlarının bölgeden bölgeye değişiklik gösterdiğini anlatan Girişken şöyle konuştu:"Öyle noktalar varki, zamanında söylentiler ve spekülasyonlarla yüksek fiyatlara giden bu yerlerde yüzde 40-50'lere kadar düşüşler var. Ama spekülatif olmayan, gerçekten değerini hakeden arsalarda ya hiç düşüş yok, veyahut çok az artış dahi olduğu söylenebilir. Bu işte bir şeyi gösteriyor, fiyatların daha çok söylentilerle, beklentilerle yükseldiğini, gerçek dışı bir şekilde insanların bu arsaları satın aldığı ve insalara arsaların satıldığını gösteriyor. Şimdi bu dönem bitti artık insanlar parasının değerini daha iyi biliyor, arsa satın almak için borca harca girmiyorlar. Bunlar aslında olumlu gelişmeler." Mimarlar Odası'ndan belediyelere arsa tepkisi